“Con gái tôi không bao giờ bỏ đi mà không nói một lời. Tôi tin có chuyện gì đó đã xảy ra…” – bà Hoa lẩm bẩm khi nhìn vào tấm ảnh cũ trên bàn thờ.
Câu chuyện bắt đầu cách đây mười năm, khi Lan – cô nữ sinh năm ba đại học, duy nhất trong gia đình – đột ngột biến mất. Lan vốn là niềm tự hào của cha mẹ: học giỏi, chăm ngoan, hiền lành, sống kín đáo. Nhưng rồi một ngày, Lan bỗng không trở về ký túc xá sau giờ học. Điện thoại không liên lạc được. Bạn bè, thầy cô đều không biết tung tích.
Gia đình hoảng loạn. Bà Hoa cùng chồng đi khắp nơi tìm kiếm: từ bệnh viện, công an, đến tận quê của bạn bè Lan. Nhưng mọi manh mối đều rơi vào ngõ cụt. Từ một cuộc sống bình yên, cả nhà rơi vào cơn ác mộng không hồi kết.
Điều kỳ lạ là trước khi mất tích, Lan có nhiều biểu hiện khác lạ. Cô thường xin về quê ít ngày, hay giấu mẹ chuyện gì đó. Bà Hoa từng vô tình nhìn thấy trong balo của con một tờ giấy khám thai, nhưng Lan chỉ nói dối rằng đi cùng bạn, rồi lảng sang chuyện khác. Lúc ấy bà cũng không nghi ngờ nhiều. Đến khi Lan mất tích, ký ức về tờ giấy khám thai kia mới ám ảnh bà từng ngày.
Suốt nhiều tháng trời, gia đình đi tìm. Có người nói nhìn thấy Lan cùng một chàng trai lạ đi xe khách về tỉnh khác. Có người lại bảo Lan từng đến bệnh viện phụ sản một mình. Nhưng không bằng chứng cụ thể nào được xác nhận. Cảnh sát cũng kết luận “tự nguyện bỏ đi”, và hồ sơ dần bị gác lại.
Mười năm trôi qua, cuộc sống gia đình bà Hoa nhuốm màu tang tóc. Người chồng vì đau khổ mà sinh bệnh, mất sau vài năm. Bà Hoa một mình lặng lẽ sống với nỗi đau mất con, mỗi ngày thắp nhang cầu mong Lan còn sống.
Cho đến một buổi sáng mưa, khi bà Hoa nhận được một cuộc gọi lạ. Giọng phụ nữ bên kia run run:
“Bác… có phải bác là mẹ của chị Lan không? Con… con có chuyện muốn nói với bác về chị ấy.”
Cuộc gọi đó mở ra sự thật chấn động mà suốt 10 năm bà Hoa không hề biết.
Người gọi điện cho bà Hoa tên Mai, sống ở một thị trấn cách quê bà gần 200km. Mai mới 19 tuổi, giọng non nớt, nhưng câu chuyện Mai kể khiến bà Hoa nghẹn ngào.
Mai nói rằng cô chính là… con gái của Lan. Ngày ấy, Lan mang thai khi đang học đại học, vì sợ hãi và áp lực, không dám nói với gia đình. Cha đứa bé – một sinh viên năm cuối – sau khi biết chuyện đã bỏ đi biệt tích. Một mình Lan đối mặt với nỗi sợ, vừa học vừa cố giấu bụng bầu đang lớn dần. Khi không thể che giấu nữa, Lan quyết định bỏ học, lặng lẽ rời ký túc xá.
Cô tìm đến một nhà trọ rẻ tiền ở tỉnh khác để sinh con. Sau khi sinh Mai, Lan làm đủ nghề để nuôi con: bán hàng, phục vụ quán ăn, thậm chí đi làm công nhân. Cả thanh xuân của Lan gắn liền với nỗi khổ cực và sự tủi nhục.
Nhưng bi kịch chưa dừng lại. Khi Mai 8 tuổi, Lan mắc bệnh hiểm nghèo. Không tiền chạy chữa, cô chỉ cầm cự được vài năm rồi qua đời. Trước khi mất, Lan để lại cho con một cuốn nhật ký, trong đó ghi rõ tên mẹ – bà Hoa, quê quán, và lời nhắn: “Nếu con lớn, hãy tìm về với bà ngoại. Mẹ xin lỗi vì đã để bà phải đau khổ vì mẹ.”
Mai giữ cuốn nhật ký suốt nhiều năm, đến nay mới đủ dũng cảm gọi điện cho bà Hoa. Câu chuyện như nhát dao cắt sâu vào trái tim người mẹ già. Bà vừa mừng rỡ khi biết con mình từng sống, vừa đau đớn khi nhận ra đã mãi mất đi đứa con gái.
Ngày hôm sau, bà Hoa bắt xe đến thị trấn xa lạ kia. Khi gặp Mai – cô bé có đôi mắt giống hệt Lan ngày trẻ – bà òa khóc nức nở. Bà ôm chặt lấy Mai, như thể bù đắp cho 10 năm trời chờ đợi và cho cả một đời hối tiếc.
Nhưng niềm vui đoàn tụ chưa kịp trọn vẹn, thì một chi tiết trong cuốn nhật ký của Lan khiến bà Hoa rùng mình: “Nếu một ngày con tìm về, hãy cẩn thận… vì không phải ai cũng mong mẹ con mình được yên.”
Bà Hoa bắt đầu tìm hiểu kỹ hơn về những năm tháng cuối đời của Lan. Hàng xóm nơi Lan từng sống kể lại rằng, có một người đàn ông lạ thường xuyên đến tìm Lan, đe dọa, khiến cô sợ hãi. Có lần Lan còn bị đánh đến mức phải nhập viện, nhưng không dám báo công an.
Mai kể lại rằng mẹ luôn dặn em tránh xa “người đàn ông xấu ấy”. Chưa bao giờ Lan tiết lộ danh tính, chỉ nói đó là “cha ruột” của em. Người đàn ông ấy có lẽ đã biết chuyện Lan mang thai từ trước, nhưng thay vì chịu trách nhiệm, lại quay về gây áp lực, sợ chuyện ảnh hưởng đến tương lai và gia đình mình.
Bà Hoa quyết tâm lần theo manh mối. Nhờ sự giúp đỡ của một người quen cũ, bà tìm ra danh tính: đó là một doanh nhân thành đạt hiện đang sống ở thành phố lớn. Người này từng học chung trường đại học với Lan, và đúng là bạn trai cũ của cô.
Khi bà Hoa đến đối chất, ông ta chối bỏ tất cả, nói rằng “Lan tự ý bỏ đi, tôi không liên quan.” Nhưng những dòng nhật ký, những vết thương cũ, và cả lời kể của Mai là minh chứng ngược lại.
Cuộc đấu tranh để đòi lại công lý cho con gái trở thành động lực sống mới của bà Hoa. Dù đã già yếu, bà quyết định cùng Mai gửi đơn tố cáo, tìm lại công bằng cho Lan. Bởi với bà, không chỉ là minh oan cho con, mà còn là cách để giữ lại danh dự cuối cùng cho một người mẹ trẻ đã hy sinh cả đời.
Câu chuyện khép lại trong một buổi chiều hoàng hôn. Bà Hoa và Mai đứng trước ngôi mộ mới xây của Lan, thắp nén nhang. Giọt nước mắt chan hòa, nhưng lần này không chỉ là nỗi đau, mà còn là niềm an ủi: sự thật cuối cùng đã được hé lộ, và tình mẫu tử dù bị chia cắt mười năm, vẫn đủ sức kết nối những thế hệ lại với nhau.
