Ngày hôm đó, trời cuối thu, những tia nắng yếu ớt len lỏi qua lớp mây mỏng. Một nhóm sinh viên trường đại học địa phương quyết định tổ chức chuyến leo núi ở dãy Hoàng Liên. Họ không định chinh phục đỉnh cao, chỉ đơn giản muốn trải nghiệm thiên nhiên. Khi cả nhóm dừng lại nghỉ trưa gần một khe núi sâu, một cậu sinh viên bất chợt kêu lớn:
“Ê, có cái gì kẹt trong khe kìa!”
Mọi người xúm lại. Giữa hai tảng đá xám, nơi dòng nước mưa từ năm này qua năm khác đã bào mòn vách đá, có một vật màu sậm, bị bùn đất phủ mờ. Sau khi dùng gậy gỡ ra, họ phát hiện đó là một chiếc ba lô cũ, quai đã sờn rách.
Cả nhóm vừa tò mò vừa rùng mình. Họ mở ba lô, bên trong còn sót lại một vài thứ: một cuốn sổ ghi chép lem luốc, vài tấm ảnh gia đình đã phai màu, và chiếc áo khoác nhỏ màu hồng nhạt – rõ ràng thuộc về một đứa trẻ.
Một cô gái trong nhóm run run lật trang sổ, dòng chữ mờ nhòe nhưng vẫn đọc được:
“Ngày thứ ba… trời mưa to, lối mòn sạt lở… Hy vọng ai đó tìm thấy.”
Không ai nói gì thêm. Tất cả đều linh cảm họ vừa chạm vào một câu chuyện đau buồn bị bỏ quên suốt nhiều năm. Sau khi xuống núi, họ lập tức báo cho chính quyền địa phương. Tin tức về chiếc ba lô nhanh chóng lan truyền, khơi lại ký ức của người dân về một vụ mất tích cách đây đúng 5 năm: một người đàn ông cùng cô con gái nhỏ biến mất khi đi leo núi, tìm kiếm suốt nhiều tháng nhưng không có kết quả.
Chiếc ba lô đã mở ra cánh cửa quá khứ.
Năm ấy, anh Hùng – một kỹ sư xây dựng vừa nghỉ phép sau dự án dài ngày – quyết định đưa con gái 8 tuổi tên An đi leo núi. Anh vốn yêu thiên nhiên, lại muốn cho con gái trải nghiệm, rèn luyện sức khỏe. Người vợ thì bận công việc nên không đi cùng.
Hai cha con khởi hành từ sáng sớm, mang theo đồ ăn, lều nhỏ, nước uống và một cuốn sổ tay. Với An, đây là chuyến phiêu lưu đầu tiên, bé háo hức ghi lại mọi thứ bằng nét chữ nắn nót: “Hôm nay con đi leo núi cùng bố. Con rất vui.”
Ngày đầu tiên thuận lợi, nhưng đến ngày thứ hai, thời tiết đột ngột chuyển xấu. Mưa lớn, đường mòn lầy lội. Một số đoạn núi nhỏ sạt lở, khiến lối đi quen thuộc bị chặn. Hùng cố gắng trấn an con gái, nhưng trong lòng anh dấy lên lo lắng.
Tối hôm ấy, trong lều tạm, An hỏi:
“Bố ơi, mình có về kịp không?”
Hùng ôm con, nói dối một cách dịu dàng: “Ngày mai trời sẽ nắng, rồi mình sẽ tìm được đường.”
Thực tế, họ đã đi lạc. Sáng hôm sau, bản đồ và la bàn đều không giúp ích nhiều vì các mốc quen thuộc biến mất dưới những vết sạt trượt. Lương thực dần cạn. Hùng quyết định để lại vài dấu hiệu bằng vải áo buộc trên cành cây, hy vọng ai đó tìm ra.
Ngày thứ ba, Hùng ghi vào sổ: “Chúng tôi đang cố tìm lối xuống. An hơi sốt. Tôi sẽ cố gắng…”
Nhưng thời tiết không hề cải thiện. Cả hai người bị cuốn vào vùng núi hiểm trở, gần một khe nứt lớn. Đêm tối, mưa lạnh, Hùng cởi áo khoác khoác cho con. Sáng hôm sau, khi cố gắng leo qua tảng đá, chiếc ba lô bị mắc kẹt. Anh định quay lại gỡ, nhưng An kêu mệt, nên anh chỉ kịp nhét cuốn sổ và áo con gái vào đó, hy vọng nếu ai đó tìm thấy, họ sẽ biết chuyện gì đã xảy ra.
Sau đó, hai cha con biến mất khỏi bản đồ tìm kiếm của đội cứu hộ. Hàng chục ngày sau, người ta tìm khắp nơi nhưng không thấy tung tích, chỉ có những dấu vải sờn rách bị gió mưa cuốn trôi.
Câu chuyện ấy dần bị phủ bụi thời gian. Chỉ có người vợ vẫn không từ bỏ hy vọng.
Chiếc ba lô xuất hiện sau 5 năm chính là chứng cứ đầu tiên về những ngày cuối cùng của hai cha con. Công an và đội tìm kiếm lại mở cuộc điều tra. Họ dựa vào thông tin trong sổ và vị trí chiếc ba lô để xác định hướng di chuyển.
Những ngày sau, lực lượng chức năng lùng sục khu vực khe núi. Cuối cùng, ở một hốc đá sâu cách đó không xa, họ phát hiện vài mảnh xương nhỏ, cùng chiếc vòng tay bằng chỉ màu hồng mà vợ Hùng từng đeo cho con gái. Kết quả giám định ADN xác nhận: đó là An. Còn dấu vết của Hùng không tìm thấy trọn vẹn, chỉ còn vài mảnh xương vụn lẫn trong đất đá, đủ để nhận diện.
Người vợ nhận tin, nước mắt cạn khô. Suốt 5 năm, chị đã sống trong giằng xé: hy vọng mong manh con gái và chồng còn sống, rồi thất vọng mỗi khi tìm kiếm vô vọng. Giờ đây, sự thật phơi bày, nỗi đau lại chuyển thành sự chấp nhận.
Chiếc ba lô được trả lại cho gia đình. Trong ngăn nhỏ, người ta tìm thấy thêm một mảnh giấy gấp gọn, chữ của Hùng:
“Nếu ai tìm thấy, xin hãy đưa con gái tôi về với mẹ nó. Tôi xin lỗi vì đã để con phải khổ.”
Mảnh giấy ấy khiến tất cả nghẹn ngào. Đằng sau sự mất tích không chỉ là bi kịch của thiên nhiên khắc nghiệt, mà còn là tình thương và trách nhiệm của một người cha.
Làng xóm đến chia buồn. Người ta dựng một tấm bia nhỏ ở chân núi, khắc tên hai cha con. Dù muộn màng, cuối cùng họ cũng được trở về trong vòng tay của đất mẹ và trong ký ức của người thân.
Chiếc ba lô – vật vô tri tưởng chừng bỏ đi – lại trở thành chìa khóa mở ra toàn bộ câu chuyện, khép lại 5 năm chờ đợi mỏi mòn. Và cũng nhắc nhở mọi người rằng: đôi khi một chi tiết nhỏ bị bỏ quên giữa thiên nhiên lại lưu giữ cả một câu chuyện nhân sinh.
