“Bà cụ người Việt bị cấm nhập cảnh tại sân bay Mỹ – chỉ một cuộc gọi của bà khiến cả sân bay ngỡ ngàng.”
Đó là tiêu đề khiến ai cũng giật mình khi nhắc lại, nhưng sự việc bắt đầu một cách rất bình thường.
Cụ bà tên Lan, 74 tuổi, sống ở Sài Gòn. Đây là lần thứ hai bà qua Mỹ thăm con cháu. Bà chuẩn bị kỹ càng: hộ chiếu còn hạn, visa còn hiệu lực, hành lý gọn gàng, quà cáp cho con cháu. Nhưng khi hạ cánh xuống sân bay Los Angeles, tại quầy nhập cảnh, nhân viên hải quan lật tới lật lui hộ chiếu, rồi nhíu mày.
“Sorry ma’am, you cannot enter,” người sĩ quan nói, kèm theo tờ giấy đỏ.
Bà Lan không hiểu hết tiếng Anh, chỉ bập bẹ được vài câu cơ bản. Người sĩ quan dẫn bà vào phòng riêng để “secondary check”. Ở đó, bà phải ngồi ghế dài, cạnh vài người khác cũng bị giữ lại.
Trong lòng bà cuống quýt: “Trời ơi, mình làm gì sai đâu mà họ cấm?”. Cả đời bà chưa từng vi phạm gì, chỉ mong sang Mỹ thăm đứa cháu ngoại mới sinh.
Điện thoại bà mang theo bị giới hạn sóng, nhưng bà xin được gọi một cuộc duy nhất. Bà nhớ ngay tới người con gái tên Hạnh – sống ở California, làm nail nhiều năm, tiếng Anh khá lưu loát. Chỉ một cuộc gọi thôi, nhưng chính nó đã làm thay đổi cả cục diện, khiến không chỉ nhân viên sân bay mà nhiều hành khách chung quanh đều ngỡ ngàng…
Hạnh nghe điện thoại từ mẹ, giọng run run, chỉ kịp nghe mấy chữ: “Mẹ… bị cấm… nhập cảnh… con ơi…”. Tim Hạnh đập thình thịch, vội lái xe hơn một tiếng tới sân bay.
Ở quầy an ninh, cô giải thích với nhân viên rằng mẹ cô lớn tuổi, không rành thủ tục, mong được giúp phiên dịch. Sau một hồi thương lượng, cô được phép vào khu vực riêng.
Trong phòng, Hạnh thấy mẹ ngồi co ro, mặt phờ phạc. Bà Lan rưng rưng nước mắt khi thấy con:
– Con ơi, mẹ có làm gì sai đâu, sao họ không cho mẹ vào?
Nhân viên nhập cảnh đưa ra giấy tờ: trong hồ sơ hệ thống hiện rằng lần trước bà Lan ở Mỹ tới 7 tháng – sát hạn visa du lịch 6 tháng. Vì thế, họ nghi ngờ lần này bà có ý định “ở lậu” lâu dài.
Hạnh phải giải thích: lần đó bà Lan sang chăm sóc cháu nội mới sinh, có lý do chính đáng, đã trở về đúng ngày vé máy bay. Hơn nữa, lần này bà chỉ dự định ở 2 tháng, vé khứ hồi đã đặt sẵn.
Cuộc trò chuyện căng thẳng kéo dài. Trong khi đó, nhiều người đi qua nhìn vào, tò mò không biết vì sao một cụ bà tóc bạc, mặc áo dài tím, lại bị giữ lại lâu như vậy. Một vài hành khách gốc Việt ngồi chờ chuyến bay khác cũng đứng ngoài hành lang, bàn tán râm ran.
Áp lực càng lớn, nhưng Hạnh không bỏ cuộc. Cô liên tục đưa bằng chứng: vé máy bay, giấy mời từ bệnh viện nơi chị gái vừa sinh, và cả giấy tờ bảo hiểm của bà tại Việt Nam – chứng minh bà chắc chắn trở về.
Nhân viên an ninh Mỹ vốn nghiêm ngặt, ít khi mềm lòng, nhưng nhìn cảnh bà cụ ngồi run run, nét mặt hiền lành, họ cũng có chút chần chừ. Và chính cuộc gọi lúc đầu – tưởng như nhỏ bé – lại mở ra cánh cửa cho bà Lan, vì có người con biết tiếng, biết luật, đứng ra bảo vệ mẹ mình…
Sau hơn hai giờ đồng hồ, không khí trong phòng căng thẳng chợt lắng xuống. Một viên chức lớn tuổi tiến tới, nói bằng giọng dứt khoát:
– Chúng tôi quyết định cho bà nhập cảnh. Nhưng xin nhắc nhở: lần sau nên tuân thủ đúng thời hạn lưu trú.
Bà Lan thở phào, nắm chặt tay con gái. Bà không hiểu hết tiếng Anh, chỉ biết Hạnh đã “cứu” bà. Hành khách bên ngoài thấy hai mẹ con ôm nhau, nhiều người Việt cũng vỗ tay ủng hộ. Một số nhân viên sân bay hiếm khi thấy cảnh như vậy, cũng khẽ gật đầu mỉm cười.
Tin tức lan nhanh trong cộng đồng nhỏ người Việt đứng chờ ngoài cửa. Một cụ bà tưởng bị “đuổi về nước”, nhờ một cuộc gọi đã được cho phép nhập cảnh. Họ thầm thì: “May quá, có con cái ở đây mới giúp được…”.
Về sau, khi ngồi trên xe trở về nhà con, bà Lan xúc động:
– Nếu không có con, chắc mẹ bị đưa lên máy bay về lại rồi.
Hạnh cười, nhưng mắt rưng rưng:
– Con chỉ làm điều mà một đứa con nên làm thôi. Mẹ sang thăm cháu, cả nhà đều mong.
Câu chuyện tưởng chừng chỉ là một sự cố ở sân bay, nhưng với bà Lan, đó là ký ức không bao giờ quên. Nó cũng là minh chứng cho sự khó khăn, lắm khi khắt khe mà người Việt khi bước vào nước Mỹ phải trải qua. Và cũng từ đó, bà luôn dặn bạn bè cùng trang lứa: “Đi Mỹ phải chuẩn bị thật kỹ, và nhớ, lúc nào cũng cần có người thân ở bên, để chỉ một cuộc gọi thôi, có thể thay đổi cả số phận.”
