Trời đổ mưa như trút nước. Ông lão ngồi trong căn nhà gỗ cũ kỹ nơi rìa làng, tay run run khép lại khung ảnh có tấm hình người con gái. Đã tám năm kể từ ngày cô rời đi không một lời từ biệt. Và rồi, trong làn mưa trắng xóa hôm đó, một cậu bé xuất hiện trước hiên nhà, đôi mắt long lanh nhìn ông. Câu nói của cậu khiến ông gần như đánh rơi tách trà trong tay.
Chiều xuống rất nhanh sau những đám mây đen đùn lên từ phía núi. Ông Lâm, một người đàn ông đã ngoài bảy mươi, sống đơn độc trong ngôi nhà nhỏ giữa vùng rừng ven làng. Từ ngày con gái ông, Linh, bỏ đi thành phố, ông sống lặng lẽ như chiếc bóng. Ngày nào cũng vậy, ông ngồi trước hiên, lặng ngắm bức ảnh cũ chụp hai cha con. Linh trong ảnh chỉ vừa tròn mười bảy, rạng rỡ như ánh mặt trời. Vậy mà… cô biến mất không một lời từ biệt. Không tin nhắn, không cuộc gọi, chỉ để lại chiếc khăn len màu đỏ và một khoảng trống trong lòng ông.
Chiều hôm đó, trời đổ mưa bất ngờ. Ông Lâm đứng dậy đóng cửa sổ thì nhìn thấy một dáng nhỏ lom khom dưới gốc cây trước ngõ. Là một cậu bé, ướt như chuột lột, đang ôm chặt chiếc ba lô rách. Bất giác, ông mở cửa gọi to:
– Này cháu! Vào đây trú mưa kẻo cảm lạnh!
Cậu bé hơi chần chừ, nhưng rồi cũng chạy vội vào. Ông đưa cho nó chiếc khăn bông, rót cho ly trà gừng nóng. Đứa trẻ ngồi im, rụt rè quan sát căn nhà.
– Cháu tên gì? Sao lại đi lang thang giữa cơn mưa thế này?
– Dạ, cháu tên Minh. Cháu… đi tìm mẹ.
– Tìm mẹ?
– Dạ. Cháu không nhớ mặt mẹ. Chỉ có bức hình này…
Minh mở ba lô, lôi ra một tấm ảnh đã cũ. Ông Lâm đưa tay nhận lấy. Trong ảnh là một cô gái trẻ, tay bế đứa bé sơ sinh. Tim ông khựng lại. Đó là Linh – con gái ông – không thể nhầm lẫn.
Ông run run hỏi:
– Cháu… cháu có biết cô ấy tên gì không?
Minh gật đầu:
– Mẹ cháu tên Linh. Cô ấy mất rồi… cách đây ba tháng.
Sét như xé đôi bầu trời. Mưa càng lúc càng nặng hạt, và trong lòng ông lão, một khoảng trống vừa được lấp đầy lại đột ngột đổ sụp. Ông ngồi thẫn thờ, mắt không rời bức ảnh. Vậy là… Linh đã sống, đã làm mẹ, và rồi rời đi mãi mãi… mà ông không hề hay biết.
Một lúc sau, Minh đứng dậy, bước đến gần bàn, nơi có khung ảnh gia đình cũ kỹ của ông. Cậu chỉ vào cô gái trong ảnh rồi thốt lên:
– Ông ơi! Đây là mẹ cháu! Sao ông lại có ảnh mẹ cháu?
Khoảnh khắc ấy, cả không gian dường như đóng băng. Ông Lâm nhìn cậu bé, rồi nhìn lại bức ảnh. Giọt nước mắt đầu tiên trong suốt bao năm rơi xuống má ông. Lời nói nghẹn lại trong cổ họng:
– Bởi vì… ông là ông ngoại cháu.
Cơn mưa kéo dài suốt đêm. Trong căn nhà nhỏ, ông Lâm và Minh ngồi cạnh nhau bên bếp lửa. Hơi ấm lan tỏa, nhưng trong lòng họ, một nỗi buốt giá vẫn còn chưa tan.
– Mẹ cháu… mất vì bệnh. Cô ấy làm phục vụ trong quán ăn nhỏ. Làm ngày làm đêm để nuôi cháu. Một hôm cô ấy ho dữ lắm, rồi ngất đi… đến viện thì không kịp nữa, ông ạ.
Giọng Minh đều đều, nhưng ánh mắt đượm buồn của cậu như dao cứa vào tim ông Lâm. Ông đưa tay vuốt tóc cậu:
– Vì sao mẹ cháu không về quê? Không liên lạc với ông?
Minh rút trong ba lô một mảnh giấy cũ, đưa cho ông. Là một bức thư, nét chữ quen thuộc của Linh:
“Ba,
Con xin lỗi vì đã rời đi mà không nói lời nào. Con biết con đã làm ba buồn, nhưng con không có lựa chọn. Khi con mang thai, người con yêu bỏ đi. Con không dám trở về, con sợ bị trách mắng, sợ ánh mắt của làng xóm. Nhưng chưa một ngày nào con không nhớ ba…
Nếu một ngày con không còn, con hy vọng Minh sẽ tìm được về quê, và được ba yêu thương như con đã từng được ba ôm vào lòng năm xưa…”
Đọc đến đây, nước mắt ông rơi lã chã. Tám năm, ông giận con, trách con, nhưng chưa từng thôi mong một ngày được ôm nó vào lòng, nói một lời tha thứ. Giờ thì… quá muộn với Linh, nhưng ông còn Minh.
Ông kéo cậu bé vào lòng:
– Cháu không cần phải đi đâu nữa. Đây là nhà cháu. Từ giờ, ông sẽ chăm sóc cháu thay mẹ.
Minh ôm lấy ông, lần đầu tiên cảm nhận được hơi ấm của gia đình thực sự.
Những ngày sau đó, cuộc sống trong căn nhà nhỏ thay đổi. Minh dậy sớm cùng ông chăm vườn, hái rau, nấu ăn. Ông Lâm vui trở lại, nụ cười không còn vắng bóng như trước. Ông kể cho Minh nghe về thời thơ ấu của mẹ, về những mùa hè đi bắt ve, về lần Linh té mương được ông cõng về nhà.
Mỗi tối, ông và Minh lại thắp hương trước di ảnh Linh. Ông không còn khóc nữa, vì ông biết Linh đã để lại cho ông một món quà quý giá – một cơ hội thứ hai để yêu thương, để bù đắp.
Và cơn mưa năm đó, cơn mưa tưởng chừng lạnh lẽo, lại là điểm khởi đầu cho một chương mới trong cuộc đời của hai con người cô độc.
Người ta thường nói “huyết thống là sợi dây không bao giờ đứt”. Có lẽ đúng. Bởi sau bao năm xa cách, chỉ một tấm ảnh, một ánh mắt, một câu nói, cũng đủ để trái tim nhận ra nhau. Và với ông Lâm, cuộc đời bắt đầu lại… từ tiếng gọi “ông ngoại!” trong một chiều mưa xám xịt.