Ngày dạm ngõ, cả khu phố xôn xao khi thấy gia đình nhà trai đến đông đủ, áo dài đỏ rực, mâm quả lễ đầy ắp, kèm theo một cọc tiền lễ đen 200 triệu được trao long trọng giữa hai họ. Ai cũng nghĩ đám cưới sẽ hoành tráng, môn đăng hộ đối. Nhưng không ai ngờ, chỉ vài phút sau, tiếng bà thông gia bật lớn:
“Thế thì khỏi cưới! Nhà tôi không bán con gái!”
Linh, 25 tuổi, là một cô gái Hà Nội học giỏi, làm việc cho một công ty truyền thông lớn. Cô quen Nam trong một chuyến du lịch Nha Trang do công ty tổ chức. Nam hơn Linh 3 tuổi, đẹp trai, điềm đạm, là kỹ sư công nghệ ở TP.HCM, nhưng quê gốc ở Quảng Ninh.
Chỉ sau 4 tháng yêu xa, Nam quyết định bay ra Hà Nội để gặp gia đình Linh. Anh tỏ ra rất nghiêm túc, liên tục nói về kế hoạch cưới xin. Gia đình Linh lúc đầu còn do dự vì quen chưa lâu, nhưng thấy Nam chững chạc, công việc ổn định, lại có nhà riêng ở Sài Gòn nên dần yên tâm.
Sau nửa năm, hai bên thống nhất ngày dạm ngõ. Mẹ Nam gọi điện trước, nói sẽ chuẩn bị lễ chu đáo, xin dâu đàng hoàng, và mang theo “lễ đen” 200 triệu để thể hiện thành ý.
Ngày hôm đó, gia đình Nam đi hai xe ô tô từ Quảng Ninh xuống Hà Nội. Mâm quả 7 tráp gồm trầu cau, bánh cốm, bánh phu thê, rượu chè, hoa quả, mứt sen… và một phong bì đỏ dày cộp ghi “Lễ đen – 200 triệu đồng”.
Mọi thứ diễn ra suôn sẻ. Hai bên ngồi lại uống trà, nói chuyện cưới xin. Mẹ Nam – bà Trinh – ăn mặc sang trọng, giọng nói nhỏ nhẹ nhưng chắc chắn. Sau khi đưa lễ đen và nhận được sự đồng thuận của gia đình Linh, bà bất ngờ nói:
“Tôi xin phép được chia sẻ rõ một chuyện, để sau này khỏi lấn cấn. Vì con trai tôi công việc ổn định trong TP.HCM, nên sau khi cưới xong, Linh sẽ vào đó sống với vợ chồng tôi. Nhưng tôi cũng mong Linh hiểu, nhà tôi có điều lệ: dâu mới sau cưới 1 năm phải ở nhà phụ giúp bố mẹ chồng việc nhà, chăm sóc ông bà. Trong thời gian đó không được sinh con, không đi làm, không được ở riêng. Sau một năm, nếu làm tốt, sẽ được đứng tên chung sổ đỏ căn nhà tôi đang cho vợ chồng nó ở.”
Cả nhà Linh chết lặng. Không ai tin vào tai mình.
Bố Linh – ông Hùng – là người đàn ông trầm tính, cả đời làm kỹ sư xây dựng. Ông uống một ngụm trà, đặt chén xuống bàn rất nhẹ. Nhưng giọng ông vang rõ:
“Bà nói vậy là ý gì? Là con gái tôi lấy chồng rồi phải làm người giúp việc không lương cho nhà chồng 1 năm, mới được ‘thưởng’ đứng tên nhà? Rồi 200 triệu này là tiền lễ hay tiền mua đứt?”
Không khí trong phòng khách lạnh đi rõ rệt. Mẹ Linh mặt tái xanh, cố gượng cười:
“Dạ, bác nói vậy hơi nặng lời… chắc chị chỉ muốn dạy bảo con dâu thôi ạ?”
Bà Trinh vẫn bình thản:
“Tôi không mua bán gì cả, nhưng mỗi nhà mỗi nếp. Tôi chỉ nói rõ để sau khỏi ai trách ai.”
Lúc này, Linh bắt đầu rơi nước mắt. Cô ngồi cạnh Nam, ánh mắt cầu cứu. Nhưng Nam chỉ im lặng, không dám nhìn ai.
Sau vài giây yên lặng, ông Hùng đứng dậy, cầm phong bì lễ đen trên bàn, bước thẳng ra cửa.
“Tôi xin lỗi. Nhà tôi không bán con. Tôi trả lại tiền. Coi như hôm nay không có cuộc gặp gỡ nào.”
Bà Trinh đứng bật dậy:
“Sao lại như thế được? Chuyện gì cũng phải từ từ nói. Tôi đâu có nói gì sai.”
Ông Hùng điềm tĩnh đáp:
“Sai hay không, tùy nhà chị nghĩ. Nhưng gia đình tôi không thể để con gái mình làm dâu như vậy. Dâu không phải osin, cũng không phải con nợ để trả bằng 1 năm phục dịch đổi lấy cái sổ đỏ.”
Nam lúc này mới lên tiếng, nhưng yếu ớt:
“Bố, con xin lỗi. Mẹ con chỉ hơi nghiêm khắc, nhưng không có ý xấu.”
Ông Hùng lắc đầu:
“Nếu con thật lòng với Linh, con phải hiểu: hôn nhân không bắt đầu bằng điều kiện. Nhất là điều kiện thiếu nhân văn như vậy.”
Bà Trinh thu lại lễ vật, gương mặt lạnh tanh. Cả đoàn nhà trai lên xe, rời đi trong ánh mắt hoang mang của hàng xóm. Linh ngồi gục đầu trong phòng, khóc nức nở. Mối tình những tưởng như cổ tích giờ như một giấc mộng gãy gánh ngay từ cửa.
Không khí trong nhà Linh trầm mặc suốt cả tuần. Mẹ cô – bà Hạnh – buồn bã vì con gái đau khổ, còn ông Hùng thì vẫn giữ thái độ kiên quyết. Ông nói rõ:
“Bố không ghét thằng Nam, nhưng nếu nó không đủ bản lĩnh để bảo vệ con, thì nó không xứng.”
Linh lúc này như rơi vào trạng thái lưng chừng: vừa giận, vừa thương. Cô biết Nam yêu cô, nhưng cũng thấy rõ sự nhu nhược của anh trước mẹ ruột. Ngày hôm đó, Nam không hề phản đối, không hề đứng về phía cô.
Nam nhiều lần nhắn tin, gọi điện xin lỗi, thậm chí gửi cả email dài hơn 2 trang, kể rằng từ nhỏ anh đã sống trong khuôn khổ của mẹ – một người phụ nữ nghiêm khắc, gia trưởng, coi trọng thể diện. Nhưng anh cũng cam đoan rằng sẽ thay đổi mọi thứ, nếu cô cho anh thêm cơ hội.
Sau 2 tuần, Linh đồng ý gặp Nam tại một quán cà phê yên tĩnh. Gặp lại nhau, cả hai đều im lặng một lúc lâu. Cuối cùng, Linh nói:
“Anh có biết điều làm em thất vọng nhất không phải là mẹ anh, mà là chính anh không?”
Nam nắm tay cô, ánh mắt đầy lo lắng:
“Anh biết… Anh sai. Anh chỉ sợ làm mẹ tổn thương…”
Linh rút tay lại:
“Còn em thì sao? Em không đáng để anh bảo vệ ư? Em không đòi hỏi gì cả, chỉ cần sự công bằng và tôn trọng. Làm dâu không có nghĩa là bị thử thách như một cuộc thi để ‘được thưởng’ cái sổ đỏ.”
Nam im lặng rất lâu rồi khẽ gật đầu:
“Anh đã nói chuyện với mẹ. Nói rõ rằng nếu bà không thay đổi quan điểm, anh sẽ ra ở riêng. Anh yêu em, và không chấp nhận lấy vợ về để… trả bài.”
Linh nhìn thẳng vào mắt Nam:
“Chuyện này không phải chỉ nói là xong. Em sẽ không bước vào một gia đình mà em phải ‘vượt qua thử thách’ để được thừa nhận. Hoặc là vợ chồng tôn trọng nhau – và gia đình tôn trọng em, hoặc là… dừng lại.”
Nam làm điều không ai ngờ: một tuần sau đó, anh tổ chức buổi họp mặt giữa hai gia đình tại một nhà hàng, lần này không phải để “xin dâu”, mà để “giải tỏa khúc mắc”. Anh chủ động mời bố mẹ Linh, cùng bố mẹ anh.
Mở đầu, Nam đứng dậy, cúi đầu trước hai bên:
“Con xin lỗi vì đã để mọi chuyện đi xa. Nhưng hôm nay con muốn làm rõ một điều: nếu được cưới Linh, con muốn tự mình xây dựng mái ấm với cô ấy. Con sẽ ra ở riêng ngay sau cưới, không để Linh phải sống theo điều kiện nào cả. Mẹ, con xin mẹ đừng áp đặt những điều xưa cũ lên cuộc hôn nhân của con.”
Bà Trinh – mẹ Nam – lúc đầu giận dữ, nói rằng “thằng này bị con bé dụ dỗ”, nhưng sau khi thấy cả chồng mình (bố Nam) cũng gật đầu đồng tình, bà dần dịu lại.
Bà thở dài:
“Tôi chỉ sợ nó hư, không ai quản. Nhưng thôi… nếu các con thật sự yêu nhau, thì mẹ không cản nữa.”
Ông Hùng nhìn Nam một lúc lâu rồi nói:
“Tôi chưa từng ghét cậu. Tôi chỉ muốn thấy con gái mình được tôn trọng. Nếu hôm nay là lời thật lòng, tôi sẵn sàng cho phép con bé suy nghĩ lại.”
Ba tháng sau, đám cưới diễn ra. Không hoành tráng như tưởng tượng ban đầu – không có rạp cưới dựng tràn ngõ, không có siêu xe đón dâu – nhưng đầy đủ nghi thức, trang trọng và ấm cúng.
Linh được đưa về làm vợ Nam trong một không gian hoàn toàn khác với lần dạm ngõ trước. Mẹ chồng cô – bà Trinh – vẫn giữ vẻ nghiêm khắc nhưng đã học cách kiệm lời. Thay vì ra điều kiện, bà tặng Linh một chiếc vòng cổ vàng, và nói nhỏ:
“Mẹ không nói nhiều, nhưng mẹ mong hai đứa sống hạnh phúc. Mẹ sai vì quá khắt khe. Cảm ơn con đã không vì vậy mà ghét mẹ.”
Linh rơi nước mắt, nắm tay bà, không nói gì. Nhưng từ ánh nhìn đó, cả hai đã hiểu nhau nhiều hơn bất kỳ lời xin lỗi nào.
Hôn nhân không phải là một cuộc trao đổi.
Không ai nên đặt điều kiện để một người trở thành “xứng đáng làm vợ”, cũng không có một “bài thi” nào buộc người con gái phải vượt qua mới được đứng tên trên một mảnh đất hay căn nhà.
Linh và Nam đã học được rằng:
-
Tình yêu phải đi cùng bản lĩnh.
-
Gia đình là nơi để nâng đỡ, không phải kiểm soát.
-
Lòng tự trọng quan trọng hơn mọi lễ đen, sổ đỏ hay sính lễ.
Câu chuyện của họ có thể không phải cổ tích, nhưng là một bài học rất thật giữa đời thường.
