Ở một thị trấn nhỏ ven sông, có một tiệm vàng nằm ngay mặt phố, vốn nổi tiếng vì sự uy tín và lâu năm của gia đình chủ tiệm. Mỗi ngày, khách ra vào đều đều, người mua kẻ bán, chuyện thường tình chẳng có gì lạ. Nhưng gần đây, có một chuyện khiến cả tiệm bàn tán xôn xao: một người đàn ông già khoảng 70 tuổi, ngày nào cũng đến bán một chiếc nhẫn cưới.
Không phải một lần, cũng chẳng phải vài ngày, mà liên tục suốt một tháng trời.
Ông lão ấy gầy gò, lưng hơi còng, dáng đi chậm chạp. Ánh mắt ông sâu thẳm, có gì đó vừa mệt mỏi vừa như chất chứa một nỗi niềm không ai hiểu. Ngày đầu tiên, chủ tiệm nghĩ ông bán nhẫn vì cần tiền xoay xở. Ngày thứ hai, ông lại đến, vẫn một kiểu nhẫn vàng trơn. Chủ tiệm bắt đầu thắc mắc. Đến tuần thứ hai, chuyện này không còn là điều bình thường nữa: một tháng có hơn 20 ngày, và hầu như ngày nào ông lão cũng xuất hiện, mang theo một chiếc nhẫn cưới giống nhau đến kỳ lạ.
Chủ tiệm – một người đàn ông ngoài 40 tuổi, lanh lợi và nhiều kinh nghiệm, bắt đầu thấy bất an. Không phải sợ bị lừa, bởi nhẫn toàn vàng thật. Điều kỳ lạ là nguồn gốc số nhẫn cưới này ở đâu ra? Không thể nào có một người già bình thường lại sở hữu nhiều đến thế. Tiệm vàng nhỏ vốn yên bình nay trở thành tâm điểm chú ý. Người trong chợ xì xào:
– “Hay là nhặt được kho báu?”
– “Không khéo là ăn cắp rồi đi bán dần!”
– “Có khi nào là của con cháu để lại?”
Mỗi lần giao dịch, ông lão chỉ nói vỏn vẹn vài câu: “Bán nhẫn, lấy tiền.” Ánh mắt lảng tránh, không bao giờ giải thích. Sự im lặng ấy khiến ai cũng thêm nghi ngờ.
Chủ tiệm lưỡng lự. Nếu tiếp tục mua, chẳng khác nào tiếp tay cho điều mờ ám. Nhưng nếu từ chối, ông lão kia sẽ đi đâu? Và quan trọng hơn: tại sao lại là nhẫn cưới, chứ không phải thứ gì khác?
Đỉnh điểm là ngày thứ 30. Ông lão lại đến, vẫn dáng vẻ quen thuộc. Chủ tiệm quyết định gọi công an để kiểm tra. Khi công an đến, họ mời ông lão về trụ sở làm việc. Ban đầu ông khước từ, nhưng rồi cũng gật đầu, chậm rãi bước đi, như thể đã đoán trước sẽ có ngày này.
Và khi két sắt trong nhà ông lão được mở ra, tất cả đều chết lặng…
Ngôi nhà ông lão nằm sâu trong con hẻm nhỏ, tường loang lổ rêu phong, mái ngói cũ kỹ. Bên trong, chẳng có gì đáng giá ngoài cái két sắt đặt trong góc phòng. Hàng xóm vẫn nghĩ đó là chiếc két trống rỗng từ hồi vợ ông còn sống, ai ngờ bên trong lại chứa hàng trăm chiếc nhẫn cưới vàng giống hệt nhau.
Khi cánh két vừa bật mở, cả công an lẫn chủ tiệm vàng đều sững người. Những chiếc nhẫn xếp chồng, sáng lấp lánh trong ánh đèn pin. Không phải chỉ vài chục, mà là… cả trăm chiếc, có thể hơn.
Ông lão thở dài, khẽ ngồi xuống ghế gỗ cũ. Giọng ông run run:
– “Tất cả… đều là nhẫn cưới… của tôi.”
Câu nói ấy khiến mọi người càng thêm bối rối. Ai lại có đến cả trăm chiếc nhẫn cưới? Người ta chỉ cưới một lần, đeo một chiếc, cùng lắm là cặp đôi. Công an bắt đầu hỏi. Ông lão im lặng hồi lâu, rồi chậm rãi kể.
Hóa ra, cả đời ông từng làm thợ kim hoàn. Vợ ông mất từ rất sớm, để lại mình ông sống côi cút. Sau biến cố ấy, ông không còn thiết tha với việc mở tiệm, nhưng vẫn giữ thói quen chế tác nhẫn cưới. Mỗi chiếc nhẫn ông làm ra đều là bản sao của chiếc nhẫn mà ông và vợ từng trao cho nhau trong lễ cưới giản dị hơn nửa thế kỷ trước.
– “Mỗi năm, tôi lại làm thêm vài chiếc. Đó là cách… để tôi tưởng nhớ bà ấy.” – Ông nghẹn ngào.
Hàng chục năm, thói quen ấy biến thành kho báu kỳ lạ. Cái két kia chẳng đựng tiền, chẳng đựng vàng tích cóp để bán buôn, mà chỉ đựng… ký ức của một người chồng già. Nhưng tại sao bây giờ ông lại đem đi bán?
Ông lão cúi đầu, đôi mắt đỏ hoe:
– “Tôi không còn sức. Tôi bệnh nặng rồi… Tôi muốn bán dần, lấy tiền để tự lo cho mình. Không muốn phiền đến con cháu.”
Không khí trong căn phòng lặng đi. Những ánh mắt nghi ngờ trước đó bỗng chốc đổi thành thương cảm. Người đàn ông già nua kia không phải kẻ trộm, cũng chẳng phải kẻ gian. Ông chỉ là một người chồng, cả đời chung thủy với vợ, đến lúc cuối đời vẫn cố giữ chút tự trọng, tự lo liệu cho bản thân.
Chủ tiệm vàng rưng rưng. Ông chưa từng thấy câu chuyện nào buồn đến thế. Người ta thường giữ nhẫn cưới để kỷ niệm, còn ông lão thì chế tác cả trăm chiếc, chất đầy nỗi nhớ vào một két sắt sắt cũ, để rồi cuối cùng phải bán đi từng chiếc… như bán dần kỷ niệm của đời mình.
Sau khi biết sự thật, công an chỉ ghi chép lại, rồi rời đi. Không có tội ác nào ở đây, chỉ có một câu chuyện đời thường đẫm nước mắt. Còn lại trong căn nhà cũ kỹ ấy, chỉ còn ông lão và những chiếc nhẫn chưa kịp bán.
Chủ tiệm vàng trở thành người thường xuyên lui tới. Ban đầu, ông chỉ định giúp mua nhẫn để ông lão có tiền, nhưng dần dà, ông coi ông lão như người thân. Mỗi lần ghé, ông mang thêm chút đồ ăn, ít thuốc men. Người trong khu phố cũng biết chuyện, họ không còn xì xào nữa, mà thỉnh thoảng góp tay chăm sóc, hỏi han.
Một buổi chiều, ông lão ngồi trên ghế, nắng vàng hắt qua ô cửa. Ông mở chiếc hộp gỗ nhỏ, lấy ra chiếc nhẫn cưới thật sự – chiếc đầu tiên, và cũng là duy nhất mà ông và vợ từng trao cho nhau. Ông mỉm cười, nụ cười bình thản sau cả cuộc đời sóng gió:
– “Chiếc này… tôi sẽ giữ đến cuối cùng.”
Thời gian trôi, sức khỏe ông yếu dần. Ngày ông qua đời, người ta tìm thấy bên cạnh giường chỉ còn đúng một chiếc nhẫn duy nhất ấy. Đám tang ông giản dị, không đông người, nhưng có sự hiện diện của chủ tiệm vàng, hàng xóm và cả những người từng thương cảm khi nghe câu chuyện.
Chủ tiệm vàng giữ lại chiếc nhẫn cuối cùng, đặt trong tủ kính, không bán, không cầm cố. Bên dưới, ông ghi một dòng chữ nhỏ:
“Một đời chung thủy – một tình yêu bất tử.”
Khách đến tiệm, nhìn vào chiếc nhẫn, ai cũng lặng đi. Không phải vì giá trị vàng, mà vì câu chuyện đằng sau nó – câu chuyện của một người chồng suốt đời yêu thương vợ, đến tận hơi thở cuối cùng vẫn giữ trọn tình nghĩa.
Và thế là, từ một sự nghi ngờ, một lời đồn đoán, cả thị trấn được nghe một câu chuyện mà họ chẳng bao giờ quên – câu chuyện về người đàn ông 70 tuổi, bán nhẫn cưới suốt một tháng trời, để rồi để lại bài học về tình yêu và sự thủy chung hiếm có trong cuộc đời.