Trời mưa lâm thâm, mùi thuốc sát trùng vẫn còn bám trên người bà Lành khi bà lảo đảo bước ra khỏi cổng bệnh viện. Bà vừa trải qua một ca khâu vết thương ở cổ tay sau khi bị ngã trong nhà tắm. Bác sĩ dặn nằm lại theo dõi, nhưng bà nằng nặc xin về vì sợ phiền. Bà chỉ cần con trai vào đón.
Nhưng từ sáng đến trưa, mười cuộc gọi bà bấm cho đứa con trai độc nhất – thằng Hưng – đều chỉ nhận tiếng tút dài lạnh ngắt. Bà cố giữ bình tĩnh, tự nhủ chắc nó bận lái xe hay để quên điện thoại. Nhưng trong lòng không khỏi nhói lên cảm giác bất an quen thuộc, thứ cảm giác mà một người mẹ già cô độc không dám nói ra: nó đang né tránh.
Cuối cùng, bà đành cắn răng bắt taxi về nhà. Mỗi cú xóc của chiếc xe làm vết thương rát buốt, nhưng chẳng bằng nỗi buốt lạnh chạy dọc sống lưng khi bà nghĩ đến ánh mắt hằn học của vợ Hưng dạo gần đây, rồi những cuộc nói chuyện nhỏ to mà mỗi lần bà bước ra là lập tức tắt lịm.
Taxi dừng trước cổng. Bà mở túi tìm chìa khóa.
Không thấy.
Bà nhớ rõ đã bỏ vào túi áo trước khi đi viện. Tim bà bắt đầu đập loạn. Bà thử tra chìa vào ổ khóa – không vừa.
Khóa đã bị thay.
Bà rùng mình nhưng cố bình tĩnh. Chẳng lẽ…? Bà đưa tay run run sờ vào cánh cửa, và bắt gặp một tờ giấy A4 dán chặt bằng băng keo to bản. Nét chữ của Hưng, ngoằn ngoèo và vội vàng:
“NHÀ NÀY KHÔNG CÒN CHỖ CHO BÀ.”
Mắt bà tối sầm. Tiếng mưa đập trên mái hiên nghe rát buốt như từng nhát dao. Không phải trò đùa. Không thể nào. Bà gọi lại cho Hưng – máy vẫn tắt. Hàng xóm liếc sang nhưng chẳng ai dám lại gần.
Bà ngồi bệt xuống bậc thềm, lòng trống rỗng.
Tại sao? Vì cái gì? Bà đã sống tằn tiện cả đời để lo cho thằng Hưng học hành đàng hoàng. Từ ngày nó lấy vợ, bà lùi dần vào góc nhỏ, nhường hết không gian và tiền bạc. Vậy mà…
Nhưng trong lúc tuyệt vọng ấy, một ký ức hiện lên: di chúc của chồng bà, ông Quang – người đã mất 5 năm. Trước khi ra đi, ông đã đưa cho bà một phong bì niêm kín và dặn:
“Nếu có ngày em bị đối xử bất công, hãy mở nó ra. Anh đã lo hết.”
Bà chưa từng mở. Nhưng giờ, bà biết mình phải làm.
Bà đứng dậy, lau nước mắt, gọi taxi lần nữa. Bà không quay vào bệnh viện, cũng không đi tìm Hưng. Bà đi đến nơi duy nhất có thể thay đổi tất cả – phòng công chứng nơi phong bì ấy đang được giữ hộ.
Và chính tại đó, bà sẽ phát hiện bí mật mà chồng quá cố đã để lại. Một bí mật đủ sức lật ngược tình thế, khiến những kẻ bất hiếu không ngờ tới.
Tại phòng công chứng số 3, bà Lành đưa tờ giấy ủy quyền mà ông Quang lập năm nào. Cô nhân viên trẻ kiểm tra, rồi lễ phép dẫn bà vào phòng riêng, nơi một chiếc két sắt nhỏ nằm gọn trên kệ.
Bà đã tưởng trong phong bì chỉ có giấy tờ đất hoặc vài lời trăn trối. Nhưng khi phong bì được đặt trước mặt, bà nhận ra nó dày hơn bà nghĩ. Tay bà run đến mức cô nhân viên phải giúp mở niêm phong.
Bên trong có ba thứ:
-
Một bản di chúc chính thức đã công chứng.
-
Một USB màu đen.
-
Một xấp giấy viết tay – nhật ký của ông Quang.
Bà mở di chúc trước. Mắt bà dừng lại ở dòng chữ:
“Toàn bộ tài sản gồm nhà đất, tiền tiết kiệm và cổ phần công ty đều thuộc về vợ tôi – LÊ THỊ LÀNH. Con trai chúng tôi không được quyền thừa kế nếu có hành vi bất hiếu.”
Tay bà siết chặt. Tim vừa đau vừa nhẹ đi. Nghĩ đến ngôi nhà mà Hưng và vợ nó đuổi bà ra, bà hiểu: họ không hề biết di chúc thật.
Nhưng điều làm bà tò mò hơn là chiếc USB. Cô nhân viên giúp bà mở bằng máy tính văn phòng. Một loạt file hiện ra: “Ghi âm 1”, “Ghi âm 2”, “Video 3”…
Bà click vào file ghi âm đầu tiên.
Giọng ông Quang:
“Lành, nếu em nghe được những điều này, chắc em đang gặp khó khăn. Anh phải nói sự thật…”
Giọng ông run run – thứ run của một người biết mình không còn nhiều thời gian.
“Anh phát hiện Hưng đã nhiều lần vay nợ đứng tên anh. Anh đã trả, nhưng chưa kịp nói với em. Nó đang chơi chứng khoán kiểu lướt sóng, nợ chồng chất. Vợ nó biết nhưng bao che. Anh cảnh cáo thì chúng nó tỏ thái độ, nói em quê mùa, phiền phức. Anh sợ khi anh mất, em sẽ là người hứng chịu.”
Bà nghe từng câu mà như có ai bóp nghẹt cổ. Nhưng ông Quang chưa dừng lại.
“Ai cũng nghĩ em nhu mì, dễ ép. Nhưng anh biết rõ, em là người duy nhất thực sự giữ được gia đình này. Nếu chúng hỗn, em cứ dùng di chúc để lấy lại quyền. Ngoài ra, trong USB còn video quay lại cảnh Hưng cư xử hỗn láo với em mấy năm trước. Anh đã bí mật ghi lại.”
Bà nghẹn ngào. Từ trước đến nay, bà giấu mọi tủi nhục vào lòng để con khỏi mang tiếng. Vậy mà ông Quang, ngay cả khi bệnh nặng, vẫn nghĩ cho bà.
Cô nhân viên nhìn bà với ánh mắt thương cảm nhưng cũng đầy ngạc nhiên:
“Bác ơi… nếu di chúc này là bản chính, thì về pháp lý, căn nhà kia hoàn toàn thuộc quyền sở hữu của bác. Không ai có quyền thay khóa hay đuổi bác ra.”
Bà gấp giấy lại, cẩn thận cất vào túi áo.
“Cô in giúp tôi một bản sao. Tôi cần dùng ngay.”
Rời phòng công chứng, bà không về thẳng nhà. Bà đến gặp luật sư mà một người bạn cũ giới thiệu. Luật sư đọc di chúc, xem video, nghe toàn bộ ghi âm rồi nói thẳng:
“Bác không chỉ có quyền đòi lại nhà, mà hành vi tự ý đổi khóa, xua đuổi bác trong lúc bác đang thương tích có thể bị xử lý hình sự. Bác muốn kiện hay muốn giải quyết mềm mỏng?”
Bà Lành hít sâu. Suốt đời bà chọn nhịn. Nhưng hôm nay, bà không còn bất kỳ lý do nào để chịu đựng thêm.
“Trước khi quyết định, tôi muốn… nói chuyện một lần cuối với nó.”
Luật sư gật đầu:
“Tôi sẽ đi cùng bác.”
Buổi chiều hôm đó, bà đứng trước căn nhà từng là tổ ấm của mình, tay cầm bản sao di chúc. Lúc này, Hưng vừa về, tay xách túi đồ ăn. Vừa thấy bà, nó tái mặt.
“Má… sao má còn ở đây?”
Bà nhìn thẳng vào mắt con trai – ánh mắt của người mẹ đã bị phản bội.
“Má đến… để hỏi mày một câu.”
Hưng lùi lại nửa bước khi thấy luật sư đứng sau lưng mẹ. Vợ nó – Thu – từ trong nhà bước ra, nét mặt lúng túng nhưng cố tỏ ra bình thản.
“Má… chuyện sáng nay tụi con bận quá. Má hiểu lầm rồi.” – Thu cố gượng cười.
Bà Lành không đáp. Bà đưa tờ giấy lên trước mặt họ.
“Má hỏi hai đứa: Tại sao thay khóa và đuổi má? Má đã làm gì sai?”
Giọng bà bình tĩnh nhưng từng chữ nặng nề.
Hưng nuốt nước bọt:
“Má đừng hiểu lầm. Con… con định sửa nhà, sợ má té nữa nên…”
“Vậy tờ giấy dán trước cửa là gì?” – luật sư chen vào.
Thu tái mét.
Hưng lắp bắp:
“Cái đó… tụi con chỉ… giận quá nên viết bậy.”
Bà mở túi, rút bản di chúc.
“Ba mày để lại mọi thứ cho má. Mày không có quyền đuổi má ra khỏi nhà.”
Hưng giật lấy tờ giấy, đọc vài dòng, rồi tái mặt:
“Sao… sao lại như vậy? Ba… ba con nói để nhà lại cho con mà!”
Luật sư nói rõ ràng:
“Đây là bản công chứng hợp lệ. Căn nhà này thuộc sở hữu bà Lành. Hành vi thay khóa, xua đuổi người chủ hợp pháp có thể bị xử lý theo luật. Nếu bà Lành muốn kiện, chúng tôi có đầy đủ bằng chứng.”
Thu hoảng hốt:
“Anh ơi… chết rồi…”
Hưng nhìn vợ, rồi quay sang mẹ, giọng bắt đầu lớn tiếng:
“Má! Má làm vậy để con cái mang tiếng hả? Má thương đâu mà kiện con?”
Đó chính là câu khiến bà Lành bật khóc – không phải vì đau, mà vì nỗi thất vọng chạm đáy.
“Má đã gọi mày mười cuộc, lúc má đang chảy máu. Mày không nghe. Mày còn thay khóa, viết giấy đuổi má. Vậy mà còn nói má làm mang tiếng?”
Hưng cứng họng.
Luật sư mở điện thoại, bật đoạn video ông Quang quay – cảnh Hưng chửi mẹ, gây gổ với cha, và vợ nó đứng bên khích bác.
Thu òa khóc, còn Hưng ngồi bệt xuống nền. Mặt nó vỡ vụn những lớp giả tạo bấy lâu.
“Mẹ… con lỡ dại. Tụi con nợ nần… ngân hàng gọi suốt. Con sợ mẹ biết rồi buồn, nên…”
Bà Lành thở dài.
“Tụi bay không sợ má buồn. Tụi bay chỉ sợ mất nhà.”
Không khí nghẹn lại. Cuối cùng, luật sư hỏi:
“Bà muốn xử lý thế nào?”
Bà Lành nhìn căn nhà – nơi bà từng chăm từng viên gạch, từng chậu cây. Nhưng giờ nó không còn là tổ ấm.
Bà trả lời chậm rãi:
“Má không kiện. Nhưng từ hôm nay, má bán nhà. Tiền má chia một phần cho hai đứa, vì dù sao cũng là má máu mủ. Còn má… má sẽ vào chỗ ở mới, chỗ má được tôn trọng.”
Thu bật khóc nức nở.
Hưng chỉ còn biết cúi đầu:
“Má… cho con lần nữa…”
“Đã nhiều lần rồi, Hưng à. Đây là lần cuối má tự cứu mình.”
Trong ba tháng tiếp theo, bà Lành hoàn tất thủ tục bán nhà, thuê một căn hộ nhỏ gần công viên. Bà tham gia câu lạc bộ dưỡng sinh, kết bạn, sống thong thả. Dù thỉnh thoảng nhớ con, bà biết mình đã làm đúng: tự chọn cuộc sống có phẩm giá.
Còn Hưng và Thu, sau khi mất nơi bám víu, buộc phải đối diện nợ nần và những hệ quả từ chính sự bất hiếu của mình. Họ vẫn gọi cho bà, nhưng lần này, không để đòi hỏi, mà để học lại cách làm người.
Và bà Lành, mỗi khi nhìn phong bì niêm kín ngày nào, lại thì thầm:
“Cảm ơn ông… nhờ ông mà tôi còn đường để đứng dậy.”
