Tôi từng nghĩ rằng, làm người giúp việc là chấp nhận đứng bên lề của những ngôi nhà sang trọng, như một cái bóng lặng lẽ và vô hình. Nhưng tôi không ngờ, một ngày, chính cái bóng ấy lại khiến một gia đình thượng lưu phải xáo trộn…
Tôi tên Hồng, năm nay đã 38 tuổi. Quê tôi ở một vùng quê nghèo của miền Trung, quanh năm mưa nắng thất thường, đất đai bạc màu. Chồng tôi mất sớm, để lại tôi với một đứa con trai vừa tròn 5 tuổi. Những ngày sau đó, tôi bươn chải đủ nghề để sống: ai thuê gì làm nấy. Nhưng rồi, một ngày, tôi quyết định gửi con cho bà ngoại và bắt chuyến xe vào thành phố. Tôi cần một công việc ổn định hơn – và một tương lai cho con.
Cơ duyên đưa đẩy, tôi được giới thiệu vào làm giúp việc cho nhà ông Nam – một gia đình giàu có sống trong khu biệt thự cao cấp ở quận 7. Căn nhà rộng lớn, có cổng sắt cao và bảo vệ túc trực 24/7. Tôi còn nhớ rõ ngày đầu bước chân vào, mọi thứ như bước vào một thế giới khác: sàn gỗ bóng loáng, cầu thang xoắn, nhà bếp sạch không một hạt bụi.
Dù là người giúp việc, nhưng công việc chính của tôi chỉ là nấu ăn và dọn dẹp gian bếp. Gia đình ông Nam đã có sẵn người lau dọn tổng thể và bảo mẫu cho hai đứa nhỏ. Tôi ít khi chạm mặt bà chủ – bà đi làm từ sáng sớm đến tối muộn, nghe đâu là giám đốc một công ty thời trang.
Ông Nam – khoảng ngoài 50 tuổi, làm trong lĩnh vực bất động sản – điềm đạm, ít nói, nhưng luôn nhẹ nhàng và lịch sự với tôi. Có lần tôi sốt cao, ông tự tay đưa tôi đi khám, mua thuốc và dặn tài xế mua cháo cho tôi ăn. Tôi xúc động nhưng cũng tự nhắc mình: “Đừng để lấn ranh giới.”
Thời gian trôi đi, tôi gắn bó với ngôi nhà ấy 5 năm. Lương ổn định, tôi gửi gần hết về quê để nuôi con ăn học. Đứa con trai tôi – Thắng – nay đã lên lớp 10, học giỏi và luôn viết thư bảo “mẹ là siêu nhân của con.”
Thế rồi, vào một đêm sau buổi tiệc gia đình, ông Nam gọi tôi ra vườn sau – nơi ông thường ngồi đọc sách vào tối muộn. Tôi thoáng lo lắng nhưng vẫn bước đến. Ông không vòng vo:
“Cô Hồng, tôi biết cô là người tử tế, biết điều và tận tâm. Tôi… tôi có tình cảm với cô. Không phải là thoáng qua đâu. Là thật.”
Tôi đứng chết lặng. Cảm giác hoảng sợ nhiều hơn là bối rối. Tôi cúi đầu, giọng run:
“Ông chủ, tôi biết ơn sự tử tế của ông. Nhưng… tôi không dám. Tôi không thể. Tôi chỉ là người giúp việc.”
Ông Nam thở dài, không ép. Từ hôm đó, ông vẫn lịch thiệp như trước, không tỏ ra khó xử. Tôi lại thấy biết ơn ông hơn nữa – vì sự chừng mực ấy.
Nhưng tôi không ngờ, chuyện đó rồi cũng đến tai con trai cả của ông – anh Minh, du học Úc mới về nước. Một ngày chủ nhật, khi cả nhà đi vắng, anh gọi tôi lên phòng khách. Giọng anh lạnh như băng:
“Cô nghĩ mình là ai? Mẹ tôi chưa chết. Cô đừng mơ tưởng leo cao. Tôi không cần biết bố tôi nghĩ gì, nhưng tôi không để yên đâu.”
Tôi chết điếng. Tôi chưa từng làm gì sai. Nhưng cảm giác nhục nhã vẫn táp vào mặt. Anh ta nhìn tôi như nhìn một món đồ rác rưởi vừa bị phát hiện trong tủ kính.
Tôi im lặng, chỉ cúi đầu:
“Tôi xin lỗi… nếu sự tồn tại của tôi khiến gia đình anh không thoải mái.”
Tối đó, tôi viết đơn xin nghỉ việc, đặt lên bàn bếp.
Tôi rời khỏi căn biệt thự lúc chưa kịp chào ông Nam. Tôi không đủ can đảm đối diện. Tôi bắt chuyến xe đêm về quê.
Tôi trở về quê trong im lặng. Mẹ tôi và Thắng ngạc nhiên khi tôi đột ngột quay về, nhưng tôi chỉ nói đơn giản là “mẹ nghỉ làm rồi.” Tôi không kể gì thêm. Tôi không muốn con mình thấy mẹ nó bị người ta khinh. Dù tôi không làm gì sai, nhưng bị nhìn bằng ánh mắt đó… là đủ.
Tôi dành nhiều thời gian bên con hơn. Lần đầu sau 5 năm, tôi được tự tay nấu cơm cho con mỗi tối, được nghe nó kể chuyện trường lớp. Nhưng lòng tôi vẫn nặng trĩu. Tôi luôn nghĩ về câu nói hôm đó của anh Minh – người con trai cả. Tôi không giận anh ta. Tôi chỉ buồn. Buồn vì người làm thuê như tôi dù sống tử tế đến đâu, cũng vẫn là người ngoài.
Hai tháng sau, tôi nhận được một cuộc gọi. Là từ ông Nam.
“Hồng, cô có thể nghe tôi nói vài phút được không?”
“Dạ… tôi nghe.”
“Tôi xin lỗi vì không bảo vệ được cô. Tôi không biết Minh lại cư xử như vậy. Tôi cũng vừa biết cô nghỉ vì chuyện đó.”
“…Tôi không trách ông. Tôi chỉ muốn mọi thứ yên.”
Ông im lặng một lúc rồi nói:
“Nếu một ngày nào đó cô tha thứ được, hãy quay lại. Không với tư cách giúp việc. Mà với tư cách… một người tôi trân trọng.”
Tôi nghẹn ngào. Nhưng tôi không trả lời.
Một tuần sau, tôi nhận được một bức thư tay – viết bằng nét chữ nắn nót nhưng đầy cảm xúc. Không phải của ông Nam. Mà là của anh Minh – người từng xúc phạm tôi.
Gửi cô Hồng,
Tôi không biết cô có đọc thư này không. Nhưng tôi cần nói ra.
Hôm cô bỏ đi, bố tôi đã thay đổi. Ông không còn đọc sách buổi tối. Mỗi bữa ăn, ông nhìn chỗ trống mà cô từng ngồi ăn lén trong bếp. Có lần tôi thấy ông nhìn chằm chằm vào món cá kho – món cô hay làm – rồi bỏ bữa.
Tôi bắt đầu lục lại camera cũ trong nhà. Tôi muốn tìm xem liệu… có điều gì mờ ám thật không. Nhưng rồi tôi nhìn thấy những thứ khác.
Tôi thấy cô đội mưa chạy ra ngoài mua thuốc cho thằng bé út lúc nó sốt. Tôi thấy cô lén để trái cây vào phòng mẹ tôi dù bà chưa từng nói lời cảm ơn. Tôi thấy bố tôi – người đàn ông lạnh lùng nhất mà tôi biết – đã cười nhẹ khi cô vụng về cắm bình hoa.
Và tôi thấy… tôi đã quá tệ.
Tôi xin lỗi vì đã làm tổn thương cô – một người tử tế và đáng kính trọng hơn bất kỳ ai trong nhà này. Cô chưa từng vượt qua ranh giới nào cả. Tôi mới là người vượt ranh giới – của phép lịch sự và lòng người.
Nếu được, xin cô hãy tha thứ. Không nhất thiết quay lại. Chỉ cần biết rằng… tôi đã học được một điều: lòng tử tế không phân biệt tầng lớp. Nhưng sự vô cảm thì luôn phải trả giá.
Cảm ơn cô vì đã dạy tôi bài học đó – bằng chính cuộc sống thầm lặng của mình.
– Minh
Tôi đọc thư xong, bật khóc.
Không phải vì hả hê. Mà vì, lần đầu tiên trong đời, một người như tôi – người giúp việc – được công nhận bằng chính con người mình, chứ không phải vị trí xã hội.
Tôi không quay lại căn biệt thự ấy nữa. Nhưng tôi gửi thư hồi âm:
“Cảm ơn cậu Minh. Tôi tha thứ. Và mong cậu sống tốt – không vì tôi, mà vì chính gia đình cậu.”
Vài tháng sau, Thắng được nhận học bổng vào một trường nội trú tốt. Tôi bán ít đất được chia, mở một quán cơm nhỏ ở quê – lấy tên là “Quán Hồng”.
Ở bảng hiệu, tôi ghi một dòng nhỏ:
“Chỉ cần sống tử tế, thì ai cũng đáng được tôn trọng.”