“Đứa con trai từng nắm tay tôi qua những đoạn đường mưa trơn trượt, giờ đây lại nhìn tôi như một vị khách không mời. Đêm đó, tôi nghe thấy điều không nên nghe, và cũng hiểu ra điều mình từng nghĩ là đúng – thực ra chỉ đúng với tôi.”
Tôi tên Tâm, 65 tuổi, sống một mình ở quê sau khi vợ tôi mất cách đây đã gần chục năm. Con trai tôi, Nam, là đứa duy nhất trong nhà học hành đến nơi đến chốn, thành đạt và lên thành phố làm việc. Tôi tự hào về nó, luôn miệng khoe với xóm làng: “Thằng Nam nhà tôi giỏi lắm, mua được nhà riêng rồi, to lắm cơ.”
Căn nhà nó mới mua nghe đâu trị giá đến bốn tỷ. Tôi chưa hình dung được bốn tỷ là bao nhiêu, nhưng nghe người ta trầm trồ thì cũng đoán là không nhỏ. Con tôi giờ có nhà, có vợ, chuẩn bị đón bố mẹ vợ từ quê lên ở cùng cho “có hơi người thân”, như nó nói qua điện thoại.
Tuần trước, tôi nhớ nó quá. Cũng gần Tết rồi, tôi nghĩ mình lên thăm con một chuyến, tiện mang cho nó mấy củ khoai lang tím, vài quả hồng xiêm vườn sau nhà, và con gà mẹ nuôi hơn nửa năm. Tôi không báo trước, nghĩ là bố con gặp nhau mà cần gì thủ tục.
Tôi đến nhà Nam vào đúng giờ cơm tối. Gõ cửa, thấy nó ra mở, tôi cười hớn hở: “Con trai, bố lên chơi đây.” Nó hơi ngẩn ra một chút, rồi ánh mắt thoáng chút không vui.
– “Sao bố không báo trước với con? Bố lên đột ngột thế này con không chuẩn bị gì cả.”
Tôi hơi khựng lại, nhưng cố giữ nụ cười. “Không sao, bố có mang đồ quê lên, có gà tươi ăn là được rồi.”
Bữa cơm hôm đó có ba người: tôi, Nam và vợ nó – con dâu tôi. Cô ấy cười xã giao, gắp cho tôi vài miếng thức ăn, hỏi han vài câu khách sáo. Nhưng tôi cảm thấy mình như người dưng. Trong ánh mắt cô ấy, tôi không thấy sự thân mật, chỉ là sự cố gắng tỏ ra không khó chịu.
Tôi nhớ lại những lần tôi đạp xe lên trường đưa đón nó, những đêm mưa gió chờ nó học thêm về, cái áo mưa mỏng che cả hai cha con. Giờ đây, tôi ngồi trong căn nhà con mình mua, nhưng cảm giác như mình không có chỗ.
Tối đó, tôi được ngủ ở phòng khách. Căn nhà rộng nhưng không ai bảo tôi lên phòng nào. Tôi không dám hỏi, sợ làm phiền. Lạ chỗ, tôi không ngủ được, cứ trằn trọc mãi.
Khoảng hai giờ sáng, tôi dậy đi vệ sinh. Khi đi ngang qua phòng con trai, tôi vô tình nghe thấy tiếng nói nhỏ qua cánh cửa chưa khép kín:
– “Em nói rồi mà. Bố mẹ em còn chưa có chỗ ở. Giờ bố anh lên bất ngờ thế này, em khó xử lắm.”
– “Anh biết. Mà bố anh cũng kỳ thật. Ai lại lên mà không báo trước.”
– “Mà em nói thật, nếu bố anh lên ở, chắc em không chịu nổi đâu…”
Tôi đứng lặng người. Trái tim tôi như có ai bóp nghẹt. Tôi quay lại chỗ nằm, mắt mở trừng trừng đến sáng.
Sáng hôm sau, tôi dậy sớm. Không muốn chạm mặt ai, tôi lặng lẽ gói đồ, đặt túi khoai còn thừa vào góc bếp, rồi rời đi như một người khách qua đường.
Trở về quê, tôi không kể với ai chuyện ở thành phố. Người trong xóm hỏi: “Lên nhà thằng Nam vui không ông Tâm?”, tôi chỉ cười: “Ờ, cũng được.”
Những ngày sau đó, tôi sống chậm hơn cả thường lệ. Tôi ra vườn nhiều hơn, ngồi nhìn gốc ổi cũ kỹ, nhớ lại thời còn bế thằng Nam ngồi đu đưa ở võng tre.
Một đêm, tôi không ngủ được. Tôi ngồi trước bàn, lôi cuốn sổ cũ ra, viết một bức thư. Tôi không có ý định gửi đi, chỉ là muốn nói điều gì đó mà khi ở thành phố tôi không thể nói.
“Nam à,
Bố không giận con. Nhưng bố buồn. Bố buồn vì lần đầu tiên trong đời, bố thấy mình là người dưng trong căn nhà có bàn tay bố từng nâng con dậy khi con mới biết đi.
Con từng nói: ‘Sau này con thành công, bố sẽ không phải khổ nữa.’ Nhưng con quên mất, có những thứ không phải vật chất – là cách đối xử, là ánh mắt, là sự chào đón.
Nếu sự hiện diện của bố khiến con thấy bất tiện, thì bố xin được lùi lại. Nhưng con ơi, hãy nhớ, đừng để sau này, con của con viết cho con một bức thư như thế này…”
Tôi gấp lá thư lại, bỏ vào ngăn kéo tủ đầu giường.
Một tuần sau, tôi bị trượt chân khi tưới cây. Người hàng xóm phát hiện đưa tôi vào trạm y tế. Bác sĩ nói may mắn chỉ là bong gân nhẹ, nhưng tôi không báo cho Nam. Tôi sợ nó lại thấy phiền.
Không hiểu bằng cách nào, mấy hôm sau, Nam xuất hiện ở cổng nhà. Nó lo lắng chạy vào: “Bố ơi, sao bố không gọi con?” Tôi cười nhẹ: “Bố vẫn ổn mà.” Nó dọn dẹp nhà cửa, mang ít thuốc men.
Khi tôi đang nằm nghỉ, nó mở tủ tìm quần áo thì thấy lá thư. Tôi thấy ánh mắt nó đọc chăm chú, rồi rưng rưng. Nó quay lại, nắm tay tôi:
– “Bố… con xin lỗi.”
Tôi im lặng. Đôi mắt tôi nhòe đi. Nhưng lòng lại nhẹ hơn bao giờ hết.
Có những điều không cần nói ra, chỉ cần người ta nhận ra kịp thời – là đủ.
Gia đình không phải nơi ta luôn đúng, mà là nơi ta luôn được tha thứ. Dù đi xa đến đâu, cũng đừng để trái tim người cha trở thành kẻ lạc đường trong chính tình yêu của con mình.
