Ở cuối con hẻm nhỏ, có một căn nhà cũ lúc nào cũng vang tiếng cười trẻ thơ và tiếng ho khẽ của một ông lão ngoài bảy mươi. Nhưng vào một buổi chiều, bà hàng xóm bỗng bắt gặp một cảnh tượng lạ lùng khiến lòng bà như bị ai nắm chặt…
Mỗi buổi chiều đúng 4 giờ, bà Sáu lại thong thả bước qua con hẻm nhỏ, tay xách giỏ có vài quả xoài chín hoặc mấy cái bánh mới mua ở chợ. Điểm đến quen thuộc là nhà ông Tư – một ông giáo già về hưu, sống cùng cháu gái 10 tuổi tên Thảo. Căn nhà cũ kỹ ấy vốn yên tĩnh, giờ lại rộn ràng từ ngày có bóng dáng nhỏ nhắn của cô bé.
Ông Tư vốn hiền lành, ít nói. Cuộc đời ông trải qua nhiều mất mát: vợ mất sớm, con trai đi xuất khẩu lao động xa xứ, con dâu không may gặp tai nạn qua đời. Thảo – đứa cháu gái duy nhất – được gửi về cho ông chăm sóc. Từ ngày ấy, căn nhà như có thêm ánh nắng, còn ông Tư cũng tìm lại được ý nghĩa sống.
Hằng ngày, ông dậy sớm chuẩn bị bữa sáng, đưa cháu đi học, rồi về nấu cơm trưa. Chiều lại lọ mọ đi đón cháu, kèm cháu học bài. Ông không chỉ dạy Thảo kiến thức mà còn dạy cách sống tử tế, biết yêu thương và chia sẻ. Trong xóm, ai cũng khen hai ông cháu tình cảm, ngoan ngoãn.
Bà Sáu quý ông Tư lắm. Thỉnh thoảng bà trêu:
– “Ông thuê người phụ đi, chứ già cả rồi trông cháu cực lắm!”
Ông Tư chỉ cười hiền:
– “Cháu mình, tự tay chăm mới yên tâm bà ạ.”
Nhưng buổi chiều hôm ấy, khi đi ngang qua, bà Sáu bỗng khựng lại. Qua khe cửa sổ khép hờ, bà thấy ánh đèn vàng hắt ra, và ông Tư đang ngồi sát bên cháu Thảo. Điều khiến bà bất ngờ là ông cầm cây bút, run run viết gì đó lên… tay cháu. Cô bé ngồi im lặng, không phản ứng gì.
Bà Sáu nheo mắt. Hình như… là chữ? Sao ông không viết vào giấy, mà lại viết lên da tay cháu? Một ý nghĩ mơ hồ và khó chịu thoáng qua khiến tim bà đập mạnh.
Tối đó, bà trằn trọc mãi không ngủ được. Những câu hỏi lặp đi lặp lại: “Ông Tư làm gì cháu vậy? Sao phải bí mật thế?”
Sáng hôm sau, bà sang gõ cửa nhà ông Tư sớm hơn mọi ngày.
– “Hôm qua tôi đi ngang, thấy ông đang viết gì lên tay cháu… Làm gì thế hả ông?”
Ông Tư thoáng ngạc nhiên, nhưng vẫn bình tĩnh mời bà vào nhà. Thảo đang ngồi bên bàn học, mỉm cười lễ phép chào bà.
Ông Tư đặt ấm trà xuống bàn, nhìn bà Sáu rồi từ tốn:
– “Chắc bà hiểu lầm rồi. Để tôi kể rõ…”
Ông Tư chậm rãi rót trà, mắt nhìn về phía Thảo với ánh trìu mến.
– “Cháu Thảo dạo này học tốt, nhưng bị một vấn đề… Thảo bắt đầu sợ viết chính tả, vì mỗi lần làm bài, cháu hay quên cách viết một số chữ. Cô giáo bảo, nếu không khắc phục, cháu sẽ mất tự tin.”
Thảo lí nhí tiếp lời:
– “Ông nghĩ ra cách này… để con dễ nhớ hơn.”
Ông Tư mỉm cười giải thích:
– “Hồi tôi còn dạy học, có một học trò cũng hay quên chữ. Tôi đã nghĩ ra một trò chơi: viết chữ lên tay, để các em vừa học vừa thấy vui, vì tay mình lúc nào cũng ‘đeo’ chữ đó. Thảo thích cách này lắm. Hôm qua, tôi viết chữ ‘Hiếu’ lên tay nó. Tôi bảo: ‘Ngày nào con cũng nhìn thấy chữ này, để nhớ phải luôn hiếu thảo với cha mẹ, ông bà’.”
Bà Sáu thoáng sững người. Những nghi ngờ trong đầu tan biến, thay vào đó là cảm giác vừa nhẹ nhõm vừa hối hận vì đã nghĩ xấu.
Ông Tư cười hiền:
– “Mỗi ngày, tôi chọn một chữ. Có hôm là ‘Nhẫn’, hôm khác là ‘Tâm’, rồi ‘Tin’… Vừa luyện chữ đẹp, vừa gieo vào lòng nó những điều tốt. Chữ thì sẽ phai, nhưng ý nghĩa thì mong là sẽ theo nó suốt đời.”
Bà Sáu nhìn Thảo, thấy cô bé đưa tay khoe chữ “Tâm” ông vừa viết sáng nay. Nét chữ đều, mềm mại, như chứa cả tấm lòng của một ông giáo già.
Bà Sáu xúc động:
– “Ông thật là… không chỉ dạy chữ, mà còn dạy làm người. Hèn gì cháu ngoan thế.”
Từ hôm đó, bà Sáu không chỉ mang bánh trái sang chơi, mà còn đem theo cả những câu chuyện xưa để Thảo nghe. Mỗi khi đi ngang qua, bà lại thấy một “chữ mới” trên tay cô bé – như những hạt giống nhỏ được ông Tư kiên nhẫn gieo trồng.
Nhiều năm sau, khi Thảo đã trưởng thành, đi xa học đại học, cô vẫn giữ một quyển sổ nhỏ. Trong đó, mỗi trang là một chữ ông từng viết lên tay cùng lời dặn. Cô nói:
– “Ông dạy con rằng, chữ đẹp thì quý, nhưng chữ nghĩa trong lòng mới là điều con phải viết cả đời.”
Câu chuyện về ông giáo già và những chữ viết trên tay lan khắp xóm. Ai cũng bảo, tình thương của ông là thứ mực không bao giờ nhòe.
