Mẹ vợ lên chăm con ở cữ, lúc bà về thấy vợ dúi cho bọc đồ to tướng, tôi giật lại xem thì tung ra giữa nhà, thứ bên trong khiến tôi xấu hổ ê chề… nhưng đó mới chỉ là khởi đầu cho một sự thật mà tôi chưa từng dám nghĩ đến.
Chúng tôi vừa đón con gái đầu lòng được hơn một tháng. Cuộc sống sau sinh có phần đảo lộn, nhất là với vợ tôi – cô ấy gầy rộc đi, thần sắc mệt mỏi, đêm nào cũng thức trắng trông con. Tôi cố gắng giúp nhưng thú thật, đàn ông vụng về, tôi chẳng giúp được là bao. Mọi việc chăm bé hầu như dồn hết lên vai vợ. Lúc ấy, mẹ vợ tôi từ quê lên chăm con gái ở cữ.
Tôi từng không quá thân thiết với mẹ vợ. Bà là người phụ nữ tần tảo, cứng rắn và hay để bụng. Nhưng lần này, khi bà lên giúp, tôi mới nhận ra: không có bà, chúng tôi chắc đã “vỡ trận”.
Mỗi ngày, bà dậy từ 5h sáng, nấu cháo móng giò, nấu nước lá cho con gái xông, rồi tắm rửa, ru cháu, giặt cả chậu quần áo đầy. Nhà cửa sạch sẽ, mâm cơm luôn nóng hổi. Nhìn vợ tôi được nghỉ ngơi, tinh thần tươi tắn hơn, tôi không khỏi thầm biết ơn.
Ngày bà chuẩn bị về, vợ tôi bịn rịn lắm. Cô ấy lén lút gói một bọc to, dúi vào tay bà ngoài cửa. Tôi ngạc nhiên, hỏi là gì thì vợ bảo: “Có gì đâu anh, mấy bộ đồ với ít quà quê em gửi mẹ mang về.” Tôi vốn không nghi ngờ gì, chỉ thấy hơi tò mò vì bọc đó khá nặng.
Đúng lúc mẹ vợ vừa ra đến cửa, tôi theo ra tiễn. Nhưng chẳng hiểu sao khi nhìn thấy bà lúng túng giấu bọc quà ra sau, tim tôi khựng lại. Có cái gì đó sai sai.
Tôi buột miệng:
– Để con xách cho mẹ.
Bà vội vàng từ chối, nhưng tôi đã giằng lấy. Chỉ định kiểm tra xem có gì nặng mà bà ôm khư khư như thế. Ai ngờ tay tôi lỡ va mạnh, chiếc túi vải rơi bịch xuống nền nhà, bung mở tung tóe giữa lối đi.
Tôi sững sờ. Rồi đỏ mặt tía tai.
Bên trong là… một đống đồ cũ: quần áo tôi từng mặc, đôi giày thể thao đã sờn gót, chai nước hoa đã gần cạn, cả cái áo khoác hiệu Zara tôi mất công săn giảm giá…
Vợ tôi vội nhào ra, luống cuống nhặt lại. Cô ấy định nói gì đó, nhưng tôi đã gằn giọng:
– Cái gì đây? Em định mang hết đồ của anh cho mẹ?
Mẹ vợ đứng sững. Không nói một lời, bà chỉ cúi xuống phụ nhặt lại từng món. Không khí ngột ngạt đến nghẹt thở.
Tôi quay sang vợ, cố kiềm chế:
– Em nói đi, đây là cái gì?
Vợ tôi ấp úng:
– Em chỉ… em thấy anh không dùng nữa. Mẹ em ở quê thiếu thốn, em muốn cho bà mấy món dùng được…
Tôi bật cười khẩy:
– Thế là cứ tự tiện đem hết đồ của chồng đi biếu hả? Em có hỏi anh chưa?
Vợ tôi im lặng. Mẹ vợ vẫn không nói gì, chỉ nhẹ nhàng gom đồ vào túi, quay đi.
Tôi biết, mình đã làm ầm lên. Nhưng cảm giác bị xúc phạm, bị “đem tặng đồ” như thứ thừa thãi khiến tôi tức nghẹn.
Tối hôm đó, vợ tôi lặng lẽ dỗ con ngủ. Cô ấy không nhắc lại chuyện lúc sáng. Cả căn nhà chìm trong im lặng. Tôi nằm trằn trọc mãi, trong đầu cứ hiện ra cảnh mẹ vợ cúi xuống nhặt chiếc giày sờn gót, tay run run. Không biết có phải vì tuổi cao, hay vì bị con rể sỉ nhục.
Tôi lại nhớ bà từng nói:
“Ở quê, mẹ có cái gì cho con đâu. Giờ lên chăm cháu, thấy con gái mẹ khổ, mẹ chỉ mong làm chút gì giúp tụi con.”
Và bây giờ… tôi tự hỏi, mình đã quá đáng không?
Đó là một bọc đồ. Nhưng trong đó còn có lòng tự trọng của một người mẹ. Và có thể, còn nhiều điều tôi chưa biết…
Đêm đó, tôi nằm quay mặt vào tường, giả vờ ngủ. Vợ tôi thì thở dài liên tục, khe khẽ dỗ con trong lòng. Không ai nói gì với ai, nhưng khoảng cách giữa chúng tôi dường như dài ra cả trăm cây số.
Sáng hôm sau, tôi vẫn còn tức. Tôi vào phòng làm việc, không ăn sáng. Nhưng đến gần trưa, không hiểu sao lại thấy cồn cào. Tôi lần xuống bếp, nghĩ bụng sẽ nấu tạm gói mì.
Trên bàn ăn, tôi thấy tờ giấy gấp đôi, đặt bên cạnh bọc quà tối qua mà vợ đã nhặt lại.
Tò mò, tôi mở ra đọc. Là nét chữ của mẹ vợ.
“Gửi con rể,
Tối qua mẹ về quê luôn, sợ ở lại thêm sẽ khiến vợ chồng con căng thẳng. Mẹ xin lỗi vì đã để lại chuyện không vui.
Mẹ không hề có ý xúc phạm con. Nhưng nếu con đọc được những dòng này, mẹ mong con hiểu – không phải vì mẹ tham lam mà muốn mang mấy thứ đó về. Là vì mẹ thương con gái mẹ. Mẹ biết nó giấu con, nhưng mẹ cũng chẳng trách nó.
Con gái mẹ không kể con nghe đâu. Nhưng hồi mới cưới, nó gửi tiền về quê đều đặn mỗi tháng – khi thì vài trăm, khi thì cả triệu. Nó bảo: “Mẹ đừng nói anh biết, ảnh còn đang gồng tiền nhà.” Con bé đi làm thêm, bán đồ online, thậm chí có khi nhịn ăn trưa để tiết kiệm.
Mấy bộ đồ nó cho mẹ không phải đồ con bỏ. Là đồ con bé chọn, giặt sạch, xịt nước hoa cho thơm – vì mẹ từng nói: “Ở quê ai cũng mặc đồ bộ, mẹ chỉ mong có cái áo ấm lên chùa mùa đông.”
Con đừng giận. Đó không phải là đồ của con, mà là tấm lòng của vợ con, mong mẹ có chút gì đẹp để mặc.
Mẹ chẳng cần gì nhiều. Lên đây thấy con lo cho cháu, cho vợ, mẹ mừng lắm rồi. Nhưng mẹ mong con biết – con có thể chưa thấy hết, nhưng vợ con đã hy sinh rất nhiều.”
Đọc đến đây, tay tôi run lên. Tôi phải đặt tờ giấy xuống, nhắm mắt lại. Cảm giác như ai đó vừa giáng một cú thật mạnh vào ngực tôi.
Hóa ra… tôi đã hiểu sai. Hóa ra thứ khiến tôi tức giận – là sự sĩ diện của chính tôi – lại là thứ nhỏ nhen nhất.
Tôi nhớ lại cảnh vợ tôi lúi húi tối hôm trước, giặt giũ, chọn từng món đồ. Nhớ hình ảnh mẹ vợ đêm hôm đó – ánh mắt không giận dữ, chỉ là buồn buồn – như một sự thất vọng nhẹ nhàng nhưng khiến người ta nhói lòng.
Tôi lặng lẽ cầm bọc đồ, định bụng ra bến xe tìm bà.
Chạy đến nửa đường, tôi gọi cho vợ. Cô ấy bắt máy, giọng ngạc nhiên:
– Anh đi đâu đấy?
– Mẹ về quê rồi đúng không?
– Vâng… mà sao thế?
– Anh… xin lỗi. Anh sai rồi.
Im lặng một lát, rồi tôi nghe tiếng vợ nghẹn ngào:
– Em không trách anh. Nhưng em buồn… vì lẽ ra mình có thể cư xử tử tế hơn với mẹ.
Tôi không tìm được mẹ vợ ở bến xe. Có lẽ bà đã lên chuyến sớm. Tôi đành quay về, vẫn ôm theo bọc đồ ấy. Nhưng lần này, trong lòng chỉ thấy trống rỗng và ân hận.
Tối đó, tôi ngồi viết một bức thư tay. Lần đầu tiên sau mười năm, tôi viết bằng bút mực, nét chữ hơi nguệch ngoạc nhưng đầy thành ý. Tôi kể cho mẹ vợ nghe chuyện tôi đã giận thế nào, rồi xấu hổ ra sao khi biết sự thật. Tôi nhờ vợ gửi về quê.
Vài ngày sau, mẹ vợ nhắn lại một dòng tin:
“Mẹ không giận. Chỉ mong tụi con thương nhau, đừng để vì chút tự ái mà xa cách.”
Từ hôm đó, tôi thay đổi rất nhiều. Mỗi lần nhìn vợ, tôi không còn thấy một người vợ nội trợ bình thường, mà thấy một người phụ nữ mạnh mẽ đã vì chồng con mà hy sinh rất nhiều điều lặng thầm.
Tôi cũng học được một bài học lớn: Đôi khi, những gì ta thấy chỉ là bề nổi. Và thứ khiến người ta xấu hổ nhất không phải là việc bị “cho đi” cái áo cũ, mà là khi ta lỡ đánh rơi sự tử tế, lòng biết ơn – vì chút sĩ diện vô nghĩa.
