“Ngày biết tin con gái đỗ Đại học Sư phạm, bà Hoa cứ ngỡ mọi giông bão đã trôi qua. Nào ngờ, chính ngày vui ấy lại là khởi đầu cho một bi kịch kéo dài hơn một thập kỷ.”
Bà Hoa, một người phụ nữ góa bụa từ sớm, gồng gánh nuôi con gái duy nhất tên Mai. Cuộc đời bà vất vả với những buổi chợ sớm hôm, nhưng bù lại, Mai là niềm tự hào của bà – cô học trò giỏi văn, hiền lành, ngoan ngoãn. Suốt 12 năm đèn sách, Mai luôn đứng trong tốp đầu của lớp, là “niềm hy vọng của dòng họ” khi ước mơ trở thành cô giáo.
Ngày cầm giấy báo trúng tuyển vào Đại học Sư phạm Hà Nội, Mai ôm mẹ khóc nức nở. Bà Hoa vừa lau nước mắt vừa cười hạnh phúc, nghĩ rằng những ngày cơ cực đã được đền đáp. Bà thậm chí còn vay mượn hàng xóm ít tiền để chuẩn bị cho con lên Hà Nội nhập học.
Nhưng chỉ ít ngày sau, Mai bắt đầu thay đổi. Cô thường ngồi thẫn thờ, lặng lẽ khóa cửa phòng. Bà Hoa nghĩ con gái căng thẳng vì sắp xa nhà, nên cố gắng động viên. Cho đến một buổi chiều, khi Mai ngất xỉu trong nhà tắm, bà Hoa mới phát hiện con đang mang thai.
Tin sét đánh ấy khiến bà Hoa rụng rời. Bà không tin nổi đứa con gái ngoan hiền của mình lại rơi vào cảnh ngộ ấy. Mai khóc lặng, chỉ nói một câu: “Mẹ tha lỗi cho con… con bị lừa rồi.” Nhưng Mai không tiết lộ cha đứa bé là ai, chỉ cầu xin mẹ đừng bắt bỏ con.
Những ngày sau đó, giữa hai mẹ con là những cuộc tranh cãi nặng nề. Bà Hoa giằng xé giữa việc giữ lại giọt máu vô danh kia hay để con tiếp tục con đường học vấn. Còn Mai, đôi mắt ngấn nước nhưng lại kiên quyết lạ thường. Cuối cùng, sau bao đêm trằn trọc, bà Hoa chấp nhận để con giữ thai, với hi vọng một ngày sự thật sẽ sáng tỏ.
Nhưng đời không đơn giản như bà nghĩ. Trước ngày nhập học, Mai bỗng biến mất. Chiếc ba lô còn nguyên, giấy báo nhập học nằm trên bàn, chỉ thiếu bóng dáng con gái. Bà Hoa hốt hoảng tìm khắp làng, báo cả công an xã, nhưng không ai biết tung tích. Tất cả manh mối chỉ còn là chiếc điện thoại tắt ngóm và một cuốn nhật ký nhỏ, viết dở dòng chữ: “Nếu một ngày nào đó con không còn ở đây, mong mẹ hiểu cho con…”
Sự mất tích ấy như nhát dao cắt ngang cuộc đời bà Hoa. Bà vừa xót xa cho con, vừa mang mặc cảm với họ hàng, làng xóm. Câu chuyện về nữ sinh sư phạm bỗng dưng “mang thai rồi bỏ trốn” nhanh chóng lan truyền, khiến bà phải sống trong những lời xì xào suốt nhiều năm.
Thời gian trôi đi, 12 năm không có tin tức của Mai là 12 năm bà Hoa sống trong khắc khoải và hy vọng mỏng manh. Ban đầu, bà vẫn hay chạy lên bến xe, nhà ga, mong gặp lại con trong dòng người đông đúc. Nhưng càng chờ, hy vọng càng mong manh như ngọn đèn dầu trước gió.
Cuộc sống mưu sinh vẫn buộc bà phải đi tiếp. Bà tiếp tục gánh hàng ra chợ, lặng lẽ chịu đựng những lời dị nghị. Có người thương xót, nhưng cũng không ít kẻ ác miệng, cho rằng Mai “theo trai bỏ xứ”, hay “mang tiếng học giỏi mà cuối cùng chẳng ra gì”. Mỗi lần nghe, bà Hoa chỉ biết cắn răng im lặng.
Đêm về, bà thường ngồi nhìn bức ảnh con mặc áo dài trắng ngày tốt nghiệp, rồi tự hỏi: “Giờ này con ở đâu? Đứa trẻ trong bụng con có còn sống không?” Nỗi đau khiến mái tóc bà bạc trắng nhanh chóng, đôi bàn tay chai sạn càng run rẩy.
Mười hai năm, bà Hoa không ngừng tìm kiếm. Bà từng gửi đơn lên các chương trình tìm người thân, đến cả những hội nhóm trên mạng xã hội. Nhưng mọi tin tức đều vô vọng. Thỉnh thoảng, bà nhận được vài cuộc gọi báo nhìn thấy một cô gái giống Mai ở tỉnh này, tỉnh kia, nhưng khi bà vội vã đến nơi thì lại chẳng phải.
Trong sâu thẳm, bà vẫn tin con mình không thể nào bỏ mẹ mà đi biệt tích. Có một sự thật nào đó bị che giấu. Và bà đã thề: “Dù cả đời này phải lặn lội, tôi cũng phải tìm cho ra con.”
Niềm tin ấy càng cháy bỏng khi một buổi tối, bà tình cờ nhận được tin nhắn nặc danh: “Muốn biết sự thật về Mai, hãy đến Bệnh viện Tâm thần tỉnh…” Tin nhắn ngắn ngủi, không số liên lạc. Bà Hoa vừa run rẩy vừa bán tín bán nghi, nhưng trái tim người mẹ không cho phép bà bỏ qua.
Hôm đó, bà Hoa lặn lội hơn trăm cây số để đến bệnh viện. Bước chân bà nặng nề, vừa lo sợ vừa hy vọng. Khi đến nơi, bác sĩ ngập ngừng hỏi: “Bà là mẹ của bệnh nhân Mai?” Câu hỏi ấy như sét đánh lần nữa.
Bà được dẫn vào một căn phòng nhỏ. Trên giường, một người phụ nữ gầy gò ngồi co ro, ánh mắt mơ hồ. Khi nghe tiếng “Mẹ…”, bà Hoa òa khóc, chạy đến ôm lấy con. Đó chính là Mai – nhưng không còn là cô gái tươi tắn năm nào, mà là một người phụ nữ ốm yếu, đôi mắt vô hồn.
Bác sĩ kể lại: 12 năm trước, Mai được một người đàn ông đưa vào viện trong tình trạng hoảng loạn, mang thai tháng thứ 5. Người đàn ông ấy để lại một cái tên giả rồi biến mất. Mai lúc ấy tinh thần suy sụp, không nhận thức được, chỉ khóc gọi “mẹ”. Sau khi sinh, đứa trẻ được đưa vào trung tâm bảo trợ. Còn Mai, do sang chấn tâm lý nặng, phải điều trị lâu dài.
Nghe đến đó, bà Hoa như chết lặng. Hóa ra, con gái bà không hề bỏ đi, mà đã bị rơi vào vực thẳm không ai hay. Tận 12 năm, bà mới tìm lại được con, nhưng cái giá là một phần thanh xuân bị đánh cắp.
Ôm lấy Mai, bà vừa khóc vừa thì thầm: “Mẹ đây rồi, con ơi… Từ nay, mẹ sẽ không để ai làm con đau nữa.” Trong lòng bà, ngọn lửa hy vọng lại được thắp lên. Dù tương lai còn gian nan, bà tin rằng, chỉ cần hai mẹ con còn có nhau, sẽ có một ngày họ tìm lại được ánh sáng.
Câu chuyện khép lại bằng hình ảnh hai mẹ con ôm nhau trong buổi chiều chạng vạng. 12 năm lưu lạc, sự thật phơi bày muộn màng, nhưng tình mẫu tử chưa bao giờ bị dập tắt.
