Năm 2023, khi tôi đang sắp sửa tốt nghiệp đại học ngành Kế toán tại một trường dân lập ở Cần Thơ, cha tôi – ông Nguyễn Văn Minh – đột ngột lâm bệnh nặng. Trong một lần trở về quê chăm sóc ông, cha lôi ra một chiếc hộp gỗ cũ, đặt lên đùi tôi với vẻ trịnh trọng hiếm có.
“Ba còn một chuyện phải nói với con,” ông ho nhẹ, mắt mờ đục vì thuốc và thời gian. “Năm 1990, sau khi xuất ngũ, ba từng được một người đồng đội cũ tên Thẩm Văn Lực cứu mạng. Sau chiến tranh, ông ấy ra Hà Nội làm trong ngành xây dựng, có tiếng lắm. Lúc ấy, hai bên kết nghĩa, hứa nếu sau này có con, sẽ gả cưới cho nhau. Ông Lực ký giấy, cam kết hôn ước giữa con và con trai ông ấy – Thẩm Kiến Nam.”
Tôi chết lặng.
Cha đặt vào tay tôi một tờ giấy A4 đã ngả vàng, với những nét chữ tay đậm mực:
“Tôi, Thẩm Văn Lực, đồng ý gả con trai là Thẩm Kiến Nam cho Nguyễn Ngọc Trâm – con gái ông Nguyễn Văn Minh, khi hai cháu trưởng thành.”
Ngày ký: 17 tháng 7 năm 1990. Có dấu vân tay và chữ ký cả hai người đàn ông.
“Giờ ông Lực mất rồi, nhưng con trai ông ấy… nghe đâu đang giữ chức vụ lớn ngoài Hà Nội. Con ra gặp nó đi. Đưa tờ giấy này, nó sẽ hiểu.”
Tôi không biết mình có tin hay không. Nhưng tôi nhìn vào đôi mắt đầy kỳ vọng của cha – ánh mắt của một người lính già không còn nhiều thời gian – và tôi quyết định đi.
Tôi ra Hà Nội trong cái lạnh cuối đông. Không người thân, không tiền bạc, chỉ có địa chỉ cha tôi ghi lại: một khu biệt thự trong Khu đô thị Ciputra – nơi được mệnh danh là “đại viện” mới của giới chức và doanh nhân Hà Nội.
Tôi đến trước cổng, nói tên mình. Bảo vệ gọi lên. Năm phút sau, một người đàn ông bước xuống.
Anh ta – Thẩm Kiến Nam – khoảng 35, cao lớn, mặc sơ mi trắng và quần tây, tóc chải gọn, khuôn mặt sắc lạnh và đôi mắt thăm dò.
Tôi tiến đến, run tay đưa tờ giấy.
“Anh là Thẩm Kiến Nam? Tôi là Nguyễn Ngọc Trâm, con gái ông Minh – bạn chiến đấu với ba anh. Đây là hôn ước năm xưa…”
Anh ta liếc tờ giấy, cười mỉa. “Cô nói gì cơ? Hôn ước năm 1990? Cô tưởng đây là phim truyền hình à?”
Tôi cứng họng. Anh ta ngẩng đầu nhìn tôi từ đầu đến chân – áo khoác cũ, giày dính bụi, tay nắm chặt quai ba lô rẻ tiền.
“Cô là con gái ông Minh? Vậy chắc từ quê vào? Cô định dùng cái giấy lộn này để leo lên à?”
Tôi siết tay. “Tôi không có ý bám víu, chỉ muốn anh hiểu…”
“Cô nghe cho rõ: thời nay không ai lấy nhau bằng mấy lời hứa miệng ba mươi năm trước. Nếu cô thiếu tiền, tôi có thể bảo thư ký gửi cô vài triệu. Còn không – mời đi cho khuất mắt tôi.”
Nói rồi, anh ta quay lưng bỏ đi.
Tôi đứng chết trân giữa cổng biệt thự xa hoa. Gió đông thốc qua lưng, buốt tới tim.
Tối đó, tôi ngồi một mình ở bến xe Mỹ Đình, ôm chiếc ba lô, đốt tờ hôn ước bên dưới ánh đèn vàng lạnh lẽo.
Tôi tự nhủ:
Anh ta sẽ hối hận.
Tôi xin việc tại một tiệm trà nhỏ ở phố Bạch Mai, ngủ luôn tại quán. Ngày làm, đêm học online chứng chỉ kế toán quốc tế ACCA. Sau hai năm, tôi thi đậu chứng chỉ, rồi được một công ty khởi nghiệp tuyển làm kế toán nội bộ. Tôi làm việc như thiêu thân, dành dụm từng đồng. Không cần ai giúp, không cần mối quan hệ, tôi cứ vậy mà đi lên.
Năm 2025, tôi được bổ nhiệm làm trưởng phòng kế toán của một tập đoàn công nghệ đang hợp tác với… Bộ Xây dựng – nơi kỹ sư trưởng phụ trách dự án trọng điểm là Thẩm Kiến Nam.
Chúng tôi sẽ gặp lại. Nhưng lần này, tôi không còn là cô gái ôm mộng với mảnh giấy hôn ước. Tôi là Nguyễn Ngọc Trâm – người phụ nữ đã tự viết lại cuộc đời mình.
Phòng họp trên tầng 9 sáng rực ánh đèn. Tôi bước vào trong bộ vest xám tro, dáng vẻ điềm tĩnh, ánh mắt sắc sảo. Nhân viên lễ tân giới thiệu tôi với đại diện đoàn kỹ sư.
Ngồi ở đầu bàn là anh ta – Thẩm Kiến Nam.
Khi nghe tên tôi, anh ngẩng đầu lên.
Ánh mắt chúng tôi chạm nhau. Chỉ vài giây, tôi thấy rõ nét bàng hoàng trong mắt anh.
Không một lời chào, không một biểu hiện cảm xúc, tôi bắt tay xã giao và ngồi xuống. Cuộc họp bắt đầu. Tôi trình bày tài liệu tài chính và ngân sách triển khai, kết hợp song ngữ tiếng Việt – tiếng Anh lưu loát. Các kỹ sư gật gù hài lòng. Chỉ có một người là im lặng suốt: Kiến Nam.
Sau buổi họp, anh gọi tôi lại ngoài hành lang.
“Trâm… là em thật à?”
Tôi quay sang, ánh mắt dửng dưng. “Vâng. Tôi đây. Nguyễn Ngọc Trâm – ‘người thân thích xa đến bám víu’, như anh từng nói.”
Anh nhìn tôi, lúng túng. “Anh… xin lỗi. Anh không ngờ…”
“Anh không cần xin lỗi.” – Tôi ngắt lời. “Anh đã dạy tôi bài học đầu đời: không có ai đáng thương hơn người tin vào lòng tốt sai chỗ.”
Anh cúi đầu, lần đầu thấy Kiến Nam… không còn kiêu ngạo.
Chúng tôi làm việc cùng nhau ba tháng. Anh không nhắc lại chuyện cũ. Nhưng tôi biết, ánh mắt anh mỗi lần nhìn tôi là một câu hỏi chưa dám thốt thành lời.
Một lần, anh ngồi lại với tôi sau cuộc họp, đưa ra một bức ảnh cũ – là tôi, hồi bé, đứng cạnh cha, cạnh một người đàn ông mặc quân phục, có vẻ là ba anh.
“Cha anh giữ tấm này suốt ba chục năm. Anh mới tìm thấy trong ví sau khi ông mất.”
Tôi cầm lấy, khẽ mỉm cười.
“Anh biết không, tôi từng nghĩ mình đến Hà Nội để thực hiện hôn ước. Nhưng thực ra, tôi đến để chứng minh: tôi không cần nó.”
Anh khẽ thở dài: “Anh hối hận. Thật sự.”
Tôi gật đầu. “Muộn rồi. Nhưng ít nhất, tôi vui vì anh còn đủ tử tế để nói điều đó.”
Năm đó, tôi lập gia đình với một đồng nghiệp cùng công ty. Chúng tôi sống trong căn hộ nhỏ ở Hồ Tây, yên bình, ấm áp. Tôi vẫn làm kế toán trưởng, còn chồng tôi dạy đại học.
Một lần tình cờ đi hội thảo, tôi lại gặp Thẩm Kiến Nam. Anh vẫn một mình, vẫn sống với ánh mắt nhiều điều chưa nói.
Chúng tôi chào nhau. Lịch sự. Nhẹ nhàng. Xa lạ.
Khi tôi bước đi, tôi cảm nhận được ánh mắt anh dõi theo – như thể tiếc một điều gì đó từng có thể xảy ra, nhưng không còn cơ hội nữa.