Chiếc quạt trần quay lừ đừ trong cái nóng tháng Sáu miền Trung, như cố vắt kiệt những luồng gió cuối cùng để xua đi không khí ngột ngạt trong căn nhà cấp bốn cũ kỹ. Ở ngoài sân, tiếng ve râm ran vọng lên từ hàng phượng, nghe như một bản nhạc nền cho cuộc sống mà Hương vẫn đang cố gắng chèo lái từng ngày. Cho đến khi chiếc ô tô bóng loáng dừng lại trước cổng – thứ âm thanh trái ngược hoàn toàn với mọi thứ xung quanh.
Từ đó, quá khứ và hiện tại va vào nhau, tạo ra một cơn chấn động không lời.
Ba năm trước, khi Nam bước lên máy bay đi Nhật theo diện kỹ sư công nghệ, Hương đứng ở sân bay Đà Nẵng, tay bế đứa con gái mới lên hai, mắt đỏ hoe nhưng vẫn cố gắng nặn ra một nụ cười cho chồng.
Nam siết tay vợ, ánh mắt lấp lánh hứa hẹn:
“Chỉ ba tháng thôi, anh sắp xếp xong là về. Chỉ ba tháng.”
Hương gật đầu, lòng tin như một ngọn đèn nhỏ nhưng vững vàng giữa gió bão: tin vào lời chồng, tin vào tình nghĩa gần mười năm bên nhau, và hơn hết là tin rằng sự hy sinh của mình là vì một tương lai tốt đẹp hơn cho con, cho cả gia đình.
Tháng đầu tiên, ngày nào Nam cũng gọi điện. Vẫn những lời hỏi han, nhớ nhung, kể chuyện bên ấy lạnh ra sao, anh học tiếng Nhật thế nào. Tháng thứ hai, cuộc gọi giãn dần – chỉ còn vài dòng tin nhắn lúc đêm muộn: “Bận lắm, vợ ngủ trước đi nhé.”
Đến tháng thứ ba, Hương vẫn chờ. Đợi điện thoại, đợi ngày Nam về như lời đã hứa. Nhưng rồi tháng thứ tư đến, thứ năm trôi qua, năm thứ nhất tròn vẹn, năm thứ hai đằng đẵng, rồi đến năm thứ ba—vẫn chỉ là những cú máy ngắt quãng, số tiền gửi về khi có khi không.
Trong ba năm ấy, Hương sống như một chiếc bóng lặng lẽ.
Sáng lo cho con ăn học, chiều đi làm thêm ở xưởng may cách nhà mười cây số, tối về lại cặm cụi chăm mẹ chồng già yếu, lú lẫn sau một cơn tai biến nhẹ. Ngày con sốt co giật giữa đêm, cô một mình gọi taxi đưa con vào viện, nước mắt lăn dài mà không dám khóc to. Ngày mẹ chồng trượt ngã trong nhà vệ sinh, chính cô là người bế bà dậy, lau người, xoa dầu, mua thuốc.
Không ai trong xóm nói gì, nhưng ai cũng biết. Thỉnh thoảng vài người bạn thân ngồi quây quần bóc hạt hướng dương bên hiên nhà, khe khẽ hỏi:
“Cậu có chắc là anh Nam vẫn còn yêu thương mẹ con cậu không?”
Hương chỉ cười nhẹ:
“Ảnh đang vì tương lai. Mình không thể là người kéo ảnh lại.”
Đó là niềm tin cuối cùng, như một sợi chỉ mong manh nối cô với hình bóng của người chồng trong tâm trí.
Rồi mùa hè năm ấy đến, nắng chói chang như thiêu đốt từng bậc thềm. Hương đang lúi húi tưới cây ngoài sân, tay vẫn cầm bình xịt nhựa màu xanh đã tróc sơn, thì một tiếng “cạch” vang lên từ ngoài cổng.
Chiếc ô tô đen bóng loáng – thứ Hương chưa bao giờ nghĩ sẽ đậu trước ngôi nhà nhỏ cũ kỹ của mình – dừng lại, phanh gấp nhưng êm ái.
Cánh cửa xe mở ra, Nam bước xuống. Sơ mi trắng là phẳng, tóc cắt gọn gàng, đôi giày da bóng loáng như thể bước ra từ một văn phòng cao cấp. Nhưng Hương chỉ nhìn vào ánh mắt anh—ánh mắt không còn ngỡ ngàng, không còn xao xuyến, mà hoàn toàn dửng dưng.
Bên cạnh anh là một cô gái trẻ, váy ôm sát, đôi môi tô đỏ rực như hoa phượng vỡ nát. Cô ta bế theo một đứa bé bụ bẫm, trắng trẻo, khoảng chừng hơn một tuổi.
Nam nói, giọng phẳng lặng như đọc một văn bản hành chính:
“Anh về rồi, Hương. Đây là Mai… và con anh.”
Mọi âm thanh như tắt lịm. Tiếng ve bỗng dưng im bặt.
Hương đứng đó, tay vẫn cầm bình tưới nước, vài giọt cuối cùng rỉ ra ướt đẫm gốc cây mai vàng đã cằn cỗi suốt mùa khô. Cô nhìn chồng, rồi nhìn đứa trẻ trên tay người phụ nữ kia. Đứa trẻ có cái mũi giống Nam đến kỳ lạ.
Không ai trong xóm dám thốt ra lời nào, vài người nhìn qua khe cửa, thậm chí có người nín thở như thể sợ phá vỡ không khí ngột ngạt ấy.
Nhưng người duy nhất không bị cuốn vào cơn lốc cảm xúc là Hương.
Cô không khóc. Không hét. Không đập vỡ thứ gì như trên phim truyền hình vẫn thường thấy. Cô chỉ nhìn Nam, rồi gật đầu khẽ:
“Vào nhà đi. Em nấu cơm rồi.”
Bữa cơm hôm đó diễn ra trong một không khí lặng như tờ. Không ai nói gì nhiều. Chỉ có tiếng chén đũa chạm vào nhau, khe khẽ vang lên trong căn bếp nhỏ vốn từng đầy ắp tiếng cười.
Hương vẫn là người đứng lên đứng xuống, lấy thêm nước mắm, gắp đồ ăn cho con gái – đứa trẻ giờ đã lớn, ngồi đối diện bố mà không nhận ra người đàn ông từng hứa “ba tháng thôi, ba sẽ về.”
Nam ngồi đó, gương mặt đơ cứng, gắp một miếng cá kho rồi đặt xuống không ăn. Mai, cô gái đi cùng anh, ngồi thu mình lại, ánh mắt chạm phải ánh mắt mẹ chồng cũ của Nam rồi vội cúi gằm xuống. Đứa bé trên tay cô ta khóc ré lên giữa chừng, Hương đứng dậy lấy khăn, rồi quay lại, đưa nhẹ cho Mai:
“Em lau mặt cho bé đi.”
Cô gái trẻ bất ngờ ngước nhìn Hương, mắt rưng rưng, miệng mấp máy định nói gì đó nhưng lại thôi. Không ai đụng đũa thêm.
Mẹ chồng Hương – bà Tư – vốn đã lẫn, nhưng hôm nay tỉnh táo lạ thường. Bà chống gậy bước ra, ngồi ở mép phản, nhìn Nam thật lâu, rồi thở hắt:
“Con người ta hơn nhau ở chữ nghĩa. Nhưng có chữ nghĩa nào giải thích được chữ tình không?”
Nam không đáp. Không ai trả lời được câu đó.
Khi cơm nước xong xuôi, Hương rửa chén, lau bàn, phơi khăn. Cô làm mọi thứ như một thói quen, như thể hôm nay là một ngày bình thường. Chỉ đến khi Nam bước ra sân, cô mới lên tiếng:
“Anh định ở lại bao lâu?”
Nam cúi đầu, tránh ánh mắt của cô.
“Anh về giải quyết mọi thứ cho rõ. Giấy tờ… rồi ly hôn.”
Hương gật đầu, không ngạc nhiên.
“Con bé… anh tính sao?”
Nam cắn môi, giọng nghèn nghẹn:
“Anh muốn nhận con. Sau này nếu em cho phép, anh vẫn muốn chu cấp, đưa con đi học thêm, thi thoảng đón nó…”
Câu nói chưa dứt, giọng con gái họ – bé My – cất lên từ sau lưng:
“Mẹ ơi, ba không ở lại hả mẹ?”
Hương quay lại, vuốt tóc con.
“Không con, ba bận việc. Ba có nhà mới rồi.”
Con bé chỉ khoảng năm tuổi, đôi mắt to tròn ngơ ngác nhìn Nam. Nó không khóc. Chỉ lùi lại một bước, rồi lặng lẽ chạy vào phòng.
Nam siết chặt nắm tay, nhưng không dám đuổi theo. Cũng không dám hỏi xem con bé đã nhớ gì về mình chưa. Có lẽ, ba năm vắng mặt không đủ cho một đứa trẻ ghét bỏ, nhưng quá đủ để nó không còn nhớ.
Ba tuần sau
Người trong xóm bắt đầu xì xào. Họ thương Hương, nhưng cũng không giấu được sự tò mò:
“Sao chị ấy hiền vậy trời. Gặp tui là tui đập một trận, đuổi khỏi nhà rồi.”
“Người ta như con sen mà vẫn nhẫn nhịn, thương thật đó…”
Hương không bận tâm. Những lời ấy như gió thoảng qua tai. Cô đã sống ba năm với nỗi cô đơn và nghi ngờ, thì mấy lời đàm tiếu ấy chẳng thể làm cô lung lay thêm nữa. Cô dành thời gian làm thủ tục ly hôn, dọn lại phòng ngủ, và chuẩn bị hồ sơ xin việc mới – một công ty dược cần nhân viên văn phòng kiêm kế toán sổ sách, đúng chuyên môn cũ của cô.
Nam đã ký. Không có cảnh níu kéo. Không nước mắt.
Chỉ có một lần, khi tới đón con gái đi chơi, anh đứng rất lâu trước sân, nhìn Hương đang tưới cây. Lại là chiếc bình nhựa cũ, và gốc mai già kia.
“Em có trách anh không?” – Nam hỏi, mắt vẫn nhìn gốc cây.
Hương không ngẩng đầu:
“Không. Em trách gì được. Mỗi người chọn một con đường, em chỉ tiếc là mình từng tin quá nhiều.”
“Anh xin lỗi.”
Hương cười nhẹ, nụ cười như gió đầu mùa:
“Xin lỗi thì cũng để đó thôi. Không ai sống bằng xin lỗi cả. Anh về đi, con bé đang chờ.”
Cuối tháng Sáu
Hương đưa mẹ chồng đi khám bệnh, kết quả tốt hơn trước. Bà Tư bỗng nắm tay con dâu, mắt ướt đẫm:
“Mẹ xin lỗi con. Mẹ già rồi, chẳng giúp được gì. Mà cũng không giữ nổi chồng cho con…”
Hương lắc đầu, nắm tay bà chặt hơn:
“Mẹ đừng nói vậy. Con không giữ ai hết. Chồng con không phải cái áo, cởi ra là mất. Ai muốn đi thì họ đi thôi.”
Tối hôm đó, cô ngồi dạy con gái viết chữ. Ngoài sân, gió lùa qua hàng phượng, tiếng ve đã vơi dần. Trời báo hiệu mùa hạ sắp qua, và cô thấy lòng mình cũng đang khép lại những ngày tháng cũ.
Mai sau, có thể sẽ vẫn cô đơn. Nhưng Hương biết mình còn mẹ, còn con, còn chính bản thân cô – người phụ nữ đã đi qua bão giông mà không một lần gục ngã.
Một chiều muộn, khi Hương đang thu quần áo, một người đàn ông đi xe máy dừng lại trước cổng, gõ cửa nhẹ nhàng. Là Phong – đồng nghiệp cũ thời sinh viên, giờ làm trong công ty mới cô vừa xin vào. Anh mỉm cười:
“Chị Hương, em thấy trong hồ sơ ghi chị từng làm kế toán trưởng. Công ty em đang cần người phụ trách. Chị có muốn thử không?”
Hương mỉm cười, ánh mắt bình thản như thể mọi điều tồi tệ nhất đã ở lại sau lưng.
“Vào nhà đi. Chị đang nấu cơm rồi.”
