Giá vàng trong nước liên tục biến động khó lường, chênh lệch lớn so với giá thế giới, đã trở thành một trong những vấn đề “nóng” nhất được dư luận quan tâm. Thị trường vàng hiện chuẩn bị có nhiều thay đổi mạnh mẽ như xóa độc quyền, lập sàn vàng… được dự báo sẽ tạo ra một sân chơi minh bạch và hấp dẫn.

Pháp luật online có bài viết “Thị trường vàng Việt Nam sắp có bước ngoặt lịch sử” với nội dung như sau:

Hai chuyên gia kinh tế đến từ Đại học RMIT Việt Nam có những chia sẻ xung quanh vấn đề này.

Phá thế độc quyền vàng miếng SJC

+Thủ tướng vừa chỉ đạo xem xét lập sàn giao dịch vàng. Trong khi đó, Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu bỏ độc quyền thương hiệu vàng… Bà đánh giá ra sao tính tích cực của các thông điệp trên?

.Tiến sĩ Đào Lê Trang Anh: Cả hai chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm và Thủ tướng Phạm Minh Chính đều thể hiện quyết tâm cải cách toàn diện thị trường vàng tại Việt Nam, nhằm hướng tới một môi trường minh bạch, cạnh tranh lành mạnh và hiệu quả hơn.

Đối với yêu cầu của Tổng Bí thư Tô Lâm về việc xóa bỏ thế độc quyền thương hiệu vàng miếng, điều này cho phép nhiều doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia sản xuất là bước tiến quan trọng trong cải cách cơ chế quản lý thị trường vàng.

Việc xóa bỏ thế độc quyền thương hiệu vàng sẽ tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, đa dạng hóa nguồn cung vàng miếng, góp phần giảm chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới.

Quan trọng hơn, chủ trương này thể hiện sự chuyển dịch tư duy quản lý từ mô hình “kiểm soát chặt để quản lý” sang cách tiếp cận “mở rộng để điều tiết hiệu quả”, phù hợp với định hướng phát triển nền kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa.

Tiến sĩ Đào Lê Trang Anh

Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, việc xây dựng cơ chế giám sát nghiêm ngặt và hệ thống kiểm định chất lượng rõ ràng đối với các thương hiệu vàng miếng mới là điều kiện bắt buộc.

Đối với chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính về việc nghiên cứu thành lập sàn giao dịch vàng, đây là một bước đi tích cực nhằm minh bạch hóa thị trường, giúp người dân được tự do mua bán, giao dịch vàng một cách hợp pháp và thuận tiện.

Việc thành lập sàn giao dịch vàng được kỳ vọng sẽ góp phần công khai hóa thông tin giá cả, khối lượng giao dịch, hạn chế tình trạng đầu cơ, thao túng giá, đồng thời giúp Nhà nước quản lý tốt hơn lượng vàng trong dân, từ đó góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát.

+ Mới đây nhất, Ngân hàng Nhà nước cũng thông tin sẽ có thêm nhiều thương hiệu được sản xuất vàng bên cạnh vàng SJC. Việc bỏ độc quyền SJC sẽ tác động như thế nào đến giá vàng miếng trong nước, đặc biệt là khoảng cách chênh lệch với giá vàng thế giới? Liệu có đảm bảo giá vàng miếng trong nước sẽ về sát giá quốc tế một cách bền vững?

.Tiến sĩ Đào Lê Trang Anh: Hiện nay, do chỉ có một doanh nghiệp là SJC được sản xuất vàng miếng theo Nghị định 24/2012/NĐ-CP, thị trường rơi vào tình trạng độc quyền nguồn cung, trong khi nhu cầu cao khiến giá vàng SJC thường cao hơn thế giới từ 10–20 triệu đồng/lượng.

Khi bỏ độc quyền, chúng ta có thể dự đoán là giá vàng trong nước giảm về gần giá thế giới trong ngắn hạn, do hai yếu tố.

Đó là nguồn cung sẽ dồi dào hơn, nhiều doanh nghiệp tham gia sản xuất và phân phối sẽ phá thế độc quyền, làm giảm sức ép tăng giá do khan hiếm hàng. Và tính cạnh tranh tăng lên, dẫn đến giá bán sát hơn với giá nhập khẩu (bao gồm giá vàng quốc tế cộng với chi phí vận chuyển và thuế), từ đó rút ngắn khoảng cách với giá thế giới.

Tuy việc xóa bỏ độc quyền trong sản xuất vàng miếng là điều kiện cần thiết, nhưng để giá vàng trong nước duy trì ổn định và từng bước tiệm cận giá vàng thế giới một cách bền vững, cần hội tụ thêm nhiều điều kiện khác.

Cụ thể, cần xây dựng chính sách nhập khẩu vàng minh bạch và linh hoạt, tăng cường công tác giám sát nhằm ngăn chặn hành vi đầu cơ, thao túng giá, và thúc đẩy sự minh bạch của thị trường thông qua việc phát triển sàn giao dịch vàng tập trung. Bên cạnh đó, một nền kinh tế vĩ mô ổn định với chính sách tài khóa và tiền tệ hợp lý cũng đóng vai trò then chốt trong việc tạo dựng niềm tin thị trường và hỗ trợ quá trình điều tiết giá vàng hiệu quả.

+ Khi không còn độc quyền SJC, làm thế nào để đảm bảo chất lượng vàng miếng lưu thông trên thị trường? Có cần các quy định về tiêu chuẩn, kiểm định chất lượng cho vàng miếng nói chung không?

.Tiến sĩ Lê Hồng Hạnh: Chủ trương xóa bỏ thế độc quyền vàng miếng mở ra cơ hội cho nhiều thương hiệu vàng cùng tham gia thị trường, góp phần thúc đẩy cạnh tranh và minh bạch hóa hoạt động kinh doanh vàng.

Tuy nhiên, việc đa dạng hóa nguồn cung cũng đặt ra thách thức lớn về đảm bảo chất lượng vàng miếng lưu thông trên thị trường. Khi không còn độc quyền SJC, để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, đồng thời hỗ trợ sàn vàng quốc gia vận hành minh bạch và hiệu quả, các quy định nghiêm ngặt về tiêu chuẩn và kiểm định chất lượng là hết sức cần thiết.

Để đảm bảo chất lượng vàng miếng lưu thông trên thị trường, cần xây dựng các quy định cụ thể về tiêu chuẩn chất lượng như độ tinh khiết, trọng lượng và hình thức sản phẩm. Đồng thời, áp dụng quy trình kiểm định hiện đại, sử dụng công nghệ tiên tiến để đảm bảo tính chính xác và minh bạch.

Tiến sĩ Lê Hồng Hạnh

Việc thanh tra, kiểm tra định kỳ tại các doanh nghiệp kinh doanh vàng miếng là cần thiết nhằm phát hiện và xử lý vi phạm kịp thời. Các doanh nghiệp cũng phải minh bạch thông tin về nguồn gốc, chất lượng và giá cả sản phẩm. Ngoài ra, Việt Nam nên học hỏi kinh nghiệm từ các thị trường vàng quốc tế như các sàn của Hoa Kỳ, Anh, Trung Quốc để hoàn thiện cơ chế quản lý, nâng cao uy tín và năng lực cạnh tranh của thị trường trong nước.

Cú hích mới từ sàn vàng

+Việt Nam nên lựa chọn mô hình sàn giao dịch vàng nào là tối ưu nhất, chẳng hạn giao dịch vàng vật chất, vàng tài khoản, hợp đồng tương lai vàng, hay kết hợp? Mô hình nào sẽ đảm bảo tính minh bạch, thanh khoản cao và phù hợp với thực tiễn kinh tế – xã hội Việt Nam?

.Tiến sĩ Đào Lê Trang Anh: Việc nghiên cứu hình thành sàn giao dịch vàng tại Việt Nam nên theo hướng tạo điều kiện cho người dân được tự do mua bán, giao dịch vàng trong khuôn khổ minh bạch và có giám sát, đồng thời tách bạch rõ ràng giữa chức năng quản lý nhà nước với hoạt động sản xuất, kinh doanh vàng.

Tôi nghĩ rằng trong bối cảnh hiện nay, mô hình sàn giao dịch vàng kết hợp, gồm giao dịch vàng vật chất và vàng tài khoản, là lựa chọn phù hợp nhất cho Việt Nam trong giai đoạn khởi đầu.

Giao dịch vàng vật chất phù hợp với tâm lý tích trữ vàng truyền thống của người dân, góp phần đưa lượng vàng “nằm ngoài hệ thống” vào kênh chính thức, từ đó tăng tính minh bạch và giúp Nhà nước quản lý hiệu quả hơn.

Đồng thời, giao dịch vàng tài khoản lại phù hợp với nhu cầu đầu tư hiện đại khi cho phép mua bán nhanh chóng, linh hoạt, không tốn chi phí lưu trữ hay vận chuyển, phù hợp với xu thế số hóa tài chính.

Mô hình kết hợp này cũng đã được triển khai thành công tại Sàn Giao dịch vàng Thượng Hải (Trung Quốc), nơi góp phần tăng thanh khoản thị trường, hạn chế đầu cơ, và kiểm soát tốt dòng vàng trong nền kinh tế.

Việc có nhiều thương hiệu vàng bên cạnh vàng SJC được kỳ vọng đem lại sự phát triển ổn định và hiệu quả cho thị trường vàng Việt Nam.

Tuy nhiên, để thực hiện được giao dịch vàng qua tài khoản tại Việt Nam, cần có sự thống nhất về nhiều yếu tố nền tảng như: xác định rõ cơ quan quản lý (Ngân hàng Nhà nước có thể là một lựa chọn hợp lý), xây dựng hệ thống giao dịch điện tử, thiết lập quy trình mở tài khoản, hệ thống lưu ký và tổ chức kiểm định chất lượng vàng.

Bên cạnh đó, cần ban hành bộ quy chuẩn quốc gia về vàng, áp dụng quy định bắt buộc thanh toán không dùng tiền mặt trong các giao dịch vàng, xem xét phát hành chứng chỉ vàng và nghiên cứu khả năng thành lập sàn giao dịch vàng đặt tại Trung tâm tài chính quốc tế TP.HCM.

Về lâu dài, khi cơ sở hạ tầng, hành lang pháp lý và năng lực quản lý rủi ro được hoàn thiện, Việt Nam có thể mở rộng thêm phân khúc giao dịch hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn vàng để phục vụ nhu cầu phòng ngừa rủi ro và hướng tới chuyên nghiệp hóa thị trường vàng trong nước, tương tự các quốc gia Mỹ, Nhật Bản, Thái Lan… vẫn đang làm.

+Cơ chế nào sẽ được áp dụng để đảm bảo người dân được tự do giao dịch, mua bán một cách an toàn, minh bạch và hiệu quả trên sàn?

.Tiến sĩ Lê Hồng Hạnh: Tôi cho rằng sàn vàng nên hoạt động dưới sự giám sát chặt chẽ của Ngân hàng Nhà nước với khung pháp lý và cơ chế minh bạch, công khai thông tin về giá cả, phí giao dịch và rủi ro.

Tham khảo mô hình và cơ chế quản lý của Hiệp hội thị trường vàng London (LBMA) và một số thị trường vàng khác trên thế giới, Việt Nam có thể cân nhắc các cơ chế trọng tâm gồm: tiêu chuẩn chất lượng vàng nghiêm ngặt; quy trình xác minh danh tính (KYC) và phòng chống gian lận; nền tảng giao dịch điện tử bảo mật cao; hệ thống giám sát giao dịch chặt chẽ và hiệu quả để ngăn chặn thao túng; cơ chế giải quyết tranh chấp công bằng; cùng chương trình giáo dục tài chính nâng cao nhận thức người dân.

Ngoài ra, việc tách bạch rõ ràng cơ chế quản lý nhà nước và hoạt động kinh doanh cũng được nhấn mạnh để tránh xung đột lợi ích, đồng thời cơ chế định giá liên thông với thị trường quốc tế sẽ đảm bảo tính minh bạch và chính xác. Các biện pháp hạn chế đầu cơ như xem xét đánh thuế giao dịch vàng cũng nằm trong nhóm cơ chế cần thiết.

+Đâu là những thách thức lớn nhất mà Việt Nam có thể phải đối mặt trong quá trình xây dựng và vận hành sàn giao dịch vàng ? Các giải pháp để vượt qua những thách thức đó là gì?

.Tiến sĩ Lê Hồng Hạnh: Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức lớn trong quá trình xây dựng và vận hành sàn vàng.

Thứ nhất, việc thiếu một khung pháp lý đồng bộ và chặt chẽ có thể khiến sàn vàng hoạt động không minh bạch, dễ trở thành “ảo” như những giai đoạn trước đây.

Thứ hai, tâm lý tích trữ vàng vật chất trong dân tạo ra rào cản lớn cho việc phát triển giao dịch vàng điện tử hiện đại.

Thứ ba, sự chênh lệch đáng kể giữa giá vàng trong nước và quốc tế, lên tới 10-18 triệu đồng mỗi lượng, do nguồn cung hạn chế và thiếu liên thông giá, làm giảm hiệu quả thị trường và gây rủi ro cho người giao dịch.

Thứ tư, nguy cơ thao túng thị trường, buôn lậu vàng và các hành vi bất hợp pháp khác vẫn là vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sự tin tưởng và ổn định của thị trường. Cuối cùng, hạ tầng công nghệ hiện tại còn lạc hậu và dễ bị tấn công, chưa đáp ứng được yêu cầu bảo mật và minh bạch trong giao dịch điện tử.

Để vượt qua các thách thức hiện nay, theo tôi, trước hết cần hoàn thiện khung pháp lý và xây dựng cơ sở dữ liệu vàng quốc gia đầy đủ, minh bạch. Đồng thời, nên xóa bỏ tình trạng độc quyền thương hiệu vàng SJC để tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh. Song song đó, cần đẩy mạnh truyền thông nhằm thay đổi tâm lý tích trữ vàng trong dân, và tiến tới liên thông giá vàng trong nước với thị trường quốc tế để giảm chênh lệch bất hợp lý.

Việc thành lập một cơ quan giám sát độc lập cùng với ứng dụng các công nghệ giao dịch hiện đại như blockchain cũng rất quan trọng để tăng tính minh bạch và an toàn cho thị trường. Những giải pháp này có thể học hỏi từ kinh nghiệm vận hành của các sàn vàng uy tín trên thế giới, từ đó giúp Việt Nam xây dựng một sàn vàng hiệu quả, ổn định và đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế bền vững.

Xin cảm ơn hai bà!

“Về già tôi không thiếu tiền, chỉ thiếu sự chân thành. Có ba mảnh đất, một quyển sổ tiết kiệm, và một tấm lòng từng thương con đến dại khờ… Giờ đây, tôi học được cách thương chính mình trước. Và cũng chính vì thế, tôi quyết định làm một chuyện mà cả làng xôn xao, con cái không ai ngờ được…”

Tôi năm nay 76 tuổi, tóc bạc từ năm 60. Góa chồng từ năm 66. Một đời lo toan, tôi có ba đứa con và ba mảnh đất – chẳng biết cái nào “quý” hơn cái nào.

Tôi không phải người giỏi nói lời ngọt ngào, nhưng ai cũng biết tôi từng vì con mà còng lưng cả đời. Chồng tôi mất vì đột quỵ sau Tết năm ấy, để lại cho tôi một khoản nợ làm ăn và ba đứa con đều đã trưởng thành.

Tôi xoay xở, bán hàng tạp hóa nhỏ lẻ, cắt tiêu từng đồng để trả nợ. Dần dà, trả xong hết, lại còn dư ra được chút tiền tiết kiệm. Mảnh đất cha mẹ chồng để lại, hai mảnh tôi tự mua sau này – đều để tên tôi.

Thời gian trôi, tôi cũng già đi, nhưng đầu óc vẫn minh mẫn, tay vẫn còn run nhưng chưa đến mức cầm đũa không nổi. Tôi vẫn nấu cơm được, tưới cây được, và… cười được.

Mỗi tháng, tôi gửi cô Lý hàng xóm 10 triệu – không phải vì tôi ngu, mà vì tôi tin cô ấy. Cô là y tá về hưu, không chồng con, sống cách tôi 3 căn nhà. Cô nấu ăn sạch sẽ, trò chuyện dịu dàng. Tôi thuê cô ấy không chỉ để có người lo cơm nước, mà còn vì có người hiểu tôi. Cái tuổi này, người già sợ nhất là… im lặng.

Các con tôi thì lại khác.

Lúc đầu, tụi nó còn gọi điện hỏi thăm, gửi biếu chút quà. Nhưng từ khi nghe tôi có ý định “làm di chúc sớm để yên lòng”, thái độ thay đổi liền.

Đầu tiên là con Lan – con gái thứ hai. Nó gọi về, ngọt xớt:

– Mẹ, con tính đón mẹ về ở với vợ chồng con. Mẹ có tuổi rồi, sống một mình sao được?

Tôi cười nhẹ:

– Tao sống một mình mười năm nay rồi, giờ mới thấy dễ thở đấy.

Rồi tới thằng Hưng, con trai cả, gọi giọng nghiêm trọng như luật sư:

– Mẹ, con thấy mẹ chi tiền thuê người ngoài vậy là không hợp lý. Người dưng làm sao bằng con ruột. Thôi mẹ đưa sổ tiết kiệm cho con giữ, có gì con thay mẹ lo.

Tôi giả ngu:

– Ủa, mà mẹ có bảo đưa ai đâu? Mẹ vẫn giữ mà?

Thằng út, Tùng, thì cộc tính hơn:

– Mẹ mà cứ tin người ngoài, sau này mất hết tài sản rồi lại than. Mẹ viết di chúc cho sớm đi, còn để tụi con biết đường mà giữ. Đừng để hàng xóm nó lừa!

Một tuần trôi qua, tôi thấy đầu mình như cái chợ. Sáng có đứa gọi, tối đứa khác nhắn. Có khi đang ăn cháo cũng phải bỏ xuống nghe điện thoại.

Tôi mệt.

Tôi không tiếc tiền – tôi tiếc cái tình.

Tôi từng nghĩ, có con thì sau này sẽ có chỗ nương tựa. Nhưng tôi nhận ra, nếu mình yếu lòng, chính mình sẽ là người bị dắt mũi. Tôi không muốn sống phần đời còn lại như cái bóng. Không muốn mỗi ngày ăn cơm lại nghe dằn vặt, trách móc, tính toán từng đồng.

Và rồi, tôi quyết định.

Tôi gọi điện cho luật sư cũ của chồng – ông Bằng. Tôi nói ngắn gọn:

– Tôi muốn làm di chúc. Nhưng không phải loại di chúc ai cũng đoán được.

Ông Bằng cười, bảo:

– Tôi chờ ngày này của bà lâu rồi. Bà cứ làm theo ý, tôi đứng tên làm chứng cho.

Sau đó, tôi gọi cô Lý. Tôi bảo:

– Chuẩn bị giúp tôi một buổi trà chiều vào chủ nhật. Tôi mời các con đến – gọi là… “tiệc chia tay hy vọng”.

Cô Lý hỏi:

– Ý gì kỳ vậy bà?

Tôi mỉm cười:

– Kỳ gì đâu. Tụi nó mong có gì để chia, tôi cho tụi nó một lần nhớ cả đời.

Chủ nhật, đúng 3 giờ chiều, cả ba đứa con của tôi có mặt đông đủ. Hưng diện sơ mi trắng, tay xách túi trái cây lớn như đi biếu sếp. Lan ôm theo hộp yến sào và bình nước yến tự nấu. Còn Tùng, vừa đến đã phụ cô Lý bưng trà, gượng gạo như thể đang cố “ghi điểm”.

Tôi ngồi ở giữa bộ trường kỷ, áo dài tím nhạt, tóc búi gọn, mặt trang điểm nhẹ. Có cả trưởng thôn và ông Bằng – luật sư – ngồi kế bên. Không khí lúc đầu ngột ngạt lắm. Chúng nó cứ nhìn nhau, đoán già đoán non.

Tôi gõ nhẹ lên tách trà.

– Hôm nay má mời các con về không phải để ăn uống gì cả. Má biết tụi con lo lắng về chuyện tài sản, về tương lai của má… Má cũng không trách. Nhưng má nghĩ đến lúc cần rõ ràng, để sau này khỏi ai phải buồn.

Thằng Hưng nhích người tới, nói ngay:

– Dạ, tụi con chỉ muốn má sống vui khỏe. Tài sản là chuyện phụ.

Tôi liếc nhìn nó, cười:

– Phụ mà con gọi điện mỗi ngày?

Không khí cứng đơ. Ông Bằng mở cặp da, rút ra một xấp giấy đã đóng dấu.

– Đây là di chúc của bà Năm, có sự chứng kiến của tôi và đại diện địa phương – ông trưởng thôn.

Tôi gật đầu.

– Đọc đi ông Bằng. Đọc lớn lên.

Ông Bằng chỉnh kính, bắt đầu:

“Tôi, Nguyễn Thị Năm, sinh năm 1949, hiện thường trú tại phường Vĩnh Trung, quận Thanh Khê, TP. Đà Nẵng, trong tình trạng hoàn toàn minh mẫn, tự nguyện lập bản di chúc này…”

Tôi thấy ánh mắt ba đứa con bắt đầu căng ra, miệng mím chặt.

“Thứ nhất, mảnh đất số 14 đường Lê Hồng Phong sẽ được hiến tặng cho Hội Người Cao Tuổi phường, để xây dựng Nhà sinh hoạt cộng đồng.”

Hưng cau mày.

“Thứ hai, mảnh đất số 17 đường Trưng Nữ Vương sẽ được chuyển giao cho Quỹ Học bổng Đà Nẵng – sử dụng cho việc xây dựng thư viện học sinh miền núi.”

Lan trợn mắt:

– Má? Má làm gì kỳ vậy? Đất đó giá gần 3 tỷ đó!

Tôi giơ tay:

– Im, để nghe hết.

“Thứ ba, mảnh đất cuối cùng – ở Hòa Xuân – sẽ được giữ lại, trao cho người con nào thực sự chăm sóc tôi đến cuối đời, không vì lợi ích vật chất.”

Tùng lúc này nhổm dậy:

– Má… má nói vậy là sao? Phải công bằng chứ. Ba tụi con cực khổ cả đời, giờ…

Tôi đập nhẹ xuống bàn.

– Công bằng là gì? Là chia đều cho ba đứa chỉ biết gọi điện hối má làm di chúc, hay là cho ai thật lòng quan tâm má mỗi ngày? Má không đòi hỏi tụi con phải nuôi má. Má đủ sống. Nhưng má cần tụi con thương thật, chứ không phải thương cái tài sản.

Cô Lý ngồi im, mặt ngơ ngác. Tôi quay sang cô ấy, nắm tay:

– Cô Lý không xin gì hết. Nhưng nếu mai này tôi yếu đi, không tự chăm được, cô ấy sẵn lòng lo – thì mảnh đất đó là phần thưởng.

Cả ba đứa con chết lặng.

Ông Bằng đọc tiếp:

“Sổ tiết kiệm của tôi – hiện tại hơn 1 tỷ 200 triệu đồng – sẽ được chia làm hai phần: 700 triệu gửi cho Quỹ học bổng để lập thư viện nông thôn; 500 triệu còn lại chia đều cho ba người con, mỗi người 166 triệu đồng, với điều kiện: không được sử dụng cho mục đích mua bán đất đai, đầu tư rủi ro, hoặc cho vay. Nếu vi phạm, phần đó sẽ bị thu hồi về quỹ địa phương.”

Lúc này, Lan bật dậy, mặt đỏ bừng:

– Má… má coi tụi con như kẻ ngoài sao? Sao má lại tin người dưng hơn máu mủ?

Tôi đáp tỉnh bơ:

– Má đâu có coi tụi con là người dưng. Chính tụi con đang tự biến mình thành như vậy – khi xem má là cái két sắt di động.

Không ai nói được gì. Mỗi đứa mặt như bị vỗ gáo nước lạnh. Còn tôi, tôi thấy lòng nhẹ hẫng.

Tôi đứng dậy, khép nhẹ tà áo dài, bước ra vườn sau.

Tán mai năm ngoái tôi trồng giờ đã bắt đầu ra lộc. Chim sẻ đang chuyền cành, ríu rít.

Tôi chẳng còn bao lâu trên đời này nữa. Nhưng tôi biết – ít ra từ nay – mình sống những ngày cuối đúng với lòng mình.

Ba ngày sau, cả xóm rộn ràng chuyện bà Năm “chia tài sản cho người dưng”. Có người khen, có người chê. Nhưng ai cũng công nhận: bà Năm… không hề dại.

Ba năm sau, tôi mất.

Lễ tang tôi đơn giản, nhưng đông người đến tiễn. Cô Lý bưng bát cháo, đặt trước bàn thờ, khóc lặng lẽ. Ba đứa con đứng lặng lẽ một góc, không dám nhìn ai. Có đứa trẻ trong xóm chạy qua thì thầm:

– Mẹ nói bà Năm là người già giàu mà tử tế nhất xóm. Chắc bà đi thiên đường rồi.

Tôi nghĩ, chắc vậy.

Vì cuối cùng, tôi đã sống… một cuộc đời biết thương mình.

Hơn 3.000 chai nước mắm cốt cá cơm và nước mắm cá cơm vàng của do Công ty TNHH chế biến thuỷ đặc sản Long Hải sản xuất bị thu giữ tại Nghệ An mới đây là hàng giả, không có giá trị sử dụng.

Hơn 3.000 chai nước mắm bị thu giữ tại Nghệ An mới đây là hàng giả, không có giá trị sử dụng – Ảnh: QLTT Nghệ An

Cục QLTT Nghệ An vừa công bố kết quả kiểm nghiệm hơn 3.000 chai nước mắm bị tịch thu mới đây là hàng giả, kém chất lượng.

Trước đó, ngày 29/10 Đội QLTT số 3 – Cục QLTT Nghệ An phối hợp với Phòng Cảnh sát môi trường Công an tỉnh Nghệ An kiểm tra xe ô tô vận tải hàng hoá mang BKS 29C-977.66 do ông Hà Văn Mười địa chỉ xã Mỹ Phương, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Cạn điều khiển.

Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện trên xe đang vận chuyển 3.060 chai nước mắm cốt Cá cơm và nước mắm Cá cơm vàng do Công ty TNHH chế biến Thuỷ Đặc Sản Long Hải sản xuất. Công ty này có trụ sở chính tại địa chỉ số 104 Trương Định, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. Địa chỉ sản xuất, phố Cống, thôn Lưu Phái, xã Ngũ Hiệp, huyện Thanh Trì, Hà Nội.

Tiến hành làm việc với chủ lô hàng, ông Trần Văn Quý khai nhận đã mua số nước mắm trên tại Công ty TNHH chế biến Thuỷ Đặc Sản Long Hải.

Đội QLTT số 3 đã phối hợp với các đơn vị liên quan lấy 2 mẫu nước mắm trong lô hàng bị thu giữ kiểm tra. Kết quả giám định và kiểm nghiệm chất lượng 2 mẫu nước mắm cho thấy:

– Mẫu số 1: Trên nhãn hàng hoá công bố có độ đạm 13+-2, kết quả kiểm nghiệm là 6.36g/1 đạt 49% so với chỉ tiêu công bố.

– Mẫu số 2: Trên nhãn hàng hoá công bố có độ đạm 18-20gN/L, kết quả kiểm nghiệm là 7.37g/1 đạt 40,94% so với chỉ tiêu công bố.

Đội QLTT Số 3 đã hoàn tất hồ sơ, lập Biên bản vi phạm hành chính chuyển giao cho Cục QLTT Nghệ An ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính 50 triệu đồng đối với hành vi buôn bán hàng giả, không có giá trị sử dụng, công dụng theo đúng quy định của pháp luật. Buộc tiêu hủy toàn bộ số hàng hóa vi phạm trị giá 25,2 triệu đồng.

Đồng thời, Cục QLTT Nghệ An đề xuất Cục QLTT Hà Nội tiếp tục kiểm tra cơ sở sản xuất của Công ty trên địa bàn Hà Nội.

Chiều Sài Gòn tháng Bảy, cơn mưa bất chợt ào xuống như trút nước. Người ta vội vã tấp xe vào lề, trú tạm dưới mái hiên quán cà phê hay cửa tiệm ven đường. Giữa dòng người lạ lẫm và ồn ã, có một người phụ nữ trung niên bước xuống từ chiếc Mercedes đen bóng, chân mang đôi giày cao gót đắt tiền, vai khoác túi Chanel chính hãng. Người ta gọi cô là “nữ đại gia” Hồng Ánh – chủ chuỗi bất động sản nổi tiếng bậc nhất thành phố.

Cô vào quán cà phê nhỏ gần nhà, nơi không sang trọng như những nơi cô thường lui tới, nhưng lại ấm cúng và yên bình đến lạ. Lúc chờ nhân viên pha cà phê mang ra, Hồng Ánh buồn bã nhìn qua cửa kính, tâm trí cô như quay lại những năm tháng đã cũ – cái thời cô còn tay trắng, còn chạy từng đồng, còn cùng một người đàn ông nghèo khổ nhưng chân thành dựng xây giấc mơ.

Đó là Minh – người chồng đầu tiên của cô.

Họ yêu nhau từ khi còn học đại học. Minh học công nghệ, cô học kinh tế. Những ngày đó, Minh gầy gò, nhà nghèo, nhưng thông minh và đầy ý chí. Cô yêu anh vì cái cách anh lau mồ hôi trán nhưng vẫn cười, vì cái cách anh nhịn đói để mua sách, vì cái cách anh tin vào tương lai của hai người.

Sau khi cưới nhau, họ thuê căn phòng trọ nhỏ ở quận 8. Hồng Ánh bán hàng online, còn Minh làm kỹ thuật cho một công ty phần mềm. Họ sống không giàu nhưng hạnh phúc, cho đến khi biến cố đến vào năm thứ ba hôn nhân.

Một vụ đầu tư thất bại khiến Minh mất sạch tiền tiết kiệm, lại gánh thêm món nợ hơn 300 triệu đồng. Anh rơi vào trầm cảm, u uất và thường xuyên cáu gắt. Hồng Ánh cố gắng hết sức để giữ gìn gia đình, nhưng rồi đến một ngày Minh bỏ đi không lời từ biệt. Trên bàn là lá thư tay nguệch ngoạc:

“Anh xin lỗi. Anh không xứng đáng với em nữa. Em xứng đáng có cuộc sống tốt đẹp hơn. Hãy quên anh đi.”

Cô khóc ngất trong căn phòng trọ lạnh lẽo. Kể từ đó, cô không còn biết tin gì về Minh.

16 năm sau, khi đã là người phụ nữ thành đạt, có trong tay tất cả – tiền bạc, danh tiếng, quyền lực – thì cô vẫn không thể lấp đầy khoảng trống trong tim mình. Không ai hiểu vì sao Hồng Ánh chưa từng tái hôn, cũng chẳng có con. Cô luôn bận rộn, nhưng mỗi khi đêm về, trong giấc mơ chập chờn vẫn hiện lên dáng người đàn ông năm xưa – Minh.

Chiều hôm đó, sau cơn mưa, Hồng Ánh bước ra từ quán cà phê, định rẽ sang nhà người bạn thì mắt cô chợt dừng lại. Ở góc chợ nhỏ đối diện, một người đàn ông lam lũ, mặc áo sơ mi cũ sờn vai, đầu cúi xuống che mưa bằng mũ lưỡi trai, đang rao khẽ:

“Vé số đây, vé số chiều nay… Ai mua giúp tôi vài tờ…”

Tim cô chợt thắt lại.

Gương mặt ấy, dáng người ấy… Tuy đã già hơn, hốc hác hơn, nhưng sao có thể nhầm lẫn được?

Là Minh.

Cô lặng đi, tưởng như tim mình ngừng đập. Không suy nghĩ, cô băng qua đường, giày cao gót lấm đầy nước mưa. Người đàn ông ngẩng đầu khi nghe tiếng gọi:

– Minh… Minh phải không?

Anh nhìn cô, ánh mắt ban đầu mơ hồ, sau đó mở to, sửng sốt. Giọng anh khàn đặc:

– Hồng… Ánh?

Cô không nói được gì nữa, chỉ òa khóc, nước mắt hòa lẫn nước mưa. Giữa dòng xe cộ tấp nập, họ đứng lặng như hai cái bóng từ quá khứ sống dậy.

– Anh… tại sao? Tại sao anh lại thành ra thế này?

Minh cúi mặt, tránh ánh mắt cô. Anh không trả lời, chỉ nhẹ lắc đầu. Cô nhìn bộ quần áo ướt sũng, tờ vé số nhàu nát trong tay anh, lòng đau nhói như dao cắt. Người đàn ông từng là cả tuổi trẻ của cô, từng mơ mộng bên cô về ngôi nhà nhỏ và những đứa trẻ, nay thành một người bán vé số giữa lòng thành phố phồn hoa.

– Anh không nên xuất hiện như thế này… – cô nghẹn ngào – Em từng tìm anh suốt mấy năm đầu. Em chỉ mong được biết anh sống ra sao. Nhưng anh biến mất… bây giờ lại…

Minh khẽ cười, một nụ cười đau đớn:

– Anh chỉ là thằng đàn ông thất bại. Ngày đó bỏ đi là vì anh biết em sẽ có tương lai tốt hơn nếu không vướng vào anh.

– Anh biết không? Từ ngày anh đi, em chẳng còn cười đúng nghĩa lần nào.

Cô gạt nước mắt. Đúng lúc ấy, một đứa bé gái chừng 10 tuổi chạy tới, ôm lấy chân Minh:

– Ba ơi, ba có mua được gì chưa?

Hồng Ánh sững người. Cô nhìn bé gái, rồi nhìn Minh, gương mặt tái đi:

– Con… là con anh?

Minh im lặng một lúc rồi khẽ gật đầu.

– Mẹ bé… mất rồi. Anh nuôi nó một mình.

Hồng Ánh gần như không đứng vững. Cô không biết chuyện gì đang diễn ra nữa. Một cảm xúc lạ lẫm cuộn lên trong tim – vừa giận dữ, vừa xót xa, vừa bàng hoàng. Cô đưa tay lau nước mưa trên mặt bé gái, run run:

– Con tên gì?

– Dạ… con tên Ngọc Linh.

Ngọc Linh. Cái tên này năm xưa cô từng nói sẽ đặt cho đứa con đầu lòng nếu là con gái.

Cô không biết số phận đang chơi trò gì, nhưng cô linh cảm đây chưa phải là tất cả.

Minh tránh ánh mắt cô:

– Ánh à, em đi đi. Em không nên dính líu gì đến cha con anh nữa. Anh… có những chuyện không thể nói ra.

– Không, Minh. Em không thể quay lưng. Em muốn biết… sự thật suốt 16 năm qua. Vì sao anh biến mất? Vì sao anh không quay lại? Vì sao anh giấu con?

Minh nhắm mắt, đôi vai run nhẹ. Anh biết, mình không thể giấu cô mãi được nữa…

Minh lặng lẽ đưa Hồng Ánh và bé Ngọc Linh về căn phòng trọ nhỏ nằm sâu trong hẻm khu lao động nghèo. Đó là một căn phòng vỏn vẹn 15 mét vuông, tường ẩm mốc, nền xi măng nứt nẻ, chỉ có một chiếc quạt bàn cũ kỹ quay từng vòng chậm rãi. Hồng Ánh chưa từng tưởng tượng được người đàn ông từng là cả thanh xuân của cô lại sống trong cảnh nghèo đến vậy.

Minh đun nước pha trà, đặt hai tách lên bàn rồi lặng lẽ ngồi đối diện. Anh nhìn cô rất lâu, như thể chờ đợi ngày này đã lâu lắm rồi. Đôi mắt anh đầy những điều chưa từng nói.

– Anh nợ em một sự thật. Một sự thật đã đè nặng anh suốt 16 năm qua…

Hồng Ánh không nói, chỉ lặng lẽ gật đầu.

Minh hít một hơi thật sâu, rồi bắt đầu kể:

– Năm đó, sau khi anh thất bại trong phi vụ đầu tư, anh thực sự suy sụp. Anh mang nợ, công ty cho nghỉ việc, anh trở thành gánh nặng cho em. Nhưng điều khiến anh sụp đổ nhất… không phải tiền.

– Là bệnh.

Cô khựng lại.

– Bệnh?

– Anh phát hiện mình bị ung thư máu giai đoạn đầu. Khi biết tin, anh không dám nói với em. Anh sợ em vì thương hại mà ở lại, sợ em phải sống cả đời với người đàn ông không biết còn sống được bao lâu. Anh chọn rời đi, để em được sống cuộc đời khác. Lúc đó anh nghĩ… mình sẽ chỉ sống được một vài năm.

Hồng Ánh bưng miệng, nước mắt cô trào ra. Cô nhớ lại những tháng ngày tuyệt vọng, những đêm thức trắng đợi một cuộc gọi, một dòng tin nhắn… Trong khi đó, anh vật lộn với bệnh tật một mình.

Minh tiếp tục, giọng trầm thấp:

– Anh đi lang thang, làm thuê, làm mướn, chữa trị bằng những gì có thể. Rồi một ngày, khi anh gần như buông xuôi thì gặp một người phụ nữ – chị Lan, người từng là điều dưỡng ở bệnh viện.

– Chị ấy không chồng, không con, bị vô sinh. Thấy anh kiệt quệ, chị cưu mang anh, giúp anh điều trị bằng thuốc Đông y, ăn uống điều độ… Dần dần, sức khỏe anh hồi phục kỳ diệu.

– Lúc anh biết mình khỏi bệnh, thì cũng là lúc chị Lan phát hiện bị ung thư vú giai đoạn cuối. Ba năm sau, chị mất… để lại bé Ngọc Linh cho anh. Không phải con ruột anh, nhưng là đứa bé mà chị gửi gắm.

– Anh nhận nuôi con bé như con ruột mình. Vì chị Lan từng nói: “Nếu một ngày anh gặp lại người phụ nữ năm xưa, hãy nói với cô ấy rằng… anh chưa từng ngừng yêu cô ấy.”

Hồng Ánh bật khóc nức nở, trái tim cô như tan ra thành từng mảnh.

– Tại sao anh không quay lại tìm em?

Minh siết tay:

– Anh từng định quay lại. Nhưng mỗi lần nhìn thấy em trên báo chí, thành đạt, giàu có… anh lại sợ. Anh chỉ là một kẻ bán vé số, làm gì xứng đáng đứng trước em nữa?

Cô đứng dậy, bước đến gần anh, nghẹn ngào:

– Anh có biết… suốt 16 năm qua, em không mở lòng với ai, không lập gia đình, không có con… Vì em luôn mang hy vọng một ngày nào đó anh sẽ quay về. Dù chỉ là một lần thôi.

Minh sững sờ. Cô tiếp:

– Tiền bạc, danh vọng, địa vị… đều không thể khiến em hạnh phúc. Em có thể mua được biệt thự, xe hơi, cổ phần công ty, nhưng không thể mua lại được… anh.

Anh gục đầu xuống bàn, nước mắt lặng lẽ rơi. Trong đời, đây là lần thứ hai anh khóc. Lần đầu là khi anh rời khỏi Hồng Ánh, lần hai… là bây giờ.

Ngọc Linh ngồi im lặng nhìn hai người lớn ôm nhau, đôi mắt non nớt ngơ ngác:

– Cô ơi… cô khóc vì ba hả?

Hồng Ánh quỳ xuống, ôm lấy bé:

– Cô khóc vì con nữa, Linh à. Vì cô không biết con tồn tại trên đời.

– Ba nói con là món quà của mẹ Lan để lại. Nhưng ba luôn nói, người mà ba yêu… là một cô tên Hồng Ánh.

Câu nói ngây thơ khiến Hồng Ánh vỡ òa trong xúc động. Cô ôm chặt lấy Minh và Ngọc Linh, như thể sợ họ sẽ tan biến mất lần nữa.

Một tuần sau, thông tin “nữ đại gia Hồng Ánh nhận con nuôi, chính là con gái của chồng cũ” xuất hiện khắp các mặt báo. Dư luận xôn xao, nhưng Hồng Ánh không quan tâm. Cô đưa Minh và bé Linh về căn biệt thự ven sông của mình.

Minh ngần ngại, nhưng Hồng Ánh nói:

– Căn nhà này… từ lâu đã thiếu một điều quan trọng – đó là hơi ấm của một gia đình. Em không muốn chỉ sống trong vàng son, mà cô đơn. Em muốn sống… với người mà em yêu, và đứa bé mà em coi như con ruột.

Minh không trả lời, chỉ lặng lẽ nắm lấy tay cô. Anh biết, cuộc đời có thể lấy đi của họ nhiều thứ, nhưng vẫn trả lại một món quà – đó là cơ hội thứ hai.

Ba năm sau…

Minh mở một quán cà phê sách nhỏ, Hồng Ánh vẫn điều hành tập đoàn, nhưng ít xuất hiện trước truyền thông. Họ sống giản dị, ấm cúng. Bé Ngọc Linh lớn lên ngoan ngoãn, học giỏi và luôn gọi Hồng Ánh là “mẹ”.

Vào một chiều mưa tương tự như hôm họ gặp lại, Minh nắm tay Hồng Ánh, thủ thỉ:

– Cảm ơn em… vì đã không bỏ anh lại phía sau. Dù anh từng ngu ngốc rời xa em.

Cô mỉm cười, nhìn anh, mắt ánh lên hạnh phúc:

– Em chỉ cần anh nhớ một điều. Dù là 16 năm, hay 60 năm… em vẫn sẽ đợi.

Tôi là Mai, 32 tuổi, nhân viên kế toán, sống cùng chồng – anh Minh, và con gái nhỏ 5 tuổi trong một căn hộ chung cư ở quận 7. Sáu năm hôn nhân trôi qua, tôi luôn nghĩ mình là người phụ nữ may mắn. Minh hiền lành, chăm chỉ, không rượu chè, không cờ bạc. Nhưng tôi quên mất rằng… bí mật lớn nhất không cần đến thói hư tật xấu – đôi khi, chỉ một sợi tóc lạ cũng đủ khiến mọi thứ sụp đổ.

Hôm đó là một buổi chiều thứ Bảy, khi tôi gom quần áo của cả nhà cho vào máy giặt. Đang kiểm tra túi áo sơ mi của Minh, tôi thấy một sợi tóc dài màu nâu đồng, mềm mượt. Tóc tôi thì đen và xoăn nhẹ. Tôi đứng lặng vài giây, bàn tay siết lại. Cảm giác nhói lên trong ngực. Không thể nào… chẳng lẽ anh có người khác?

Tôi không nói gì với Minh. Một phần tôi sợ lầm, phần khác… tôi cần chắc chắn.

Những ngày sau đó, tôi âm thầm để ý anh. Minh dạo này hay về muộn, bảo là tăng ca hoặc đi tiếp khách. Điện thoại anh có mật khẩu, nhưng điều lạ là… chẳng có tin nhắn nào khả nghi. Mỗi lần tôi hỏi anh đi đâu, với ai, anh vẫn trả lời rành mạch, nhẹ nhàng như mọi khi.

Một hôm tôi phát hiện trong ví Minh có một hóa đơn cà phê lạ – quán này nằm ở khu Thủ Đức, cách xa công trình anh đang phụ trách. Tôi biết chắc anh không có khách hàng nào ở đó. Lòng tôi như có gai nhọn cứa từng chút.

Tôi kể với Linh – bạn thân tôi từ đại học, giờ làm chạy Grab. Linh khuyên tôi nên làm rõ chứ đừng để bản thân tự giày vò trong suy đoán. Cuối cùng, tôi nhờ Linh giúp theo dõi Minh.

Thứ Ba tuần sau, Minh nói đi gặp đối tác vào buổi tối. Tôi giả vờ không quan tâm. Linh báo cho tôi lúc 7 giờ: “Ảnh vừa quẹo vô con hẻm gần chợ Thủ Đức. Không phải nhà hàng hay quán ăn gì đâu. Có vẻ là nhà dân.”

Tôi sững người. Không chần chừ, tôi xin mẹ đến trông con rồi tự lái xe theo định vị mà Linh gửi.

Đó là một con hẻm nhỏ, tối và vắng. Căn nhà Minh bước vào khá cũ, sơn bong tróc, nhưng cửa sổ bên hông còn sáng đèn. Tôi dừng xe cách đó khoảng 30m, tim đập mạnh, tay lạnh ngắt.

Tôi không biết mình ngồi trong xe bao lâu. Có lúc tôi tưởng như mình sẽ lao thẳng vào, giáng một cái tát vào người đàn ông mà tôi tin tưởng suốt 6 năm. Nhưng rồi tôi lại sợ… sợ đối mặt với sự thật.

Tôi bước nhẹ đến gần cửa sổ, tránh gây tiếng động. Khe hở giữa hai tấm rèm đủ để tôi nhìn vào bên trong.

Và… tôi chết lặng.

Trong căn phòng nhỏ, chồng tôi đang ngồi đối diện một cô gái trẻ, khoảng chừng 20 tuổi. Cô ấy có mái tóc nâu dài, chính là màu tóc tôi từng thấy. Cả hai đang ăn cơm. Không có nắm tay, không có ánh mắt si mê, không tiếng cười khúc khích. Nhưng có thứ gì đó khiến tôi không thể rời mắt.

Minh đang gắp thức ăn cho cô gái, nhẹ nhàng nói gì đó, cô gái mỉm cười, gật đầu. Anh không cười, nhưng ánh mắt anh dịu dàng một cách khác thường – như đang nhìn một phần trái tim mình ở đó. Không phải ánh mắt của một người đàn ông đang ngoại tình, mà như… một người cha nhìn con gái?

Tôi giật mình trước suy nghĩ đó.

Không thể nào. Nếu cô ấy là con anh, tại sao tôi chưa bao giờ được biết? Tại sao phải giấu tôi?

Tôi rút lui khỏi cửa sổ, quay lại xe mà không để ai thấy. Trên đường về, đầu óc tôi rối bời. Không giận dữ, không ghen tuông nữa, mà là sợ hãi. Thứ tôi sắp biết… có thể sẽ khiến mọi giá trị tôi tin tưởng suốt cuộc hôn nhân này thay đổi hoàn toàn.

Đêm đó, tôi nằm cạnh Minh, nghe tiếng thở đều đều của anh. Tôi biết, ngày mai, tôi sẽ không thể giả vờ thêm được nữa.

Tôi phải hỏi.

Tôi phải biết… cô gái ấy là ai.

Sáng hôm sau, khi con gái còn ngủ, tôi pha một ly cà phê, ngồi đối diện Minh trong gian bếp. Ánh nắng đầu ngày xuyên qua ô cửa sổ, chiếu vào khuôn mặt người đàn ông tôi đã yêu gần mười năm — khuôn mặt giờ đây chất chứa điều gì đó xa lạ.

Tôi không vòng vo.

– Hôm qua anh đến nhà ai ở Thủ Đức?

Minh thoáng sững lại. Anh đặt thìa xuống, nhìn tôi. Không hoảng loạn, không chối cãi. Chỉ là một cái thở dài rất nhẹ.

– Em theo dõi anh?

Tôi gật đầu. Cổ họng khô khốc, tim như muốn rớt ra khỏi lồng ngực.

– Cô gái đó là ai?

Một khoảng lặng kéo dài.

– Là Linh. Con gái anh. – Minh nói, chậm rãi, như thốt ra một tội lỗi đã giấu kín quá lâu.

Tôi nghe rõ từng chữ, nhưng không thể lập tức hiểu được.

– Con… gái?

Minh gật. Mắt anh đỏ lên.

– Trước khi quen em, anh từng yêu một người – Duyên. Bọn anh quen nhau lúc mới đi làm, nhưng gia đình cô ấy phản đối vì anh không có gì trong tay. Cô ấy chọn chia tay. Anh không hề biết cô ấy mang thai. Mãi đến khi Linh bốn tuổi, anh mới vô tình gặp lại Duyên trong bệnh viện khi cô ấy đưa con đi khám.

Tôi thấy môi mình run lên.

– Sao anh không nói với em? Chúng ta kết hôn bao lâu nay rồi!

Minh siết tay lại.

– Anh sợ. Sợ em không chấp nhận. Anh sợ em nghĩ anh phản bội, dù chuyện đó là trước khi có em. Nhưng lúc Duyên báo tin cô ấy bị ung thư máu, chỉ còn vài năm sống, anh không thể quay lưng. Anh bắt đầu lui tới thăm Linh, đưa tiền giúp đỡ, và… dần dần con bé coi anh như ba. Duyên mất một năm trước. Từ đó, anh âm thầm chăm sóc Linh, thuê trọ cho con bé ở gần trường đại học, thỉnh thoảng đến thăm, nấu cơm, dạy nó học.

Tôi cúi đầu. Một nỗi đau khó gọi tên dâng lên – không phải nỗi đau bị phản bội, mà là bị giấu giếm. Sáu năm qua, tôi tưởng mình biết hết về người đàn ông này, nhưng hóa ra có cả một thế giới khác sau lưng tôi.

– Anh có biết… em đau như thế nào khi thấy sợi tóc đó không? Em tưởng anh có người phụ nữ khác.

Minh khẽ cầm tay tôi.

– Anh xin lỗi. Anh sai khi không nói sớm. Nhưng anh chưa từng phản bội em. Linh là con gái anh – là một phần quá khứ anh không thể xoá bỏ. Anh chỉ… không biết làm sao để kể với em mà không làm tổn thương em và con mình.

Tôi rút tay lại. Không vì giận, mà vì cần thời gian để thở.

Cả tuần sau đó, tôi như người mất phương hướng. Tôi không còn giận Minh nữa, mà thấy thương cho tất cả: Minh, vì phải sống hai mặt giữa hai thế giới; Linh, vì lớn lên thiếu cha, lại đang tập làm quen với một gia đình mà không biết mình có thuộc về; và cả tôi – người phụ nữ tưởng như đang có hạnh phúc trọn vẹn, hóa ra chỉ mới nắm được một nửa sự thật.

Cuối cùng, tôi quyết định nhắn tin cho Linh.

“Cô là vợ của ba con. Cô muốn gặp con, nếu con đồng ý.”

Linh trả lời sau vài phút:

“Dạ, con cảm ơn cô. Con cũng muốn gặp cô từ lâu…”

Chúng tôi gặp nhau trong một quán trà sữa gần trường đại học của Linh. Tôi không biết mình mong đợi điều gì, nhưng khi thấy Linh cúi đầu chào lễ phép, ánh mắt dè dặt và có chút sợ sệt, tôi thấy tim mình mềm ra.

– Cô không giận con chứ? – Linh hỏi nhỏ.

– Không. Cô chỉ buồn vì không được biết con sớm hơn.

Câu nói khiến Linh rơm rớm nước mắt. Cô bé kể tôi nghe về mẹ mình – một người phụ nữ hiền lành, yếu ớt, luôn bảo vệ hình ảnh ba trong lòng con. Linh biết tôi và ba cô đã có một gia đình, cô không bao giờ có ý định phá vỡ. Nhưng những bữa ăn, những buổi học bài cùng ba… là điều cô bé chờ đợi cả thời thơ ấu.

Chúng tôi trò chuyện gần hai tiếng. Khi chia tay, Linh ngập ngừng:

– Cô… có thể cho con gặp em bé được không? Em gái con ấy…

Tôi gật đầu, và lần đầu tiên trong đời, tôi mỉm cười với đứa trẻ từng khiến tôi hoài nghi mọi thứ.

Những tháng sau đó, Minh và tôi cùng nhau từng bước đưa Linh vào cuộc sống của gia đình. Chúng tôi không nói dối con gái nhỏ, mà kể cho bé nghe một câu chuyện thật nhẹ nhàng: rằng em Linh là chị cùng ba, và dù mới quen nhau, nhưng tình cảm là thứ có thể xây đắp.

Buổi chiều nọ, khi cả nhà đi dã ngoại, Linh bất ngờ ôm lấy tôi, thì thầm:

– Mẹ Mai ơi, con cảm ơn mẹ.

Tôi bật khóc. Bao nghi ngờ, tổn thương, giận dữ… tan ra trong một câu nói ấy.

Tôi đã từng tưởng mình bị phản bội. Nhưng không – Minh không ngoại tình. Anh chỉ mang trong mình một phần quá khứ chưa lành. Và may mắn thay, thay vì trốn tránh, chúng tôi đã chọn đối diện.

Tất cả bắt đầu từ một sợi tóc lạ — thứ tôi từng cho là dấu hiệu của sự phản bội.

Nhưng hóa ra… đó là cánh cửa mở ra một gia đình rộng lớn hơn, ấm áp hơn — nơi trái tim biết tha thứ có thể kết nối mọi khoảng cách.

Một đoạn clip đang lan truyền trên mạng xã hội ghi lại câu chuyện cảm động nhưng đầy bức xúc của anh Xuân Trường (ở Hà Nội), người giúp đỡ hai người dân tộc vừa bị lừa giữa hành trình về quê.

Theo nội dung clip, vào khoảng 15h30 chiều 13/6, trên đường từ Hà Nội về quê, khi đến lối rẽ vào cao tốc Nội Bài – Lào Cai, anh Trường bắt gặp hai người – một nam, một nữ – đang vác bao tải đi bộ giữa trời nắng nóng.

Cảm thương trước hoàn cảnh vất vả, anh dừng xe hỏi thăm thì được biết họ đang tìm cách về Lào Cai. Anh đã cho họ đi nhờ ra trạm soát vé để dễ bắt xe hơn. Tuy nhiên, khi vừa lên xe, người phụ nữ bất ngờ bật khóc nức nở khiến anh Trường không khỏi lo lắng.

Sau khi gặng hỏi, anh mới biết được sự thật phía sau. Trước đó, hai người này là mợ và cháu, đưa con nhỏ đi điều trị tại Bệnh viện Nhi Trung ương. Từ viện ra bến xe Mỹ Đình, họ gọi xe ôm qua ứng dụng.

Khi đến bến xe Mỹ Đình, có một người xe ôm tiếp cận và hỏi: “Đi xe về đâu?” Hai người cho biết muốn đón xe khách tuyến Lào Cai. Người xe ôm liền bảo xe vừa rời bến, rồi đề nghị chở họ đuổi theo. Tuy nhiên, bi kịch bắt đầu từ đây.

Xe ôm chở họ đi một đoạn rồi bảo rằng xe khách đang đợi ở Km23, nhưng phải chuyển sang taxi để tới nơi. Hai người đi xe ôm bị thu 700.000 đồng. Nhưng chưa dừng lại ở đó, tài xế taxi chỉ chạy đến đầu cao tốc rồi bất ngờ dừng xe, yêu cầu trả 4,2 triệu đồng tiền cước.

Do không mang đủ tiền, người cháu phải gọi về quê nhờ người thân chuyển khoản 4 triệu đồng, còn lại đưa thêm 200.000 đồng tiền mặt cho tài xế.

Anh Trường cho biết đã lưu lại thông tin cá nhân của tài xế, bao gồm số điện thoại và mã QR nhận chuyển khoản. Anh kêu gọi cộng đồng mạng hỗ trợ truy tìm những đối tượng có hành vi “chặt chém” này, đồng thời mong muốn tài xế hoàn trả số tiền thu sai và đề nghị cơ quan chức năng vào cuộc xử lý.

Liên quan đến sự việc, trưa 15/6, PV đến bến xe Mỹ Đình để tìm hiểu thông tin. Tại đây, nhiều tài xế xe ôm và taxi đang bàn tán xôn xao, trong khi đó bộ phận an ninh của bến xe cũng đã nắm bắt thông tin và đang rà soát.

Ngay sau khi sự việc lan truyền, đại diện nhà xe Trúc Nghiu đã lên tiếng khẳng định không có bất kỳ xe trung chuyển nào hay hợp tác với hãng taxi nào để đón khách. Mọi hành khách đều phải lên xe tại bến theo quy trình chính thức.

Ngoài ra, anh Trường chia sẻ thêm, vào trưa 15/6, có một người tự xưng là người thân của tài xế taxi tìm đến, ngỏ ý muốn hoàn trả số tiền đã thu sai. Tuy nhiên, anh không đồng ý và cho biết đang chờ hai nạn nhân xuống Hà Nội để trình báo cơ quan công an. Dự kiến, hai người này sẽ xuống Hà Nội trong vài ngày tới.

Trong khi đó, ông Đỗ Văn Bằng – Giám đốc Công ty TNHH TM&DV Minh Thành Phát (Xe Sao Việt) cho biết: “Đơn vị sẽ hỗ trợ miễn phí việc đưa hai nạn nhân từ Lào Cai xuống Hà Nội để tìm lại công lý”.

Về phía lực lượng chức năng, một cán bộ trực ban Công an phường Mỹ Đình 2 xác nhận đã tiếp nhận thông tin từ mạng xã hội và đang khẩn trương rà soát, xác minh, làm rõ vụ việc.

Luật sư Trương Anh Tú – Chủ tịch của TAT Law Firm cho biết, câu chuyện không chỉ khiến cộng đồng mạng dậy sóng mà còn là hồi chuông cảnh báo về tình trạng lừa đảo núp bóng dịch vụ vận tải hành khách tại các bến xe lớn.

Đồng thời, nó cũng là minh chứng rằng lòng tốt vẫn luôn hiện diện khi chỉ một hành động nhỏ như cho đi nhờ xe cũng có thể giúp phơi bày một vụ lừa đảo trắng trợn. Hành vi của nhóm đối tượng nêu trên đã vi phạm pháp luật.

Kiểm tra đột xuất 1 chiếc xe container, Công an tỉnh Nam Định phát hiện hơn 20 tấn lòng heo, dồi sụn, trứng gà non, thịt… không rõ nguồn gốc

Ngày 14-6, tin từ Công an tỉnh Nam Định cho biết tổ công tác của Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh này đã chủ trì, phối hợp Chi cục quản lý thị trường tỉnh Nam Định, Chi cục chăn nuôi thú y và chính quyền địa phương kiểm tra đột xuất phương tiện vận tải BKS 50H-017.25 gắn rơ-moóc chở container lạnh mang BKS 51R-349.19 do tài xế Hoàng Đại Bảo (ngụ huyện Lệ Thuỷ, tỉnh Quảng Bình) điều khiển.

Số thực phẩm không rõ nguồn gốc, trong đó có lòng heo, sụn heo, các loại thịt… với số lượng hơn 20 tấn đang được chở vào Nam tiêu thụ

Tại thời điểm kiểm tra, phương tiện đang vận chuyển sản phẩm có nguồn gốc động vật cho một số tổ chức, cá nhân hoạt động kinh doanh tại các tỉnh phía Nam.

Trong khoang chứa hàng, tổ công tác phát hiện khoảng hơn 20 tấn sản phẩm đông lạnh, bao gồm nội tạng động vật như lòng heo, dồi sụn, lách bò, cuống họng, trứng gà non và các loại thịt, xương, chân bò, gà…

Dù được bảo quản lạnh nhưng một số mặt hàng đã xuất hiện tình trạng nấm mốc và bốc mùi hôi thối.

Theo Công an tỉnh Nam Định, dù được bảo quản nhưng nhiều mặt hàng đã bốc mùi hôi thối

Tất cả số hàng hóa trên, tài xế không xuất trình được hoá đơn, chứng từ và giấy tờ kiểm dịch liên quan đến nguồn gốc.

Hiện Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Nam Định đang phối hợp các lực lượng chức năng tạm giữ hàng hóa và tiến hành xác minh, xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Từ ngày con trai mất, bố chồng quyết xin nghỉ hưu sớm để về sống cùng con dâu. Ông bảo, “nó một thân một mình, sao bố để mặc được?” Mọi chuyện tưởng yên ấm, cho đến một đêm, cả xóm nghe tiếng hét thất thanh từ phòng ngủ. Cả làng chạy đến thì tá hỏa…

Bà Tư bán tạp hóa đầu xóm là người đầu tiên nghe thấy tiếng hét. Bà đang thiu thiu ngủ thì bị tiếng kêu thất thanh xé toạc màn đêm. Tiếng đàn bà, chát chúa, tuyệt vọng như vừa gặp phải thứ gì đó khủng khiếp lắm.

Bà bật dậy, không kịp đi dép, cứ chân đất mà chạy sang đầu nhà số 5 – nơi Thu, cô con dâu trẻ mới mất chồng chưa đầy một năm, đang sống cùng ông Thắng – bố chồng cô.

Cửa không khóa, đèn trong nhà vẫn sáng trưng. Người trong xóm lũ lượt kéo đến, ai nấy bàng hoàng. Trong phòng ngủ, Thu co rúm người trong góc, váy áo xộc xệch, mặt tái mét như gặp ma. Còn ông Thắng thì đang quỳ giữa phòng, mặt trắng bệch, tay run run như muốn chạm vào con dâu nhưng lại thu lại.

– Chuyện gì xảy ra vậy?!

Thu chỉ ú ớ, mãi mới thốt ra được một câu khiến cả xóm chết lặng:

– Ông ấy… ông ấy định vào giường cháu.

Không ai nói nên lời. Một người đàn ông đứng tuổi, đạo mạo, làm công chức cả đời như ông Thắng… không thể nào… Nhưng ánh mắt của Thu khi đó, sự hoảng loạn thật sự, khiến ai nấy cũng rúng động.

Chuyện ông Thắng về sống với Thu bắt đầu từ 8 tháng trước, sau đám tang của Lâm – chồng Thu. Tai nạn giao thông trên đường công tác. Lâm ra đi khi còn quá trẻ, để lại người vợ mới cưới chưa đầy hai năm, bụng mang dạ chửa chưa kịp thì đã sảy vì cú sốc mất chồng.

Thu dọn về căn nhà cũ của hai vợ chồng, nằm cuối con hẻm nhỏ. Không họ hàng thân thích nào gần gũi, bố mẹ đẻ ở tận miền Trung. Mẹ chồng đã mất từ lâu, nên khi ông Thắng – bố chồng – xin nghỉ hưu sớm để về ở cùng, Thu không dám từ chối.

Ban đầu, mọi thứ đều bình thường. Ông Thắng là người ít nói, sống khép kín, ngoài lúc chăm sóc vườn tược thì hầu như ở trong phòng đọc sách. Thu đi làm cả ngày, tối về lặng lẽ nấu cơm, hai người ăn uống qua loa rồi ai nấy về phòng. Cuộc sống cứ thế trôi qua, lặng lẽ, chẳng ai hỏi đến ai.

Nhưng từ một thời điểm nào đó, Thu bắt đầu cảm thấy có gì đó sai sai. Có lần cô đi làm về sớm, thấy cánh cửa phòng mình hơi hé. Lúc bước vào, cô thấy chiếc khăn tay để trên bàn đã bị ai đó gấp lại cẩn thận, khác hẳn cách cô thường làm. Lúc khác, đôi giày của cô bị dời khỏi chỗ. Cô bắt đầu cảnh giác. Cảm giác có ai đó lặng lẽ quan sát mình mỗi ngày khiến cô mất ngủ, hay giật mình giữa đêm.

Nhưng vì không có bằng chứng, Thu đành giữ trong lòng.

Cho đến đêm hôm đó.

Cô tỉnh giấc lúc nửa đêm vì nghe tiếng bước chân rất khẽ. Cửa phòng không khóa. Tiếng chân dừng lại trước cửa. Cô căng thẳng nín thở.

Cánh cửa mở ra.

Ánh sáng từ hành lang hắt vào bóng một người đàn ông. Cô nhận ra ông Thắng.

– Bố… bố làm gì vậy? – Giọng cô run run.

Ông Thắng không đáp. Ông bước vào, chậm rãi.

Thu hét lên.

Mọi chuyện sau đó trở nên hỗn loạn.

Sau đêm đó, ông Thắng không nói một lời. Ông thu dọn đồ đạc, bỏ lên quê cũ sống cùng chị gái. Không ai biết ông nghĩ gì. Còn Thu, sống vật vờ như người mất hồn. Cô xin nghỉ việc một thời gian, đi khám tâm lý.

Cả xóm bàn tán suốt cả tháng trời. Có người thương Thu, trách ông Thắng. Có người lại lặng lẽ lắc đầu, không dám tin một người như ông Thắng lại làm điều thất đức. Nhưng dù bênh hay chê, ai cũng thống nhất một điều: trong đêm ấy, đã có chuyện gì đó rất sai.

Một số người già thì bảo, “chưa chắc đâu, đừng vội kết tội người ta… sống với nhau thì biết, chứ chưa ai nghe ông Thắng giải thích điều gì.”

Quả thực, ông chưa từng nói gì.

Vài tuần sau, trong lần dọn tủ, Thu vô tình tìm thấy một quyển sổ tay cũ – của Lâm, chồng cô. Trong đó, cô đọc được những dòng nhật ký rời rạc. Một số đoạn bị gạch xóa, nhưng có một đoạn khiến cô sững sờ:

“Bố đã gặp bác sĩ tâm lý. Họ nói ông có dấu hiệu khởi phát Alzheimer. Ông giấu mọi người, kể cả con. Nhưng dạo gần đây, ông bắt đầu lẫn, hay gọi tên mẹ trong đêm. Có hôm, ông tưởng mẹ vẫn sống…”

Thu ngồi lặng người, tim đập thình thịch.

Lẽ nào…?

Thu cầm quyển sổ tay của Lâm, lật đi lật lại đoạn ghi chú về bệnh của bố chồng mà đôi tay không ngừng run rẩy. Những mảnh ký ức mơ hồ bỗng trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết.

Cô nhớ lại: Có lần ông Thắng gọi cô là “Hạnh” – tên người vợ đã mất từ hơn 10 năm trước. Lúc đó cô nghĩ là ông nhớ nhung, lẩm nhẩm gọi tên vợ cũng là bình thường. Nhưng giờ… cô rùng mình. Có khi nào, trong mắt ông, cô thực sự là Hạnh?

Sự thật này làm Thu không thể ngồi yên. Cô quyết định bắt chuyến xe khách lên quê – nơi ông Thắng đang ở cùng người chị gái – bà Diễm.

Khi vừa thấy cô, bà Diễm có vẻ sững người, rồi lắc đầu thở dài:

– Bác đã nói là thể nào con cũng đến mà… Nó nhớ con, cứ gọi mãi tên “Hạnh” từ hôm xảy ra chuyện. Hỏi ra thì mới biết… hôm đó, nó tưởng con là mẹ nó thật.

Thu cắn môi, nghẹn ngào:

– Bác… bác nói lại rõ hơn cho cháu được không ạ?

Bà Diễm kéo cô vào trong, ngồi xuống chiếc ghế gỗ cũ kỹ. Bà bắt đầu kể, giọng buồn như thể cất giấu cả chục năm trong lồng ngực:

– Thằng Thắng bắt đầu có triệu chứng quên trước nhớ sau từ khoảng một năm trước. Nhưng nó cố giấu. Tự ái mà… công chức bao năm, trưởng phòng này nọ, sao chấp nhận chuyện mình lẩm cẩm được. Mà nó cũng thương con lắm. Biết con một thân một mình sau khi thằng Lâm mất, nên nó xin về sống cùng, bảo là để chăm con.

– Nhưng bác không ngờ… bệnh của nó lại tiến triển nhanh vậy.

Thu ngồi im, từng lời như cào vào tim. Bà Diễm tiếp tục:

– Dạo gần đây, nó hay thức dậy giữa đêm, đi lại quanh nhà. Có hôm sang phòng bác hỏi “Hạnh đâu?”, có hôm ngồi ở bậu cửa, tay cầm cái áo cũ của vợ nó mà hát. Rồi cái đêm đó… bác nghĩ là nó mộng du. Mắt thì mở nhưng hồn vía chắc để đâu đâu. Khi vào phòng con, chắc nó thực sự tưởng con là mẹ con Lâm. Nó vẫn luôn nhớ bà ấy.

Thu đưa tay che miệng. Cơn ám ảnh mấy tuần qua hóa ra… là một sự lầm lẫn bi kịch.

– Cháu xin lỗi bác… – Thu nghẹn giọng – Hôm đó cháu quá sợ, cháu nghĩ sai về bác Thắng…

Bà Diễm lắc đầu, đặt tay lên vai cô:

– Không trách con được. Trong hoàn cảnh đó, ai mà không nghĩ như vậy? Nhưng… giờ bác chỉ mong, con có thể quay lại, nói cho mọi người biết sự thật. Danh dự của thằng Thắng… cả đời nó sống tử tế.

Thu gật đầu. Cô biết, đó là điều đúng đắn cần làm.

Vài tuần sau, Thu trở lại làng. Cô không nói gì nhiều, chỉ mời mấy người thân tín trong xóm – bà Tư tạp hóa, bác trưởng khu phố, chị Mai bán bánh mì – đến nhà ngồi chơi.

Cô mang ra cuốn sổ tay của Lâm, kể hết sự thật. Về bệnh tình của ông Thắng. Về việc ông lầm tưởng cô là vợ. Về ánh mắt run rẩy của ông hôm đó — không phải của kẻ có dục vọng, mà là của người đàn ông đang mắc kẹt giữa thực tại và ký ức.

Nhiều người lặng người. Bà Tư gật đầu, mắt đỏ hoe:

– Thiệt tội. Tụi tui đã nghi có gì không đúng, vì trước giờ ông Thắng là người đàng hoàng mà…

Sau hôm đó, câu chuyện dần được lan ra cả xóm. Không phải bằng cách đính chính ồn ào, mà bằng những lời kể chậm rãi, chân tình.

Thu về lại nhà cũ, tiếp tục công việc và cuộc sống. Thi thoảng, cô lên thăm ông Thắng. Bệnh ông đã nặng thêm, nhiều khi ngồi nhìn cô mà lẩm bẩm “Hạnh ơi, em về rồi đó hả?”. Cô chỉ mỉm cười, không sửa sai.

Có lần, ông nắm tay cô, đôi mắt đục ngầu rưng rưng nước:

– Anh xin lỗi… anh làm em sợ phải không?

Cô gật nhẹ, rồi lại lắc đầu. Mọi lỗi lầm ông đã gây ra, nếu có, cũng đã tan biến trong lớp bụi ký ức mơ hồ.

Một năm sau, xóm nhỏ tổ chức lễ giỗ đầu cho Lâm. Thu đứng lặng bên bàn thờ, bên cạnh là ông Thắng – lúc nhớ lúc quên, nhưng hôm đó ông bất ngờ đặt tay lên di ảnh con trai, nói:

– Thằng Lâm ngoan lắm. Nó thương con lắm, Thu à. Cả bố cũng vậy…

Thu nắm lấy tay ông, nhẹ nhàng. Ánh sáng chiều buông dài xuống thềm nhà, trải lên gương mặt cả hai người – một cô gái trẻ đã mất chồng, một người đàn ông già sống trong những mảnh vỡ ký ức – những con người từng đối đầu trong hiểu lầm, giờ cùng nhau bước qua bóng tối.

Đôi khi, điều ta thấy chưa hẳn là sự thật. Và sự thật, có khi lại ẩn mình trong những điều không ai dám đối diện. Nhưng tha thứ và tìm hiểu tận cùng, là cách duy nhất để cứu vớt một linh hồn – dù là người sống hay người đã khuất.