Tôi về làm dâu nhà chồng đã gần tám năm. Mẹ chồng – bà Sáu – vốn tính nghiêm khắc nhưng thương tôi như con ruột vì tôi chịu khó, ít lời. Ngược lại, chồng tôi, Hưng, hiền lành nhưng nhu nhược, cái gì cũng nghe anh Hai của anh ấy – anh Hoạch. Gia đình chồng làm nghề kinh doanh đồ gỗ, tài sản cũng gọi là khá.
Khoảng một năm trước khi bà Sáu mất, bà đổ bệnh nặng. Ai cũng nghĩ trong thời gian cuối đời, bà sẽ căn dặn các con chuyện nhà cửa, tài sản. Nhưng không. Bà chỉ gọi tôi lên phòng, đóng cửa lại, giọng khàn đặc:
“Con là người duy nhất mẹ tin. Mẹ để lại hết phần tài sản đứng tên mẹ – đất, hai căn nhà và một sổ tiết kiệm – toàn bộ cho con. Nhưng con tuyệt đối không được cho chồng con hay mấy anh biết, nhất là thằng Hoạch. Nếu con hé nửa lời, con, Hưng với lũ nhỏ sẽ gặp hoạ lớn.”
Tôi bàng hoàng, toát mồ hôi. Bà Sáu không phải kiểu người hay nói lời dọa dẫm. Tôi run run hỏi lý do, bà chỉ thở dài:
“Sau này con sẽ hiểu. Cứ nghe mẹ.”
Vài ngày sau, bà mất. Tang lễ diễn ra trong không khí nặng trĩu. Anh Hoạch chủ động lo mọi thứ, thể hiện mình là người có trách nhiệm. Ai cũng nghĩ khi chia tài sản, anh ấy sẽ được phần lớn vì sống gần nhà, chăm sóc mẹ nhiều hơn. Tôi biết sắp tới chắc chắn sóng gió nổi lên, nhưng không ngờ nó đến nhanh đến vậy.
Sau đám tang một tuần, anh Hoạch gọi cả nhà lại, nói sẽ “điều hành” toàn bộ tài sản mẹ để lại, dù bà không để di chúc. Anh tự quyết một danh sách phân chia tạm thời, trong đó vợ chồng tôi gần như chẳng có gì. Chồng tôi không dám phản đối, chỉ nhìn xuống đất. Tôi siết tay, giữ bí mật như lời mẹ dặn, nhưng lòng nóng như lửa đốt.
Một tối, tôi thấy Hưng uống rượu, gương mặt thất vọng:
“Anh cũng muốn cho vợ con cuộc sống tốt hơn… nhưng từ nhỏ anh đã quen nghe lời anh Hai. Anh sợ lắm…”
Tôi chỉ biết ôm anh, nuốt nước mắt.
Mọi chuyện tưởng dừng lại ở đó, cho đến khi một người quen tới nhà tìm tôi, đưa một phong bì dày, nói: “Đây là thứ bà Sáu gửi cô trước lúc mất.” Bên trong là bản sao giấy tờ tài sản và một lá thư cuối cùng của bà.
Trong thư, bà viết rõ ràng: anh Hoạch đang nợ nần lớn và từng có ý định bán sạch tài sản gia đình, nếu không cản được thì bà sợ ông ta sẽ lôi cả nhà tôi vào rắc rối. Bà nhắc tôi phải cực kỳ cẩn thận, đừng để ai biết những gì bà đã sắp đặt.
Vừa đọc xong, tôi nghe tiếng đóng cổng rầm một cái. Ngoài sân là giọng gằn từng chữ của anh Hoạch:
“Tôi biết mẹ để lại thứ gì đó cho cô. Đem ra đây!”
Tim tôi đông cứng lại.
Tôi chưa kịp giấu phong bì thì anh Hoạch đã xông vào nhà. Gương mặt đỏ bừng, đôi mắt nảy lửa. Sau lưng anh là hai người đàn ông lạ mặt, nhìn qua biết ngay không phải người tử tế. Tôi đứng chắn phía trước bàn, cố giữ bình tĩnh.
“Anh nói gì vậy? Em chẳng có gì của mẹ để lại cả.” – tôi đáp, giọng run nhưng rõ.
Anh Hoạch cười nhếch mép:
“Cô nghĩ tôi không biết mẹ hay giấu của à? Mẹ chiều cô nhất. Mẹ chết rồi, thứ gì là của bà thì phải thuộc về con trai, chứ không phải con dâu. Đưa đây!”
Hưng hốt hoảng chạy ra can:
“Anh Hai! Có gì từ từ nói! Anh đừng làm quá!”
Nhưng anh Hoạch hất tay Hưng ra, gầm lên:
“Lúc nào cũng sợ vợ! Mày có biết tao đang bị dí nợ đến mức nào không? Nếu không lấy được tài sản, cả mày với nó cũng bị kéo theo!”
Tôi rợn người. Lời mẹ chồng dặn hóa ra không hề quá.
Hai gã đàn ông phía sau tiến gần. Tôi biết nếu để họ lục soát, mọi chuyện sẽ kết thúc. Tôi cầm phong bì nhét vào khe sau tủ, kéo chiếc bàn che lại, rồi cố giữ vẻ bình thường.
“Tài sản mẹ có là ở chỗ anh hết rồi, tụi em nào biết gì.” – tôi đáp.
Một tên gằn giọng:
“Chị nói láo. Có người báo với tụi tôi là chị đang giữ giấy tờ.”
Tôi lạc giọng: “Ai báo?!”
Anh Hoạch liếc Hưng:
“Chồng cô.”
Tôi quay sang. Hưng tái mặt:
“Không! Anh không nói gì cả! Anh thề! Có ai đó muốn ly gián đó!”
Tình thế rối tung. Cái chết của mẹ, di sản bí mật, nợ nần… Tất cả như mạng nhện siết chặt.
Đúng lúc tưởng như không thoát được, hàng xóm – chú Tư bảo vệ khu phố – nghe ồn ào nên chạy đến. Thấy người lạ mặt, chú lập tức rút bộ đàm:
“Mấy anh là ai? Đây là khu dân cư an toàn, muốn vào nhà người ta phải khai báo.”
Hai gã kia nhìn nhau, sợ rắc rối. Anh Hoạch đành cắn răng ra hiệu rút lui:
“Hôm nay coi như xong. Nhưng cô nhớ: cô giấu được tôi một lần chứ không giấu được hoài đâu.”
Họ bỏ đi. Cánh cửa đóng lại, chân tôi mềm nhũn. Hưng đỡ tôi ngồi xuống, hoảng loạn:
“Em… em đang giấu gì của mẹ sao? Anh hỏi để biết đường bảo vệ em.”
Tôi nhìn anh, lần đầu thấy sự chân thành mà trước giờ anh chưa từng bộc lộ. Cân nhắc vài giây, tôi nói thật mọi chuyện – cả tài sản, cả lá thư, cả cảnh báo của mẹ.
Hưng ngồi bệt xuống sàn. Anh sốc đến mức không nói được câu nào.
Một lúc lâu, anh mới thốt lên:
“Anh không ngờ mẹ lại lo xa như vậy… và càng không ngờ anh Hai lại đưa tụi em tới nước này.”
Chúng tôi quyết định tuyệt đối giữ bí mật, chỉ mang giấy tờ đi sao lưu rồi gửi vào một chỗ an toàn. Nhưng chuyện không dừng ở đó.
Vài ngày sau, người của chủ nợ liên tục lảng vảng quanh nhà. Anh Hoạch biến mất. Tin đồn lan khắp xóm: anh Hoạch đã vay của nhóm tín dụng đen số tiền gần 3 tỷ, giờ không trả nổi.
Một buổi tối, đúng lúc tôi tưởng mọi thứ đã yên, thì có người ném một tờ giấy qua khe cửa. Trên đó ghi đúng một câu:
“Chúng tôi biết cô đang giữ tài sản của bà Sáu. Nếu không giao ra, gia đình cô không được yên đâu.”
Tôi thấy lạnh sống lưng.
Sáng hôm sau, tôi đem tờ giấy cho Hưng xem. Anh lập tức đưa điện thoại cho tôi:
“Anh gọi cho công an rồi. Tình hình này không thể im lặng nữa.”
Đây là lần đầu tiên tôi thấy chồng mình dứt khoát như vậy. Có lẽ chính sự khốn đốn lần này khiến anh tỉnh ra khỏi sự sợ hãi anh Hai bao năm qua.
Công an phường đến lập biên bản, yêu cầu chúng tôi giao những gì mẹ chồng để lại để xác minh. Tôi lo lắng, nhưng Hưng trấn an:
“Chỉ cần nói rõ mẹ để lại cho em hợp pháp thì không ai lấy được.”
Tôi đem bản sao giấy tờ và thư mẹ giao nộp. Công an giữ lại để theo dõi vụ đe dọa. Họ khuyên chúng tôi hạn chế đi lại, cẩn thận an toàn.
Trong lúc đó, tin tức về anh Hoạch dần hiện rõ. Anh ta đang bị nhóm tín dụng đen truy lùng vì bỏ trốn, trước đó còn lừa một số người đầu tư vào dự án gỗ xuất khẩu không có thật. Nợ chồng nợ, cả danh dự lẫn nhân phẩm đều tan nát. Đáng sợ nhất là anh từng tính bán căn nhà của mẹ – thứ duy nhất bà chừa lại để tránh con trai cả phá hết.
Chính vì vậy bà mới tìm cách đứng tên toàn bộ tài sản và chuyển cho tôi. Bà tin tôi không tham lam, lại biết giữ gia đình. Nghĩ đến đó, tôi vừa thương bà, vừa thấy trách nhiệm trên vai nặng trĩu.
Một tối mưa lớn, khi tôi đang dọn cơm thì cửa bị gõ mạnh. Hưng đề phòng mở hé, rồi tái mặt quay lại:
“Là… anh Hai.”
Anh Hoạch đứng trước cửa, ướt sũng, gầy rộc, ánh mắt tuyệt vọng. Trước kia anh lúc nào cũng oai phong, còn giờ nhìn như người đã mất hết hy vọng sống.
“Cho anh vào… một chút.” – anh lí nhí.
Tôi và Hưng liếc nhau rồi mở cửa.
Anh Hoạch ngồi xuống ghế, hai tay run bần bật:
“Tụi nó đuổi theo anh suốt. Anh… anh sai rồi. Anh biết mẹ để lại tài sản cho vợ mày, nhưng anh thề anh chưa bao giờ muốn hại tụi mày. Chỉ là… anh cùng đường quá…”
Tôi hỏi thẳng:
“Anh gọi người đến nhà em hôm bữa đúng không?”
Anh im lặng. Sự im lặng đó đã là câu trả lời.
Hưng đứng dậy:
“Anh Hai, tụi em thương anh nhưng không thể cứu anh bằng cách phá nát gia đình mình. Anh phải tự trình diện. Tụi em sẽ nhờ luật sư giúp anh xin giảm nhẹ.”
Anh Hoạch bật khóc, một người đàn ông ngoài bốn mươi mà nức nở như đứa trẻ. Anh nói mình sợ chết, sợ bị đánh, sợ tù… nhưng càng sợ nhìn thấy mẹ trong giấc ngủ – mẹ nhìn anh lắc đầu buồn bã.
Cuối cùng, dưới sự thuyết phục của vợ chồng tôi, anh đồng ý ra cơ quan công an tự thú. Nhờ vậy, những kẻ đe dọa chúng tôi dần biến mất.
Vài tháng sau, mọi chuyện ổn định. Cơ quan chức năng xác nhận phần tài sản mẹ để lại là hợp pháp và đúng di nguyện. Chúng tôi được quyền đứng tên. Hưng trở nên mạnh mẽ hơn, không còn phụ thuộc anh Hai nữa. Anh xin nghỉ việc ở xưởng gỗ của gia đình, đi học thêm để chuyển sang công việc ổn định hơn.
Một lần dọn lại tủ của mẹ, tôi thấy lá thư thứ hai được kẹp trong cuốn kinh. Nét chữ run run:
“Mẹ không cần con thay đổi gia đình này. Chỉ mong con bảo vệ được chồng con và các cháu. Làm dâu đôi khi cực, nhưng con đã mang ánh sáng vào nhà này. Mẹ biết con sẽ làm đúng.”
Tôi gấp thư lại, lòng nhẹ bẫng.
Nhờ nghe lời mẹ, tôi không chỉ giữ được tài sản… mà giữ được cả gia đình.
