“Người ta nói ‘ở rể là thân phận bạc’, tôi từng không tin. Cho đến khi chính miệng bố mẹ vợ mình gọi tôi là ‘ăn nhờ ở đậu’ sau ba năm cống hiến không than thở… Hôm đó, tôi đã làm một chuyện khiến cả gia đình vợ chết lặng.”
Tôi gặp vợ mình năm 26 tuổi, còn cô ấy đã 29. Chúng tôi làm chung công ty bất động sản, và chính sự chững chạc, tinh tế của cô ấy đã khiến tôi xiêu lòng. Lúc đó, tôi chẳng có gì ngoài một tấm bằng đại học và vài ba năm kinh nghiệm làm sale. Cô ấy không chê tôi nghèo, không ngại tôi ít tuổi hơn, mà ngược lại còn chủ động gợi ý chuyện cưới xin khi thấy tôi loay hoay với sự nghiệp và áp lực gia đình.
Vì hoàn cảnh nhà tôi khó khăn, bố mẹ tôi đều làm nông ở quê, lại còn nuôi em út đang học đại học, nên chuyện cưới xin gần như hoàn toàn do nhà gái đứng ra lo liệu. Vợ bảo: “Em không quan trọng mâm quả hay của hồi môn, chỉ cần hai đứa thương nhau là đủ.” Nghe vậy, tôi xúc động lắm. Đám cưới diễn ra đơn giản nhưng đầm ấm.
Và rồi, tôi ở rể – một điều mà khi còn trẻ, tôi từng nghĩ “đàn ông đích thực” thì không bao giờ làm. Nhưng đời không như mơ. Với mức lương 12 triệu hồi ấy, tôi không thể thuê nhà riêng, nuôi vợ, lo con, lại còn phải gửi tiền về quê. Vợ tôi thì đang mang bầu, nên cô ấy cũng đồng ý rằng ở tạm nhà bố mẹ vợ vài năm là giải pháp hợp lý.
Mấy năm đầu, tôi sống khá “lễ phép”, luôn chủ động phụ giúp việc nhà, đưa tiền sinh hoạt hàng tháng – đều đặn 5 triệu. Bố mẹ vợ không hề bắt ép, nhưng tôi nghĩ mình phải có trách nhiệm. Con gái chúng tôi sinh ra khỏe mạnh, mọi người đều mừng rỡ. Tôi càng quyết tâm làm việc, cố gắng lên vị trí quản lý để mong một ngày có thể mua nhà riêng, rút ngắn kiếp ở rể.
Thế nhưng, năm thứ ba sau cưới, công ty bất động sản nơi tôi làm việc tuyên bố phá sản. Cú sốc như trời giáng. Lúc đó, tôi chưa kịp tìm được việc mới thì tiền tiết kiệm cạn dần. Vợ tôi vẫn làm kế toán, thu nhập tạm ổn, nhưng không thể gánh vác cả nhà. Tôi tính toán cẩn thận và quyết định ngồi nói chuyện với bố mẹ vợ để xin phép tạm dừng việc góp 5 triệu mỗi tháng, ít nhất cho đến khi có việc mới.
Tôi nhớ rất rõ buổi tối hôm ấy, sau bữa cơm, tôi rót nước mời bố mẹ và mở lời bằng tất cả sự chân thành:
“Con xin lỗi vì thời gian này không thể tiếp tục hỗ trợ ông bà 5 triệu mỗi tháng như trước. Con thất nghiệp, đang đi xin việc lại. Con hứa khi có thu nhập ổn định trở lại, con sẽ bù lại phần đã thiếu… Mong ông bà thông cảm.”
Tôi không ngờ được vẻ mặt của bố mẹ vợ thay đổi ngay lập tức. Bố vợ đặt mạnh chén nước xuống bàn. Ông nói:
“Anh ăn nhờ ở đậu nhà tôi suốt mấy năm nay, đỡ được biết bao nhiêu tiền. Vợ chồng tôi cũng không đối đãi tệ bạc gì, thế mà giờ anh lại đòi cắt tiền phụ giúp là như thế nào? Con anh tôi trông, tôi chăm sóc từ bé đến giờ chưa đòi trả công. Lúc hai vợ chồng anh đi làm bận rộn, tôi cũng phụ ‘cơm bưng nước rót’, vậy mà giờ anh đòi cắt tiền phụ trợ. Anh nghĩ 5 triệu của anh mà đủ hả?”
Tôi sững sờ, tay run lên. Tôi cố gắng giải thích rằng không phải tôi muốn “bỏ mặc”, chỉ là tình thế bất khả kháng. Nhưng mẹ vợ cũng chen vào, gay gắt chẳng kém:
“Đừng nói đạo lý lúc này. Mất việc thì lo đi tìm chứ đừng lấy đó làm lý do. Ai chẳng khó khăn. Cái nhà này chứa anh mấy năm trời, giờ chỉ nói dừng đóng tiền là coi như xong sao?”
Tôi chưa bao giờ thấy bản thân mình nhỏ bé đến vậy. Cảm giác như những năm tháng mình góp công, góp sức bỗng dưng bị xóa sạch trong mắt họ chỉ vì… 5 triệu. Tôi không trách họ vì mong muốn sự công bằng, nhưng tôi hụt hẫng khi thấy sự vô cảm, sòng phẳng đến lạnh lùng từ những người từng gọi tôi là “con trai”.
Đêm đó, tôi mất ngủ. Trong đầu cứ văng vẳng câu nói: “Ăn nhờ ở đậu”. Một nỗi nhục không nói thành lời. Tôi bắt đầu suy nghĩ: Mình đã sai khi ở rể sao? Hay là do mình quá nhu nhược?
Và rồi, tôi quyết định làm một chuyện mà chính bản thân tôi cũng không ngờ tới…
Sáng hôm sau, tôi dậy thật sớm. Không ăn sáng, cũng không nói với ai một lời. Tôi dắt xe ra khỏi cổng, mang theo vỏn vẹn một chiếc ba lô nhỏ với vài bộ quần áo. Vợ tôi còn đang ngủ, hay đúng hơn là cô ấy cố tình không chào hỏi gì sau cuộc tranh cãi hôm qua. Cô ấy đã nghe hết cuộc đối thoại giữa tôi và bố mẹ vợ. Nhưng thay vì bênh vực hay chia sẻ với tôi, cô ấy chỉ im lặng. Lặng lẽ và… lạnh lùng.
Tôi rời khỏi nhà vợ. Không ồn ào, không tranh cãi, không cả một lời từ biệt.
Tôi thuê một căn phòng trọ nhỏ ở khu ngoại ô, cách nơi ở cũ khoảng 30km. Chỉ có một cái giường đơn, một cái quạt đứng và một bàn nhựa nhỏ. Tôi gọi điện cho một người bạn cũ, nhờ anh ta tìm giúp việc làm tạm thời – bất kể là gì. Ngày hôm sau, tôi bắt đầu làm phụ hồ ở một công trình xây dựng.
Tôi, người từng mặc áo sơ mi trắng, đi giày da, đứng giữa văn phòng điều hoà thương lượng hợp đồng tiền tỷ, giờ đây đội nón lá, cầm xẻng xúc cát dưới nắng hơn 40 độ. Lưng áo ướt đẫm, tay phồng rộp vì bê gạch. Mỗi ngày kiếm được 350 nghìn – chưa bằng 1/10 mức thu nhập cũ, nhưng là đồng tiền sạch, mồ hôi đổi lấy, và không ai có quyền sỉ nhục tôi vì nó.
Tôi cắt đứt liên lạc với nhà vợ. Không điện thoại. Không về thăm con. Tôi biết điều đó tàn nhẫn, nhất là với con gái mình – nhưng tôi cần thời gian để tự đứng lên. Nếu cứ ở đó, mỗi ngày sẽ là một sự bào mòn lòng tự trọng, một cái tát âm thầm vào nhân phẩm của tôi.
Hai tháng sau, tôi được một công ty xây dựng để ý vì thấy tôi làm việc chăm chỉ, thật thà, ít nói. Họ mời tôi làm giám sát công trình nội thất cho dự án mới. Lương 12 triệu, chưa nhiều, nhưng là bước đệm để tôi quay lại đường đua.
Tôi thuê được một căn phòng khang trang hơn, bắt đầu để dành được ít tiền. Tôi cũng chủ động nhắn tin cho vợ:
“Anh ổn. Anh xin lỗi vì đã bỏ đi không lời nào. Khi nào anh đủ khả năng, anh sẽ đón em và con về. Nếu em muốn…”
Tin nhắn không có hồi âm.
Tôi không ngạc nhiên. Bởi tôi biết, khi tôi rời đi, nhà vợ tôi chắc chắn đã có những lời lẽ không mấy tốt đẹp về tôi. Tôi từng là người “ăn nhờ ở đậu”, giờ rời đi không tiếng nói, chẳng khác nào… “bỏ của chạy lấy người”.
Nhưng rồi một buổi chiều, khi tôi vừa đi làm về, có tiếng gõ cửa. Là vợ tôi.
Cô ấy đứng đó, mắt đỏ hoe, tay dắt con gái.
“Em xin lỗi…”
Chỉ hai chữ đó thôi, mà nước mắt tôi trào ra. Tôi chưa kịp nói gì thì con gái chạy vào lòng tôi:
“Ba ơi, ba về nhà đi, con nhớ ba lắm…”
Chúng tôi ngồi nói chuyện đến khuya. Vợ tôi kể, sau khi tôi rời đi, không khí trong nhà trở nên căng thẳng. Bố mẹ cô ấy trách móc tôi thậm tệ. Nhưng cô ấy bắt đầu nhìn rõ: suốt mấy năm qua, tôi luôn cố gắng vì gia đình, chưa một lời than trách. Và khi tôi rời đi, không phải vì yếu đuối – mà là vì muốn giữ lại chút tôn nghiêm cuối cùng cho một người đàn ông.
“Em sai khi không lên tiếng bảo vệ anh. Em sợ, sợ bố mẹ không vui, sợ bị kẹp giữa, nên em chọn im lặng. Nhưng hoá ra im lặng cũng là một cách giết chết tình yêu.”
Tôi không oán cô ấy. Cô ấy chỉ là một người phụ nữ bị mắc kẹt giữa chồng và cha mẹ. Nhưng giờ cô ấy đã hiểu, và cô ấy chọn đứng về phía tôi – điều mà tôi cần nhất.
Hôm sau, chúng tôi dắt tay nhau đến nhà bố mẹ vợ. Tôi xin phép được nói một lần cuối:
“Con đã từng nghĩ mình là người nhà. Nhưng sau lần đó, con hiểu rằng đôi khi lòng tốt không có giá trị nếu không đi kèm với tiền bạc. Con sẽ không trách móc nữa. Con chỉ xin phép đón vợ con về sống cùng. Và kể từ hôm nay, con – không phải ‘ở rể’ nữa.”
Không khí nặng nề. Bố vợ không nói gì, mẹ vợ thì lặng lẽ quay đi.
Chúng tôi rời khỏi đó. Bắt đầu lại – từ con số không, nhưng là tự do, tự trọng, và… đúng nghĩa là một gia đình.
Tôi đã từng bị gọi là “ăn nhờ ở đậu”. Từng bị từ chối, khinh thường. Nhưng sau tất cả, tôi không chọn nổi giận hay oán trách – tôi chọn trưởng thành.
Bởi vì, đàn ông có thể nghèo, có thể thất bại, nhưng đừng bao giờ để người khác chà đạp lên lòng tự trọng của mình.
