Hôm đó, tôi đang ở văn phòng – một công ty thiết kế nhỏ nơi tôi gắn bó gần 4 năm. Công việc không quá áp lực, lương ổn, đồng nghiệp thân thiện. Giữa buổi họp, điện thoại rung liên tục. Người gọi là anh trai tôi – anh Minh, bác sĩ y học nổi tiếng ở Hà Nội. Anh hiếm khi gọi vào giờ hành chính, nên tôi linh cảm có chuyện.
Tôi xin phép ra ngoài nghe máy. Giọng anh nghiêm túc nhưng hơi chùng xuống:
– Lan à, mẹ yếu nhiều rồi. Anh với chị không thể bỏ việc về chăm được. Anh chị tính mỗi tháng gửi em 17 triệu, coi như tiền công để em nghỉ việc ở nhà lo cho mẹ…
Tôi chết lặng. 17 triệu một tháng – với mức sống ở quê – là khoản khá lớn. Nhưng cách anh nói, “thuê” tôi chăm mẹ, khiến lòng tôi chùng xuống. Mẹ không phải người xa lạ để tôi cần “hợp đồng công việc” mới chăm sóc. Nhưng trong câu nói của anh, tôi hiểu đó là sự tính toán để tôi không thiệt thòi khi bỏ việc.
Tối hôm đó, tôi gọi lại cho anh. Tôi nói:
– Anh chị giữ tiền. Em sẽ nghỉ việc về với mẹ, coi như con gái chăm mẹ thôi.
Anh im lặng vài giây, rồi bảo:
– Không, anh muốn rõ ràng. Em nhận số tiền đó, vừa đỡ gánh nặng, vừa để anh chị yên tâm.
Tôi gật đầu, không tranh cãi thêm. Sáng hôm sau, tôi viết đơn xin nghỉ việc, thu dọn đồ và lên chuyến xe về quê.
Những ngày đầu, mẹ mừng lắm. Bà dù mệt nhưng vẫn cố ra vườn hái rau, nấu canh, làm món tôi thích. Tôi biết bà sợ mình buồn vì bỏ việc. Buổi tối, khi tôi bóp tay bóp chân cho mẹ, bà khe khẽ nói:
– Con về là mẹ yên lòng rồi…
Bệnh ung thư khiến mẹ gầy đi nhanh chóng. Những buổi đưa mẹ vào viện xạ trị, tôi thường nhắn tin cho anh chị để báo tình hình. Anh chị luôn trả lời nhanh, hỏi han, đôi khi còn gọi video để động viên mẹ. 17 triệu vẫn về tài khoản tôi đều đặn, tôi dùng phần lớn để lo thuốc men, tiền viện, phần còn lại là sinh hoạt phí.
Có những đêm, khi mẹ ngủ, tôi ngồi trong gian nhà bếp nhìn mâm cơm chỉ còn một đôi đũa, một chiếc bát. Tôi chợt nghĩ, dù tiền có nhiều đến đâu, cũng không mua được thời gian bên mẹ. Tôi bắt đầu ghi lại nhật ký, từng ngày một – những câu chuyện nhỏ, những nụ cười hiếm hoi giữa những cơn đau.
Ngày mẹ ra đi, trời se lạnh. Bà nắm tay tôi thật chặt, mắt mờ nhưng vẫn nhìn tôi như muốn nói điều gì. Tôi nghẹn ngào thì thầm:
– Mẹ yên tâm, con ổn mà…
Tang lễ diễn ra lặng lẽ, hàng xóm đến giúp, anh chị về kịp để nhìn mẹ lần cuối. Trong ánh sáng lập lòe của những nén nhang, tôi thấy anh Minh đứng lặng hồi lâu trước di ảnh mẹ, còn chị dâu thì lặng lẽ lau mắt.
Sau lễ, chúng tôi ngồi lại bàn chuyện nhà đất. Căn nhà cũ và mảnh vườn – tài sản mẹ để lại – giờ chỉ còn giá trị vật chất. Chị dâu mở lời, giọng bình thản:
– Lan, dù em chăm mẹ thời gian qua, nhưng anh chị đã gửi tiền hàng tháng. Vậy phần tài sản này, chúng ta chia đều.
Tôi sững sờ, như có ai vừa tạt nước lạnh vào mặt. Tôi đứng dậy, đi về phía bàn thờ, chỉ vào chiếc hộp gỗ nhỏ đặt bên di ảnh mẹ. Bên trong là một xấp giấy tôi đã giữ suốt thời gian qua – cuốn nhật ký và toàn bộ hóa đơn viện phí, thuốc men…
Tôi mở nắp, khẽ nói:
– Trước khi chia gì, mời anh chị đọc thứ này đã.
Đôi khi, một mảnh giấy nhỏ lại đủ sức hàn gắn những rạn nứt tưởng như không thể xóa…
Anh Minh nhìn tôi, rồi cầm cuốn nhật ký lên. Tôi thấy tay anh run nhẹ khi lật từng trang. Những dòng chữ tôi viết xiêu vẹo vào những đêm muộn: ngày mẹ ăn được bát cháo, ngày mẹ đau đến mức khó thở, ngày tôi phải gọi xe cấp cứu trong đêm… Có cả những tấm ảnh tôi chụp mẹ đang mỉm cười dù trên tay vẫn cắm kim truyền.
Chị dâu ban đầu chỉ lặng lẽ ngồi nhìn, nhưng khi đến đoạn tôi ghi: “Mẹ nói nhớ anh chị lắm, muốn một lần được cả nhà ăn cơm cùng nhau”, tôi thấy chị khẽ quay đi, mắt đỏ hoe.
Rồi anh Minh mở túi giấy nhỏ kẹp ở cuối cuốn sổ – tất cả hóa đơn, từ bệnh viện đến thuốc thang, đều xếp gọn. Anh lặng im rất lâu, rồi thở hắt ra:
– Anh… xin lỗi. Anh không biết em đã làm nhiều như thế…
Chị dâu cũng cúi đầu:
– Chị sai rồi, Lan. Chị chỉ nghĩ đơn giản là mình đã gửi tiền, nhưng quên mất rằng… tiền không thể thay được thời gian và tình cảm của em dành cho mẹ.
Không khí nặng nề ban nãy tan dần. Tôi khẽ mỉm cười:
– Em chưa bao giờ coi đây là công việc. Em chỉ muốn mẹ được vui trong những ngày cuối cùng thôi.
Sau hôm đó, anh Minh đề nghị:
– Mảnh đất và căn nhà này, anh muốn giữ nguyên để làm nhà thờ. Nếu em đồng ý, chúng ta cùng góp công tu sửa. Anh chị sẽ về quê thường xuyên hơn.
Tôi gật đầu, lòng nhẹ nhõm. Không phải vì tôi “được” gì, mà vì cuối cùng chúng tôi đã tìm lại được sự gắn bó như trước.
Nửa năm sau, ngôi nhà được sửa sang khang trang. Trong gian chính, bàn thờ mẹ đặt ngay ngắn, cạnh đó là tủ kính trưng bày cuốn nhật ký – như một lời nhắc nhở rằng tình thân không đo bằng tiền, mà bằng sự hiện diện và yêu thương.
Ngày giỗ đầu của mẹ, anh chị về từ sớm. Cả ba chúng tôi cùng nhau nấu một bữa cơm đầy đủ món mẹ thích. Khi thắp hương, tôi nghe anh Minh thì thầm:
– Mẹ ơi, con hứa từ giờ sẽ dành nhiều thời gian cho gia đình hơn.
Tôi mỉm cười, tin rằng mẹ ở đâu đó cũng đang mỉm cười.
Thông điệp:
Tiền bạc có thể giải quyết được nhiều thứ, nhưng không bao giờ thay thế được tình yêu thương và sự hy sinh. Khi ta thật sự lắng nghe và thấu hiểu nhau, mọi khoảng cách sẽ biến mất.
