“Đến giờ đẹp, qu-/an t/ài của cậu thanh niên m/ất trẻ đóng nắp mãi không khớp, cả nhà xúm vào gỡ ra đem đi đổi lại nào ngờ vừa hé nắp ra thì cả đám t-ang tái mét khi nhìn thấy thứ đang động đạy trong…”
Câu chuyện bắt đầu vào một buổi sáng oi bức giữa tháng Sáu, tại xã Đông Hòa – một vùng quê ngoại ô Hà Nội, nơi mà đời sống vẫn còn mang nhiều nét thuần hậu, mộc mạc. Đám tang của Phan, một thanh niên mới tròn 24 tuổi, là sự kiện bất ngờ và đầy thương xót trong làng.
Phan là người được tiếng hiền lành, chăm chỉ, đi làm công nhân xây dựng trong miền Nam. Anh mới về quê được hơn tuần vì nghe tin mẹ bệnh nặng. Không ai ngờ được rằng chỉ ba ngày sau khi trở về, cậu lại bị phát hiện chết trong tư thế treo cổ ở sau nhà, lúc rạng sáng.
Cái chết được công an xã kết luận là tự tử, do để lại một mẫu giấy viết tay vỏn vẹn: “Con xin lỗi bố mẹ.” Nhưng người nhà, đặc biệt là chị gái của Phan, tên Hằng, luôn cảm thấy có điều gì đó không đúng.
“Nó không bao giờ nghĩ quẩn. Vừa về còn cười nói, nó nói tháng sau đi học nghề. Làm gì có chuyện tự tử…”
Tuy nhiên, tang lễ vẫn được tổ chức như thường. Gia đình thuê một quan tài sơn nâu bóng, loại bình dân, vì cũng không mấy khá giả. Cái nắp quan tài hôm đó cứ đóng mãi không khớp, như có vật gì bên trong cản lại.
Đến giờ đẹp 3h15 chiều, theo lời thầy cúng, gia đình phải đóng nắp. Nhưng dù có ép, chỉnh cách nào, cái nắp vẫn không vừa. Cuối cùng, dưới ánh mắt sốt ruột của họ hàng và tiếng thở dài từ người cha, mọi người quyết định gỡ nắp ra kiểm tra lại.
Và đó là lúc tất cả chết sững.
Trong ánh sáng nhập nhoạng của buổi chiều, từ bên trong quan tài, một bó vải đen không hề thuộc về bộ quần áo tang phục của Phan khẽ động đậy.
Người chú họ lấy gậy khều ra. Cả đám tá hỏa khi thấy đó là… một con mèo đen còn sống, bị bó trong túi vải và nhét cạnh thi thể Phan. Con vật lồm cồm bò ra, thở phì phò, đôi mắt sáng quắc đầy kinh hãi.
Không ai hiểu tại sao nó lại ở đó.
Sau đó là những sự việc lạ bắt đầu xuất hiện.
Chú út, người phụ trách lo hậu sự, thề rằng khi liệm Phan, không hề thấy có con vật nào. Quan tài đóng từ sáng, không ai đụng vào. Làng trên xóm dưới bắt đầu xì xào: “Có khi nào là thư yểm?” — một cách bỏ bùa bằng xác chết, người ta đồn đại trong dân gian.
Là người thực tế, Hằng ban đầu không tin. Nhưng chính khi cô cầm lại bộ quần áo tang của em trai để giặt, cô phát hiện có một mảnh giấy nhỏ được khâu giấu trong ống tay áo – nét chữ không phải của em trai.
Nội dung khiến cô lạnh gáy:
“Nếu mày còn sống, mọi chuyện sẽ đổ bể. Tao không để điều đó xảy ra.”
Không có tên. Không ký. Nhưng nét chữ khiến Hằng rùng mình nhận ra – rất giống người yêu cũ của Phan, tên là Yến.
Hằng bắt đầu điều tra. Cô lần về những ngày cuối cùng của Phan: trước khi mất, cậu có gặp Yến hai lần. Mẹ Phan lúc hấp hối còn nói mơ hồ: “Nó cãi nhau với con Yến… đêm đó…”
Yến, từng là mối tình đầu của Phan, đã chia tay gần một năm, sau khi có tin đồn cô “cặp” với một ông chủ thầu lớn tuổi trong Nam. Khi Phan về, cả làng ngạc nhiên thấy hai người lại đi ăn chè cùng nhau, tưởng quay lại. Không ngờ là lần cuối.
Khi Hằng tới tìm Yến hỏi chuyện, cô này phủ nhận tất cả, gương mặt tái nhợt. Nhưng Hằng để ý đôi mắt Yến cứ chớp lia lịa và liên tục nhìn xuống tay – nơi có một vết xước nhỏ.
Chuyện bắt đầu sáng tỏ khi một người bạn thân của Phan tên Lực tới nhà thắp nhang và kể lại:
“Tối đó, Phan nhắn tao. Nó bảo phát hiện chuyện Yến giấu giếm – hình như liên quan đến việc ông chủ thầu kia đang bị điều tra vì sử dụng nhân công lậu. Phan dọa sẽ báo nếu Yến không rút lui…”
Ba hôm sau, Phan “tự tử”.
Hằng biết mình phải làm gì tiếp theo. Nhưng cô không ngờ, đó mới chỉ là bề nổi.
Hằng bắt đầu lục lại mọi chi tiết trong đầu. Mảnh giấy nhét trong tay áo tang, con mèo đen sống bị chôn chung, cái nắp quan tài không khớp… và cả lời Lực kể lại: Phan phát hiện bí mật của Yến, và chỉ vài hôm sau đã “tự tử”.
Nhưng điều khiến Hằng không thể ngủ được đêm ấy chính là một câu nói vụng về của thằng Tũn, đứa cháu họ lên 8 tuổi, nói khi đang chơi bên ngoài:
“Cô ơi, chú Phan còn sống mà! Hôm trước cháu thấy chú trốn trong chái bếp nhà bà Út!”
Bà Út – người em họ xa, sống độc thân ở cuối làng, cách nhà Hằng chừng 500 mét. Nơi ấy đã bỏ không gần một năm, sau khi bà chuyển sang sống với con gái tại thành phố. Căn nhà đã khóa cửa, nhưng bọn trẻ vẫn hay vào chơi trốn tìm.
Dĩ nhiên, không ai tin lời con nít. Nhưng Hằng thì lại không thể ngồi yên.
Đêm hôm đó, lúc gần 1 giờ sáng, Hằng đội nón, đeo đèn pin, và băng qua con đường đất hẹp, rậm cỏ dẫn vào ngôi nhà cũ của bà Út.
Cửa khoá. Nhưng bên cạnh chuồng gà có một cánh cửa gỗ bị gãy chốt. Hằng luồn vào. Bên trong tối om, bụi bặm mùi ẩm mốc. Cô gần như muốn quay về cho đến khi nghe thấy tiếng… tiếng động khẽ rất gần – như tiếng thở.
Cô rọi đèn.
Một bóng người co ro trong góc, hốc hác, mắt thâm quầng.
Là Phan.
Cậu vẫn còn sống.
Sau gần 10 phút lặng người, Hằng trấn tĩnh lại. Cô đưa nước, giúp Phan ngồi dậy, rồi hỏi:
“Em… làm sao? Người chết trong quan tài là ai? Cả làng… cả nhà… ai cũng nghĩ em chết rồi!”
Phan im lặng rất lâu, rồi bắt đầu kể. Giọng run run.
“Em bị lừa. Lúc em phát hiện Yến dính tới ông Khải – chủ thầu, em nói sẽ tố giác. Không ngờ ngay tối hôm đó, có hai người lạ đến nhà…”
“Họ giả làm người của công ty điện lực, đợi khi em ra ngoài liền đánh ngất. Em tỉnh dậy thì thấy mình… bị nhốt trong hầm đất đâu đó, bị trói, bị đe doạ.”
Phan tiếp tục kể: Một trong hai kẻ đó là đàn em của ông Khải. Họ đã dựng hiện trường giả, tìm một thi thể vô danh từ bãi đất hoang (nơi vẫn có người vô gia cư chết không ai nhận), và “tái hiện” hiện trường tự tử ở nhà Phan.
Thậm chí còn lấy mẫu tóc, quần áo của Phan để mặc cho xác chết ấy – sau đó dùng hóa chất “ngụy trang” thi thể vì “thi thể phân huỷ do treo cổ nhiều giờ” là điều dễ chấp nhận.
“Em bị họ nhốt suốt hai ngày, sau đó có một ông già – em đoán là thầy bùa – mang đến một con mèo đen, đọc cái gì đó rồi bỏ vào túi vải. Em nghe chúng nói sẽ chôn con mèo cùng xác em để ‘làm yểm’, tránh hồn ma về báo oán…”
“Rồi chúng vứt em ra gần nhà bà Út, bảo: ‘Mày sống, nhưng coi như đã chết. Cấm hé môi.’”
Hằng nghe xong, đầu óc quay cuồng. Cô ôm lấy em, nghẹn ngào.
“Không được. Em không thể cứ trốn mãi. Cái chết của người kia – dù là ai – cũng phải được minh oan. Còn em, em phải sống đúng nghĩa.”
Ngày hôm sau, Hằng lén nhờ Lực – bạn thân Phan – thuê xe chở Phan ra tận một người bạn của cô ở ngoại thành Hà Nội. Tại đó, họ lập kế hoạch vạch mặt âm mưu.
Phan, sau nhiều do dự, đồng ý gửi đơn tố cáo ẩn danh lên Công an TP Hà Nội, cùng bằng chứng – mảnh giấy khâu trong áo tang, lời kể chi tiết, và hình ảnh quay lại vết sẹo bị đánh trên lưng.
Công an vào cuộc. Họ âm thầm khai quật mộ trong đêm (theo yêu cầu điều tra) và xác nhận: thi thể trong quan tài không có dấu vân tay trùng với Phan. Kết quả giám định ADN chứng minh điều đó.
Vụ án làm rúng động dư luận địa phương. Ông Khải – chủ thầu xây dựng – bị khởi tố không chỉ vì âm mưu mưu sát, mà còn vì tàng trữ chất cấm, buôn người và lừa đảo nhân công.
Yến bị bắt vì tội đồng lõa, và giấu xác. Cô khai: chính cô đã dụ Phan đến điểm hẹn để bị “xử lý”, đổi lại ông Khải hứa đưa cô đi nước ngoài làm “vợ hờ”.
Con mèo đen – vật hiếm gặp – được ông thầy bùa thuê từ vùng biên, là một dạng “mèo yểm” chuyên dùng trong các nghi thức đen tối. Hành động chôn sống con mèo bên xác được gọi là “chặn linh hồn”, ngăn người chết đầu thai hoặc trở về báo oán.
Nhưng cuối cùng, chính con mèo ấy – sống sót một cách kỳ lạ – lại trở thành nhân chứng cho một âm mưu tưởng như hoàn hảo.
Ba tháng sau, Hằng và Phan chuyển lên Hà Nội sinh sống. Phan học nghề sửa xe máy, làm lại cuộc đời từ đầu.
Mỗi lần đi ngang qua nghĩa trang làng, Phan vẫn cúi đầu thắp nhang cho người vô danh đã bị thế mạng, và thì thầm:
“Anh xin lỗi. Không phải anh chọn sống thay anh. Nhưng chính anh sẽ sống vì cả hai chúng ta.”
