Tối đó, tôi sốt hầm hập gần 39 độ, mắt hoa đầu choáng, chỉ muốn chùm kín chăn để đỡ rét. Vậy mà cửa phòng bị đẩy bật, em chồng phăm phăm đi vào, lật tung chăn, chỉ tay thẳng mặt: “Chị gi:;ả ốm để trốn việc chứ gì? Mẹ sinh nhật, 10 mâm cơm đợi chị đấy!” Tôi run rẩy, cổ họng khô khốc, vẫn phải cố l:;ết khỏi giường, men theo tường sang nhà mẹ chồng. Đêm ấy tôi đứng trong bếp giữa cơn sốt, mồ hôi lạnh chạy dọc sống lưng, còn sáng hôm sau… cả nhà chồng náo l:;oạn bởi một sự thật chẳng ai ngờ đến.
Cơn sốt đến đột ngột như một ngọn lửa trùm lên cả người. Lúc đầu là gai rét, răng lập cập, tôi kéo chăn kín cằm mà vẫn thấy gió rít từng sợi xuyên qua lỗ chân lông. Tôi gọi cho chồng nhưng anh đang họp với khách, chỉ nhắn: “Em uống hạ sốt trước, xong anh về.” Tôi đặt chiếc nhiệt kế dưới nách, kim leo lên 38,8 rồi đứng im như trêu ngươi. Đầu đau đến mức những âm thanh nhỏ bé cũng hóa thành búa nện: tiếng đồng hồ treo tường, tiếng xe máy ngoài hẻm, tiếng nước rỉ từ vòi rửa bát… Tất cả dồn vào một điểm.
Chưa kịp uống hết viên thuốc, cửa phòng bật mở. Hân – em chồng – không gõ cửa. Quần jean ôm, áo thun bó, mắt kẻ eyeliner sắc lẹm. Cô ta quét ánh nhìn qua tôi, rồi thẳng tay túm mép chăn, giật phắt. “Dậy đi chị. Mẹ đặt 10 mâm. Người ta đến giờ rồi mà chị còn nằm ườn. Đừng có làm trò!” Tôi vùng dậy theo phản xạ, choáng váng đến mức phải bấu lấy mép giường để giữ thăng bằng. “Chị sốt… sốt thật,” tôi lắp bắp. Hân cười khẩy: “Sốt thì uống thuốc, đàn bà nhà này ai chả từng sốt mà vẫn nấu. Mẹ sinh nhật năm có một lần. Chị về nhà chồng thì phải biết điều.”
Cô ta đưa tay sờ trán tôi, chạm nhẹ rồi rụt về, nói như phán quyết: “Âm ấm. Đủ bịa.” Tôi không đủ sức tranh cãi. Ngay trong lúc gió lùa qua khung cửa, tôi nghe tiếng mẹ chồng vọng từ ngoài sân, nhọn như tiếng thìa gõ vào cạnh nồi: “Sang ngay, đừng để khách chờ!” Từ ngày cưới, tôi vẫn cố gắng học nấu các món mẹ thích: thịt đông, canh bóng, nem rán, xôi gấc… Tôi gom góp niềm vui từ từng lời khen hiếm hoi, nhưng những lúc như thế này, sự cố gắng ấy bỗng nhỏ bé như hạt cát.
Hân đứng khoanh tay trước ngực: “Để em gọi xe cho chị hay chị tự đi?” Tôi lắc đầu, kéo vội chiếc áo khoác mỏng. Mỗi bước chân như lún xuống bùn. Từ nhà tôi sang nhà mẹ chồng chỉ hai ngõ, vậy mà đoạn đường đêm ấy dài ra vô tận. Gió thổi ào qua những chùm lá bàng, ánh đèn vàng vỡ vụn trên mặt đường. Tôi nghe tiếng trò chuyện lao xao từ nhà trên: họ hàng đang kéo đến, tiếng chúc tụng lẫn tiếng kéo ghế. Mùi gia vị, mùi hành phi, mùi gà luộc, mùi mỡ nóng xộc lên khiến tôi buồn nôn.
Vừa đặt chân vào bếp, mẹ chồng đã liếc qua. Bà ngồi ở bộ bàn gỗ, tay lần chuỗi hạt, trên bàn là mấy chiếc phong bì khách mang đến. “Đến giờ này mới vác mặt sang,” bà nói, giọng đều đều, lạnh như thép. “Đem tạp dề vào, bếp giao cho con đấy.” Tôi cắn môi: “Mẹ, con đang sốt…” Bà nhếch môi như không nghe. “Quan trọng là kết quả. Người ta ăn ngon là được.”
Hân quẳng một túi nguyên liệu xuống chạn bếp, kể lể như đọc sớ: “Mười mâm, mỗi mâm tám món. Gỏi ngó sen, nem rán, gà hấp lá chanh, canh măng, cá kho, bò xào cần tỏi, xôi gấc, chè trôi. Bánh gatô đặt rồi, đừng đụng.” Cô ta chép miệng: “Mẹ bảo chị khéo tay, hôm nay cho em mở mang.” Tôi gật đầu cho qua, tay đã run khi buộc dây tạp dề. Bếp ấm, nhưng cơ thể tôi thì rét run. Kim đồng hồ bếp nhích chậm chạp mà nhiệm vụ chồng chất. Tôi nhìn qua cửa sổ: bầu trời sẫm lại, một đêm dài vừa bắt đầu.
Từ lòng bàn tay, hơi nóng của sốt và lửa trộn làm một. Tôi rửa mớ hành lá, rửa đến đâu nước nứt ra như dao cắt vào da. Tôi lặng lẽ đặt nồi, canh lửa, nêm nếm bằng ký ức đã thuộc lòng. Trong tiếng xì xèo của dầu, tiếng sôi của nước, tiếng dao gõ thớt, tôi nuốt xuống những giọt ấm ức mằn mặn như vị muối. Thời khắc ấy, tôi chỉ ước được nằm im, đặt trán lên chiếc gối mát lạnh. Nhưng trước mặt là mười mâm, sau lưng là những ánh mắt. Tôi hít một hơi dài, bắt đầu.
Bếp nóng như một cái lò, còn tôi thì đắp thêm sốt. Đầu tôi như bị ai bó chặt bằng dây thừng: nghĩ đến điều gì, sợi dây ấy lại thít mạnh. Tôi bắt đầu với gỏi ngó sen để “lấy may”: sen rửa thật kỹ, bóp nhẹ cho ráo, trộn cùng tai heo luộc thái mỏng, tôm bóc vỏ, thêm chút cà rốt bào sợi, hành phi, đậu phộng rang, rau răm. Nước mắm pha chua ngọt: đường chưng nhẹ cho tan, vắt hai quả chanh, thêm tỏi ớt băm. Mùi thơm bốc lên làm dạ dày tôi co rút, cổ họng khô như cát. Tôi nếm bằng thìa riêng, nhưng vị giác bị sốt làm cùn đi, mọi thứ nhờ nhờ. Tôi phải cân lại bằng trí nhớ và thói quen.
Hân đứng ở cửa bếp, tay cầm điện thoại: “Nhanh tay lên, khách đến kín rồi. Đĩa này trình bày xấu là mẹ mắng đấy.” Tôi ngẩng lên, cố nuốt cơn bực vào trong. “Nếu em rảnh, giúp chị nhặt rau.” Cô ta nhếch mép: “Em phải tiếp khách, chị làm đi.” Rồi cô ta quay gót, giày cao gót gõ lộp cộp trên nền gạch. Bên ngoài, tiếng cười nói rộn ràng đan thành một tấm lưới dày, phủ lên tiếng bục bục của nồi canh măng đang sôi.
Tôi chuyển sang nem rán. Thịt băm trộn với mộc nhĩ, miến, cà rốt, hành khô, nấm hương. Tôi cuốn đều tay, mỗi cái nem bằng ngón tay cái. Dầu trong chảo nóng đến độ thả đũa vào là sủi bọt, tôi thả từng cuốn nem, tiếng xèo xèo như mưa rào đầu mùa. Dầu bắn lách tách lên cổ tay; tôi giật mình, tay run khiến chiếc đũa trượt, cạnh đũa sượt qua ngón trỏ. Một đường xước đỏ ửng. Tôi rửa qua nước lạnh, dán miếng băng nhỏ, tiếp tục rán. Mùi nem rán vàng thơm lừng lan ra tận hiên. Có tiếng ai đó xuýt xoa: “Con dâu chị Lý khéo tay thật.” Nhưng ngay sau đó là giọng mẹ chồng: “Khéo thì khéo, giờ này còn chưa xong.”
Tôi dựng thêm nồi gà hấp lá chanh, đặt xửng xôi gấc lên bếp than để giữ nhiệt. Bò xào cần tỏi chuẩn bị sẵn, chờ đĩa cuối mới lên lửa cho xanh. Cá kho đòi hỏi kiên nhẫn: thắng đường đến màu cánh gián, cho cá vào trở mặt, thêm nước dừa, gừng, tiêu, ớt, kho lửa riu riu. Tôi đứng canh nồi cá mà thấy người lảo đảo, ruột gan như đang trôi đi đâu. Tôi nhủ thầm: “Cố lên, còn hai mâm nữa.” Mỗi khi tôi bày xong một đĩa, Hân lại xuất hiện, liếc qua rồi bĩu môi: “Trang trí vụng; bông cà rốt phải xòe hơn.” Tôi không còn sức phản ứng, chỉ lặng lẽ sửa theo.
Khoảng gần chín giờ tối, khách đã ngồi đủ. Tiếng chúc mừng “mẹ thêm tuổi mới” vang qua, rồi tiếng kéo nắp bia, tiếng ly chạm nhau chan chát. Tôi bê từng đĩa qua như một chiếc bóng mờ, đi giữa lằn ranh của mùi hương và cơn buồn nôn. Mồ hôi thấm ướt gáy, tóc bết vào cổ. Mẹ chồng tươi hơn hoa, bà cười hiền trước mặt khách, nhận lời chúc với dáng vẻ phúc hậu. Đảo mắt qua tôi, bà gật nhẹ, không phải khen, chỉ là ra hiệu “được rồi, ra đĩa tiếp.”
Đến món chè trôi, tôi gần như kiệt sức. Nhào bột nếp, vo viên, làm nhân đậu xanh, thả vào nồi đường gừng, canh độ sôi vừa phải để viên chè phồng căng mà không đứt. Hân bưng điện thoại đi qua, chụp lia lịa. “Chụp mẹ thôi,” cô ta nói, “không cần chụp ai khác.” Một câu nói nhẹ như không mà buốt như kim. Tôi nghĩ đến chồng, nhắn cho anh “Em ổn, xong gần rồi,” nhưng tin nhắn chỉ hiện “Đã gửi” mà không có “Đã xem”. Có lẽ anh vẫn đang họp tiếp theo sau bữa ăn với khách, hoặc kẹt ở cơ quan; anh vốn không giỏi giữa hai làn ranh của mẹ và vợ.
Gần nửa đêm, khi những mâm cuối cùng được dọn ra, tôi mới dựa lưng vào vách bếp. Mắt tôi mờ đi, tai ù như có ong bay. Tôi vẫn dọn dẹp, rửa qua đống nồi chảo lớn nhất, lau vội những vệt dầu văng trên bếp. “Để sáng mai dọn,” một cô họ hàng bảo. Nhưng Hân ném lại: “Bếp để bẩn qua đêm hôi lắm.” Tôi cắn môi, tiếp tục, vì không muốn thêm lời ra tiếng vào. Đến một giờ sáng, tôi mới thu mình trong góc ghế gỗ nhà mẹ chồng, định nhắm mắt nghỉ một chút rồi về. Nhưng vừa tựa lưng, cơn sốt hất tung tôi vào cơn mơ đứt quãng: tiếng dao, tiếng dầu, tiếng ai đó gọi tên tôi xa lắc. Tôi mở mắt, trời đã lờ mờ sáng, cổ họng cháy rát, người như bị rút hết nước. Tôi chưa kịp đứng dậy thì tiếng la oang oang từ tầng trên ập xuống như bão.
Tiếng bước chân dồn dập, cửa phòng bật mở. Hân ôm bụng, mặt tái mét, mồ hôi vã ra: “Mẹ ơi… em… em mệt quá.” Mẹ chồng từ trong phòng bước ra, tay còn cầm chiếc khăn ướt lau mặt. Bà chưa kịp hỏi thì bên dưới đã có tiếng chuông cửa dồn dập, giọng cô dì: “Chị Lý ơi, cháu Hạnh nó sốt mê man!” Rồi một bác họ đập tay vào lan can: “Đêm qua vui quá, giờ mệt rã người…” Tiếng người gọi nhau, tiếng xe máy nổ, tiếng ghế kéo, tất cả lẫn vào nhau thành một đám mây ồn ào. Tôi đứng dậy, đầu quay cuồng, cố bấu vào thành ghế cho khỏi ngã.
“Gọi bác sĩ!” Mẹ chồng giật giọng. Tôi nhích lại gần, hỏi khẽ: “Mẹ, con gọi phòng khám gần đây nhé?” Bà liếc tôi, lần đầu tiên trong suốt nhiều tháng, ánh mắt ấy không còn gườm gườm. “Gọi đi.” Tôi vội bấm số phòng khám gia đình. Chỉ một lát, bác sĩ đến. Ông nhìn tôi lướt qua, rồi nhìn Hân, đo nhiệt độ. “38,5. Nhiều người hôm qua ăn uống khuya, lại gió đêm. Nhưng cái chính là nhiễm virus. Ai sốt trước?” Câu hỏi đó treo lơ lửng giữa cầu thang.
Tôi im lặng, không muốn nói gì. Nhưng bác sĩ quay lại phía tôi: “Cô là người đứng bếp cả tối hả? Trán cô nóng quá.” Ông đặt nhiệt kế cho tôi, 39,2. Ông nhíu mày: “Lẽ ra cô phải nằm nghỉ, không được đứng bếp lâu thế. Sốt cao, cơ thể suy kiệt, lại tiếp xúc gần với nhiều người.” Không khí bỗng chùng xuống. Tôi nghe tiếng thở hắt ra của ai đó. Hân đang ôm bụng ngồi thụp ở bậc thềm, mặt trắng bệch, mắt long lanh. Cô nhìn sang tôi như tìm một điều gì, rồi quay đi.
Lúc ấy cửa mở, chồng tôi – Tuấn – lao vào. Áo sơ mi còn nhàu, mắt thâm quầng. Anh nhìn tôi đầu tiên, luống cuống: “Trời ơi, em vẫn sốt à? Anh về trễ quá.” Anh đặt lên bàn túi thuốc và kết quả test cúm A từ phòng khám gần công ty. “Anh mang về tối qua mà em không ở nhà, anh gọi không được nên nhờ bác bảo vệ đưa lên… Em đã uống chưa?” Tôi nhìn túi thuốc chưa bóc, lòng nhẹ đi rồi lại chùng xuống. Anh quay sang cả nhà: “Em bị cúm A từ chiều qua. Bác sĩ dặn cách ly, không được đứng bếp. Sao lại bắt em nấu 10 mâm?”
Mọi ánh mắt dồn vào tôi rồi tạt sang mẹ chồng. Bà khựng lại, tay siết chặt góc khăn. Hân lí nhí: “Em… em tưởng chị ấy gi:;ả ốm.” Tuấn quay qua em: “Em có thể nghi, nhưng em không được lục chăn nhà người ta, không được kéo chị dậy kiểu đó.” Giọng anh không to, nhưng mỗi chữ rơi xuống như viên sỏi ném vào mặt nước, gợn rõ từng tấc. Mẹ chồng dựa vào lan can, trầm giọng: “Hôm qua mẹ sai.” Bà nói khẽ, không nhìn tôi, rồi thở dài: “Mẹ lo bữa tiệc quá… nên quên mất con cũng là người.”
Bác sĩ kê thuốc, dặn mọi người xét nghiệm nhanh nếu có triệu chứng. Ông bảo tôi về nhà nghỉ ngay, uống bù nước, hạ sốt, đừng nghĩ ngợi. Tôi đứng dậy, chân vẫn mềm như bún. Bất ngờ Hân chạm vào khuỷu tay tôi, giữ lại. “Chị… cho em xin lỗi.” Lần đầu tiên, giọng cô không nhọn như chiếc móc sắt. “Em nóng quá lời. Em tưởng chị né việc, em sợ mẹ mất mặt… Em… em không nghĩ chị ốm thật.” Tôi nhìn cô. Dưới ánh sáng buổi sớm hắt qua cửa, gương mặt cô nhợt nhạt y như tôi tối qua, những đường kẻ mắt lem nhem như tàn tro.
Tôi khẽ gật: “Ừ, thôi qua rồi. Em uống nước ấm đi.” Không phải vì tôi rộng lượng, mà vì tôi kiệt sức để ôm thù dai dẳng. Mẹ chồng rời lan can, bước lên mấy bậc, rồi quay xuống gọi tôi: “Con về nhà nghỉ đi. Mẹ… cảm ơn con đã lo bữa hôm qua. Mẹ đáng lẽ phải bảo mấy đứa thuê người.” Từ “cảm ơn” của bà vụng về như một cái áo chưa cắt chỉ thừa, nhưng vẫn là “cảm ơn”. Tôi gật đầu, không muốn kéo dài bất cứ điều gì.
Tuấn dìu tôi ra cửa. Gió sớm mát và nhẹ, như một bàn tay đặt lên trán. Qua cổng, tôi vẫn nghe tiếng lao xao phía sau: người này hỏi thuốc, người kia gọi con đưa đi xét nghiệm. Cả nhà náo l:;oạn theo cách buổi sáng không ai dự đoán. Dọc đường, Tuấn thì thầm: “Anh xin lỗi. Anh phải đứng giữa mẹ và em, nhưng anh đã chậm.” Tôi dựa đầu vào vai anh: “Không sao. Chỉ là… lần sau, nếu em nói ‘em đang ốm’, thì tin em.” Anh siết tay tôi, như thay cho lời hứa.
Về đến nhà, tôi thay áo, uống thuốc, nuốt ực ly nước ấm. Sàn nhà mát lạnh, yên ắng, không còn tiếng dao thớt, không còn những lời xóc móc. Trước khi nằm xuống, tôi mở điện thoại: tin nhắn của Hân “Em xin lỗi” thêm một lần; tin nhắn của mẹ chồng, vắn tắt: “Nghỉ đi, chiều mẹ nấu cháo mang sang.” Tôi khẽ bật cười. Ngày hôm qua, tôi bị xem là “gi:;ả ốm”. Hôm nay, sự thật phơi bày bằng nhiệt kế, bằng kết quả xét nghiệm, bằng cơn mệt rũ rượi lan khắp từng phòng trong nhà. Đôi khi, để người ta học cách tin, phải trả giá bằng một đêm dài như thế.
Tôi kéo chăn đến ngực, nhắm mắt. Trong trí nhớ còn đọng lại tiếng xèo xèo của dầu, tiếng sôi của nồi cá, tiếng leng keng của thìa chạm vào thành nồi chè. Nhưng thay vì ấm ức, một cảm giác nhẹ bẫng xâm lên: tôi đã đi hết một đêm, đã qua được điều tưởng như không thể. Bất công không biến mất trong chốc lát, nhưng một cánh cửa nhỏ đã hé – cánh cửa của sự nhìn nhận. Và tôi, trong cơn sốt cạn cùng, chợt mong khi thức dậy, mọi thứ sẽ yên như buổi sớm nay, với một bát cháo hành nóng bốc khói đặt trên bàn, không phải để “trả ơn” mà để nói với nhau bằng thứ ngôn ngữ giản dị nhất: sự tử tế.