Tôi từng nghĩ việc đưa cho vợ 100 nghìn mỗi ngày để lo chuyện chợ búa là điều nhỏ nhặt. Một khoản tiền không lớn, chẳng đáng để bận tâm. Vợ tôi hiền, ít nói, lại quán xuyến tốt. Suốt 5 năm trời sống chung, cô ấy chưa từng than thở một câu về chuyện chi tiêu. Tôi coi đó như điều hiển nhiên, thậm chí đôi lần còn trêu: “Em mà tiêu không đủ thì nói anh tăng lên.” Vợ chỉ cười nhẹ: “Em xoay được mà.”
Rồi một buổi chiều cuối tuần, khi đang chuẩn bị bữa tối, điện thoại tôi đổ chuông. Là bố vợ. Giọng ông run run, như vừa trải qua chuyện gì đó rất nghiêm trọng:
“Con đưa vợ về quê ngay nhé. Gấp.”
Tôi hỏi có chuyện gì nhưng ông chỉ đáp: “Về rồi sẽ biết.”
Một linh cảm lạ lùng chẹn trong ngực tôi. Vợ tôi nghe máy xong lặng thinh, bàn tay đặt lên mép bàn như muốn bấu víu vào đâu đó để giữ bình tĩnh. Tôi nhìn thấy cô ấy nuốt nước bọt khó khăn nhưng vẫn cố tỏ vẻ bình thường.
Chúng tôi lên xe ngay trong đêm. Khi chiếc xe rẽ vào con đường làng quen thuộc, tim tôi chùng xuống. Trời âm u, mưa bụi giăng mờ, gió lùa qua những rặng tre phát ra những âm thanh rì rào bất an. Vợ tôi ôm chặt lấy túi xách, ngón tay siết lại.
Đến sân nhà ông bà ngoại, tôi vừa bước xuống xe thì thấy hàng xóm đang tụ tập trước sân. Một số người nhìn tôi bằng ánh mắt vừa thương hại vừa khó nói điều gì đó. Bố vợ từ trong nhà bước ra, mặt ông hốc hác, già đi hẳn so với lần gặp trước. Ông kéo tôi sang một bên, giọng khàn đặc:
“Con… con biết vợ con đã làm gì suốt 5 năm nay không?”
Tôi sững lại. Trong đầu lướt qua hàng loạt câu hỏi: liệu cô ấy làm điều gì sai? Nợ nần? Mâu thuẫn gia đình? Hay… chuyện gì khác?
Tôi lắc đầu. Bố vợ thở dài:
“Con vào nhà đi. Nhìn rồi sẽ hiểu.”
Tôi đẩy cánh cửa bước vào. Và ngay khoảnh khắc đó, tôi chết lặng. Trước mắt tôi là một góc nhà được chất đầy những thứ chẳng ai ngờ đến: những thùng giấy, sổ sách, những phong bì được buộc lại cẩn thận—và giữa tất cả là một chiếc két sắt nhỏ cũ kỹ. Vợ tôi đứng cách đó vài bước, mắt đỏ hoe, môi mím chặt như đang chờ tôi hỏi điều mà cô ấy không dám nói.
Tôi nhìn cô ấy, giọng run lên:
“Em… đã giấu anh chuyện gì vậy?”
Vợ tôi cúi mặt, và sự thật bắt đầu lộ ra—mà tôi chưa bao giờ tưởng tượng tới.
Căn phòng im phăng phắc. Tôi nghe rõ cả nhịp thở của mình, nặng nề và gấp gáp. Vợ tôi vẫn đứng im, ánh mắt tránh né hoàn toàn. Bố mẹ vợ lặng lẽ ngồi xuống ghế, như thể họ đã chuẩn bị tinh thần cho giây phút này từ lâu.
Tôi tiến gần chiếc két sắt. Không phải loại két đắt tiền, chỉ là cái két đơn giản mà nhà quê hay dùng. Ổ khóa vẫn đóng. Tôi quay sang vợ:
“Em mở đi.”
Cô ấy run rẩy bước tới, lấy chìa trong túi áo. Khi két mở ra, tôi thật sự sốc: bên trong chất đầy tiền—không phải một hai xấp, mà hàng chục xấp tiền được buộc gọn, đủ cả mới lẫn cũ. Bên cạnh là một cuốn sổ ghi chép chi li từng khoản.
Bố vợ nói nhỏ:
“Đây là tiền nó tiết kiệm được từ 100 nghìn con đưa mỗi ngày.”
Tôi nhíu mày: “Nhưng… 100 nghìn một ngày thì làm sao để dành được từng này? Cả chi tiêu, ăn uống…?”
Vợ tôi cuối cùng cũng ngẩng mặt lên, đôi mắt đỏ hoe nhưng kiên định:
“Em chỉ tiêu khoảng 60–70 nghìn thôi. Phần còn lại em để dành.”
Tôi chết lặng. Suốt 5 năm, cô ấy đã thắt lưng buộc bụng đến mức nào?
Tôi hỏi:
“Nhưng để làm gì? Sao không nói với anh?”
Vợ cúi xuống cầm một tập hồ sơ đặt cạnh két, đưa cho tôi. Tôi mở ra: giấy khám bệnh của mẹ vợ. Bệnh tim, đã theo bà nhiều năm nhưng bà giấu. Bác sĩ kết luận cần một ca phẫu thuật tốn kém.
“Em biết anh thương bố mẹ em,” vợ nói, “nhưng chuyện tiền bạc lớn thế, em sợ anh áp lực. Em định để đến khi nào đủ thì mới nói. Nhưng mấy hôm nay bệnh mẹ trở nặng… nên bố mẹ gọi hai đứa về.”
Tôi siết chặt tập hồ sơ, cảm giác như ai vừa ném một tảng đá vào ngực.
Tôi quay sang bố mẹ vợ:
“Sao bố mẹ không nói với con?”
Bố vợ thở dài:
“Nó xin bố mẹ giấu. Nó bảo hai đứa còn trẻ, con đang lo sự nghiệp. Nó không muốn làm con bận lòng.”
Vợ tôi bật khóc:
“Em nghĩ chỉ cần tiết kiệm một mình là đủ. Nhưng bệnh mẹ nặng quá… Em xin lỗi. Em không biết phải nói với anh thế nào.”
Trong khoảnh khắc đó, tôi không biết nên giận hay thương. Một mặt tôi đau vì mình bị đặt ra ngoài suốt 5 năm, mặt khác tôi xót xa vì vợ đã phải âm thầm gánh vác quá nhiều.
Tôi nhìn những xấp tiền. Chúng là bằng chứng của từng bữa ăn tiết kiệm, từng lần vợ từ chối mua quần áo mới, từng ngày xoay sở để không vượt quá 70 nghìn.
Tôi ngồi xuống bên vợ, khẽ đặt tay lên vai cô ấy:
“Anh không giận. Nhưng anh ước gì em nói sớm hơn, để hai đứa cùng lo.”
Vợ úp mặt vào tay, khóc nức nở.
Nhưng rồi bố vợ bước đến, đặt tay lên vai tôi:
“Con hãy giữ bình tĩnh. Vẫn còn một chuyện nữa mà con cần biết.”
Tôi ngước lên.
“Còn chuyện gì nữa ạ?”
Ông nhìn vợ tôi, rồi nhìn chiếc két sắt.
“Chuyện này… liên quan đến lý do thật sự khiến nó phải tiết kiệm đến mức ấy.”
Tôi ngồi bất động, lòng như bị ai bóp nghẹt. Nghĩ rằng chuyện tiết kiệm để lo viện phí cho mẹ vợ đã là cú sốc lớn nhất, nhưng vẻ mặt bố vợ cho tôi biết mọi chuyện còn chưa dừng lại.
Ông kéo ghế ngồi xuống, chậm rãi nói:
“Thằng Nam, chuyện này bố mẹ giữ kín vì con bé nó năn nỉ. Nhưng bây giờ không thể giấu thêm nữa.”
Vợ tôi khẽ lắc đầu, như muốn ngăn ông, nhưng bố vợ đã tiếp tục:
“Không chỉ lo cho mẹ nó… mà nó còn âm thầm lo cho một người nữa.”
Tim tôi đập mạnh. Người nữa? Ai?
Bố vợ nhìn tôi đầy áy náy:
“Thằng em trai của nó. Mấy năm trước, nó vay nặng lãi để mở xưởng sửa xe. Làm ăn thua lỗ, bị chủ nợ dí. Nó sợ nói với gia đình, sợ nói với con gái vì biết tính nó sẽ tìm cách giúp. Thế mà cuối cùng nó vẫn biết.”
Tôi quay sang vợ, mắt mở lớn:
“Em… em trả nợ cho em trai?”
Vợ mím môi, gật nhẹ:
“Em không muốn giấu anh. Nhưng hồi đó anh vừa mất việc ở công ty cũ, bị áp lực đủ thứ. Em sợ anh thêm gánh nặng. Em nghĩ chỉ cần một thời gian rồi mọi thứ sẽ ổn.”
Tôi nắm chặt tay, cảm giác giận – không phải vì cô ấy giúp em trai, mà vì cô ấy gồng gánh một mình lâu như thế.
Bố vợ nói tiếp:
“Chủ nợ không phải người dễ chơi. Chúng từng đến tận nhà ở quê. Con bé sợ chuyện lớn lên, nên gửi dần từng đồng tiết kiệm, sau đó vay thêm họ hàng để trả bớt. Đến giờ vẫn còn nợ một khoản.”
Không khí nặng như chì. Tôi không hiểu nổi vì sao vợ lại chọn chịu đựng một mình.
Lúc ấy, mẹ vợ từ trong buồng bước ra, dáng bà yếu ớt:
“Con à, đừng trách nó. Nó giống mẹ, làm gì cũng nghĩ cho người khác trước.”
Vợ tôi bật khóc:
“Con xin lỗi… Con chỉ muốn giữ bình yên cho anh. Em sợ một ngày nào đó anh chán nản vì gánh nặng gia đình em.”
Tôi nắm lấy tay vợ, giọng trầm xuống:
“Em sai rồi. Hôn nhân không phải là mỗi người ôm một gánh. Anh là chồng em. Đáng lẽ mọi chuyện em phải để anh cùng chịu.”
Cô ấy khóc không thành tiếng.
Tôi đứng dậy, nhìn bố mẹ vợ:
“Bố mẹ yên tâm. Từ hôm nay, mọi khoản nợ, tiền chữa bệnh, con sẽ đứng ra lo. Con không để vợ con phải khổ thêm một ngày nào nữa.”
Vợ ngẩng lên, đôi mắt sưng đỏ:
“Anh… anh không giận thật chứ?”
Tôi khẽ lau nước mắt cho cô ấy:
“Giận thì có, nhưng thương nhiều hơn. Từ ngày mai, không còn chuyện em phải tiêu 70 nghìn một ngày nữa. Hai vợ chồng mình cùng lo. Em không còn phải một mình chịu đựng bất cứ điều gì.”
Vợ nhào vào ôm tôi, run rẩy.
Và tôi hiểu—bí mật mà cô ấy giấu suốt 5 năm không phải là tiền hay nợ, mà là nỗi sợ: sợ tôi sẽ rời bỏ khi biết gánh nặng phía sau.
Tối hôm đó, khi cả nhà quây quần, tôi cầm tay vợ thật chặt, nghĩ thầm:
Hóa ra đôi khi bí mật lớn nhất của một người vợ… chỉ là muốn chồng được nhẹ lòng.
