Bố tôi năm nay tròn 60 tuổi. Cả đời ông gồng gánh nuôi mấy chị em tôi khôn lớn trong căn nhà cấp bốn lụp xụp, mưa dột nắng tạt. Mẹ tôi buôn thúng bán bưng, còn bố thì làm đủ nghề: phụ hồ, bốc vác, rồi chạy xe ôm. Nhà nghèo, nhưng chưa bao giờ chúng tôi thiếu bữa. Ở xóm, ai cũng nể bố tôi vì cái tính chịu thương chịu khó, nhẫn nại đến lì lợm. Tôi từng nghĩ, trên đời này, người không bao giờ phản bội mẹ chính là bố.
Vậy mà, khi kinh tế gia đình vừa đỡ hơn — tôi có công việc ổn định, các em cũng trưởng thành — thì mọi thứ sụp đổ. Tôi phát hiện bố lén lút giấu mẹ đi “ngoại tình”.
Mọi chuyện bắt đầu từ một chiều cuối tuần. Tôi mượn điện thoại bố để gọi cho khách thì thấy một tin nhắn hiện lên: “Chiều nay anh ghé nhé, em đợi.” Tim tôi chùng xuống. Tôi cố trấn tĩnh, nhưng rồi hàng loạt tin nhắn cũ hiện ra, xưng hô thân mật, có cả những cuộc gọi dài cả giờ. Người gửi được lưu bằng một cái tên rất lạ.
Máu dồn lên não. Tôi không dám nói với mẹ. Một phần vì sợ bà không chịu nổi, phần khác vì tôi muốn tự mình làm rõ. Tôi bắt đầu để ý từng cử chỉ của bố: những lần ông ăn mặc chỉnh tề bất thường, xịt nước hoa, nói dối là đi gặp bạn cũ. Một buổi chiều, tôi lặng lẽ bám theo.
Bố tôi không biết rằng, từng con đường ông rẽ qua đều quen thuộc với tôi. Ông dừng xe trước một nhà nghỉ nhỏ, bảng hiệu cũ kỹ, nép mình trong con hẻm. Tôi đứng chết lặng. Người đàn ông cả đời lam lũ vì vợ con, giờ bước xuống xe, nhìn trước ngó sau rồi đi thẳng vào trong.
Tôi đứng ngoài, tay run bần bật. Trong đầu tôi là gương mặt của mẹ, là những bữa cơm đạm bạc, là ánh mắt mệt mỏi nhưng hiền lành của bà mỗi tối chờ chồng về. Tôi không chịu nổi. Tôi lao theo, bước nhanh lên cầu thang.
Cửa phòng bật mở.
Tim tôi như rơi xuống.
Bố tôi đứng đó, nhưng không hề có cảnh tượng tôi tưởng. Trong phòng không có mùi ái ân, không có dáng vẻ vụng trộm. Trước mặt ông là một người phụ nữ gầy gò, tóc đã lốm đốm bạc, và bên cạnh là một cô gái trẻ nằm trên giường, gương mặt tái nhợt, tay cắm kim truyền dịch.
Cả ba người đồng loạt quay lại nhìn tôi.
Không ai nói gì.
Không khí đặc quánh đến nghẹt thở.
Tôi đứng sững ở ngưỡng cửa, đầu óc trống rỗng. Bố tôi là người lên tiếng trước, giọng ông khàn đi vì bất ngờ:
“Con… sao con lại ở đây?”
Người phụ nữ kia cuống quýt đứng dậy, ánh mắt vừa lo sợ vừa xấu hổ. Cô gái trẻ trên giường khẽ cựa mình, thở yếu ớt. Tôi nhìn cảnh tượng ấy mà không thể ghép nổi với hai chữ “ngoại tình” vừa gán cho bố.
“Bố giải thích đi.” Tôi nói, giọng cứng lại, dù trong lòng bắt đầu rối bời.
Bố kéo tôi ra ngoài hành lang, đóng cửa phòng lại. Ông thở dài, lưng còng hẳn xuống như già thêm chục tuổi chỉ trong khoảnh khắc.
“Bố định giấu đến cùng… nhưng đã đến nước này thì không thể không nói.”
Hóa ra, người phụ nữ kia là mối tình đầu của bố, từ hơn bốn mươi năm trước. Họ từng yêu nhau khi còn rất trẻ, nhưng vì nghèo quá, cô ấy theo gia đình vào Nam mưu sinh. Mất liên lạc, bố tôi sau đó cưới mẹ, xây dựng gia đình. Mọi thứ tưởng đã chôn vùi trong quá khứ.
Vài tháng trước, qua một người quen cũ, bố tình cờ gặp lại bà ấy. Cuộc đời bà không suôn sẻ: chồng mất sớm, một mình nuôi con gái. Cô con gái ấy — chính là cô gái đang nằm trên giường — mắc bệnh thận nặng, phải chạy chữa lâu dài, tiền bạc cạn kiệt.
“Bố không có tình cảm gì sai trái cả,” bố nói, mắt đỏ hoe. “Bố chỉ không nỡ quay lưng. Bà ấy cầu xin bố giúp đỡ, mà mẹ con thì sức khỏe yếu, bố không dám nói ra sợ bà lo.”
Tôi lặng người. Những tin nhắn tôi đọc được, hóa ra là bàn bạc chuyện tiền viện phí, lịch đưa cô gái đi chạy thận. Nhà nghỉ kia chỉ là chỗ họ thuê tạm mỗi lần lên thành phố chữa bệnh vì rẻ hơn khách sạn.
“Nhưng bố giấu mẹ là sai,” tôi nói. “Bố có nghĩ mẹ sẽ đau thế nào nếu biết không?”
Bố cúi đầu.
“Bố biết. Ngày nào bố cũng tự trách mình. Nhưng bố sợ… sợ nói ra thì gia đình mình rạn nứt.”
Tối hôm đó, tôi về nhà trong tâm trạng nặng trĩu. Mẹ vẫn nấu cơm, vẫn hỏi bố đi đâu, vẫn cười hiền như bao năm. Nhìn mái tóc mẹ đã bạc đi nhiều, tôi thấy cổ họng nghẹn lại.
Tôi hiểu bố không phản bội theo cách tôi nghĩ. Nhưng tôi cũng hiểu, sự im lặng của ông đang đặt gia đình vào một quả bom nổ chậm. Nếu mẹ biết chuyện qua miệng người khác, vết thương sẽ sâu hơn gấp bội.
Tôi trằn trọc cả đêm, tự hỏi: nói hay không nói? Giữ bí mật cho bố, hay thành thật với mẹ?
Sáng hôm sau, tôi quyết định đối diện với sự thật, dù biết rằng, sau cánh cửa ấy, không ai còn nguyên vẹn như trước.
Tôi chọn một buổi chiều yên tĩnh để nói chuyện với mẹ. Bố tôi ngồi bên cạnh, tay nắm chặt lấy vạt áo, vẻ mặt căng thẳng. Tôi chưa kịp mở lời thì mẹ đã nhận ra điều bất thường.
“Có chuyện gì mà hai bố con nghiêm trọng vậy?”
Tôi hít sâu, kể lại mọi chuyện, không thêm bớt. Tôi thấy rõ từng thay đổi trên gương mặt mẹ: từ ngạc nhiên, hoang mang, đến đau đớn. Khi nghe đến chuyện bố giấu bà đi gặp người phụ nữ cũ, mắt mẹ đỏ lên, nhưng bà không khóc ngay.
Bố quỳ xuống. Một người đàn ông 60 tuổi, cả đời chưa từng cúi đầu trước ai, giờ run rẩy nói lời xin lỗi.
“Bà tha cho tôi. Tôi sai vì không nói thật. Nhưng tôi chưa từng làm điều gì có lỗi với bà.”
Không gian lặng như tờ. Tôi sợ nhất là mẹ sẽ gào khóc, sẽ đập phá, sẽ bỏ đi. Nhưng không. Mẹ ngồi im rất lâu, rồi khẽ hỏi:
“Con bé kia… bệnh nặng lắm hả ông?”
Câu hỏi ấy khiến tôi sững sờ.
Mẹ lau nước mắt, giọng chậm rãi:
“Ông sai vì giấu tôi. Nhưng nếu ông quay lưng với người ta lúc hoạn nạn, tôi còn buồn hơn.”
Bố òa khóc. Tôi chưa từng thấy ông khóc như thế. Mẹ không tha thứ ngay lập tức. Bà nói cần thời gian. Nhưng bà cũng đồng ý để bố tiếp tục giúp đỡ cô gái kia, với điều kiện: mọi thứ phải minh bạch, không giấu giếm.
Những ngày sau đó, gia đình tôi căng thẳng nhưng không tan vỡ. Bố chủ động đưa mẹ đi cùng khi thăm bệnh. Người phụ nữ kia cúi đầu cảm ơn, nước mắt lăn dài vì ân tình cũ không bị hiểu lầm theo cách tồi tệ nhất.
Cô gái trẻ sau một thời gian điều trị đã khá hơn. Khi xuất viện, cô nắm tay mẹ tôi, nói một câu khiến ai cũng nghẹn ngào:
“Nếu không có bác, chắc con không qua nổi.”
Từ biến cố ấy, tôi hiểu rằng, cuộc đời không chỉ có đúng và sai rạch ròi. Có những lựa chọn xuất phát từ lòng tốt nhưng lại thiếu đi sự thẳng thắn, và chính điều đó gây ra tổn thương.
Bố tôi không còn giấu giếm điều gì. Mẹ tôi cũng không còn cười vô tư như trước, nhưng trong ánh mắt bà là sự bình thản của người đã chọn bao dung. Còn tôi, sau tất cả, học được một bài học lớn: đôi khi, điều giữ một gia đình đứng vững không phải là sự hoàn hảo, mà là dũng khí đối diện sự thật và cùng nhau gánh lấy hậu quả của nó.
