“Nếu ngày ấy con nghe lời ba, thì giờ đâu khổ thế này…” – lời trách móc ấy không biết bao lần vọng lại trong tâm trí Hương, như một cái kim lạnh xuyên qua ký ức, nhức nhối và câm lặng.
Hương ngồi trước cửa tiệm tạp hóa nhỏ ở góc chợ, ánh mắt vô hồn nhìn dòng người qua lại. Đã gần bốn giờ chiều, nhưng mới chỉ có vài người ghé mua hộp sữa, mấy ổ bánh mì lẻ. Chiếc bảng hiệu bạc màu treo lủng lẳng trước mái hiên như chứng nhân cho bao thăng trầm của cô suốt mấy năm qua.
Năm năm trước, cô là “con gái vàng” của gia đình. Sinh ra trong một gia đình buôn bán có tiếng ở thị trấn, Hương không phải lo nghĩ về tiền bạc. Vẻ ngoài dịu dàng, gương mặt bầu bĩnh cùng lối cư xử lễ phép khiến ai gặp cũng quý. Tốt nghiệp ngành kế toán loại giỏi, cô dễ dàng xin được việc ở một công ty tài chính lớn tại Sài Gòn. Bố mẹ cô – đặc biệt là ông Tâm – luôn hãnh diện vì đứa con gái duy nhất “vừa đẹp vừa giỏi”.
Mọi chuyện bắt đầu rạn vỡ khi Hương mang Nam về nhà ra mắt.
Nam không có bằng cấp, làm việc tự do: khi thì chạy xe công nghệ, lúc lại giao hàng thuê. Trông anh hiền lành, thật thà, nhưng với một người như ông Tâm – vốn là mẫu đàn ông bảo thủ, trọng thể diện – thì Nam không khác gì một “kẻ thất bại không chí hướng”.
“Con bé như nó mà đi lấy thằng đó? Không bao giờ!”, ông Tâm quát to sau bữa cơm ra mắt, gạt mạnh đôi đũa xuống bàn.
Hương cắn chặt môi, ngồi lặng. Cô biết ba giận, nhưng không thể quay lưng với tình cảm mà mình đã dành trọn ba năm qua. Nam là người luôn ở bên khi cô chật vật những ngày đầu lập nghiệp ở Sài Gòn, là người đợi cô ngoài cổng công ty mỗi tối muộn, là người lo từng viên thuốc khi cô ốm. Dù cuộc sống của anh không ổn định, nhưng Hương tin vào sự tử tế và nỗ lực của anh.
Mẹ Hương – bà Lan – vốn là người mềm mỏng, cũng phải thở dài: “Thôi thì con coi lại, đời người đàn bà khổ nhất là lấy nhầm chồng…”.
Nhưng Hương đã quyết.
Bất chấp sự phản đối dữ dội từ gia đình, cô làm đám cưới đơn giản với Nam tại một nhà hàng nhỏ, không tiệc tùng linh đình, không rước dâu, không sính lễ. Ông Tâm không tham dự. Ngay cả sau khi Hương gửi thư tay xin lỗi, ông vẫn lạnh lùng xé nát và ném vào thùng rác.
Cuộc sống sau hôn nhân không như mơ. Hai vợ chồng thuê trọ ở một con hẻm nhỏ quận Tân Phú. Hương tiếp tục làm kế toán, còn Nam thì thất nghiệp liên tục vì công việc bấp bênh. Khi cô mang thai, Nam cố gắng đi phụ hồ để có thêm tiền, nhưng được vài tháng thì tai nạn lao động khiến anh bị chấn thương lưng, không thể làm nặng nữa.
Sinh con xong, Hương nghỉ việc. Tiền tích cóp chẳng bao nhiêu, chi phí nuôi con ngày càng lớn. Những đêm Nam nằm thở dốc vì đau, còn con thì khóc ngằn ngặt vì thiếu sữa, Hương ôm con, nước mắt rơi không ngừng. Đôi lúc, cô tự hỏi: “Phải chăng mình đã sai?”
Cuối cùng, họ quyết định về quê – nơi cô từng rời bỏ với ước mơ đổi đời.
Ông Tâm không chào đón hai mẹ con. Thậm chí, khi thấy Hương ôm đứa trẻ đứng lặng trước cổng, ông chỉ liếc qua và đóng sầm cửa lại. Bà Lan lặng lẽ dọn phòng cũ cho con gái, chừa ra một góc nhỏ bên hông nhà để Nam dựng mái lều tạm ở. Không ai nhắc đến đám cưới, không ai hỏi han tình hình sức khỏe của Nam. Cả gia đình chìm trong bầu không khí lạnh như đá.
“Ba con giận thì giận, nhưng vẫn lo. Con ráng chịu một thời gian…”, mẹ Hương khuyên.
Nam gầy rộc đi vì bệnh, vẫn cố gắng đi phụ việc vặt trong xưởng mộc gần đó để kiếm tiền thuốc. Nhưng dẫu có cố đến đâu, trong mắt ông Tâm, Nam vẫn là kẻ “ăn bám”, “vô dụng”. Hương mở tiệm tạp hóa nhỏ từ số vốn ít ỏi còn lại, ngày nào cũng dậy từ sớm, vừa trông con vừa bán hàng. Cô bắt đầu học cách cứng rắn hơn, không còn là cô gái hiền lành, ngây thơ như xưa.
Một buổi chiều mưa, Nam nằm co ro trong lán, sốt cao không dứt. Hương cuống cuồng đưa chồng đi viện bằng chiếc xe máy cũ. Trời mưa như trút, đường trơn trượt, chiếc xe ngã lăn giữa đường, hai mẹ con ngã dúi dụi trong vũng nước, còn Nam thì không còn tỉnh.
Cũng chính ngày hôm đó, ông Tâm lặng lẽ đứng bên cửa, nhìn theo bóng dáng con gái ôm chồng ướt nhẹp giữa cơn mưa. Cái bóng ấy run rẩy, nhưng vẫn cố bước đi – như thể từ chối gục ngã.
Ông không nói gì, chỉ lặng lẽ quay vào nhà.
Mấy ngày sau, khi Nam xuất viện, trên bàn trong lán tạm có túi thuốc mới, vài hộp cháo dinh dưỡng và một tờ giấy nhỏ: “Cứ để nó nghỉ cho khỏe. Lúc nào khỏe thì đi làm lại.”
Không ký tên. Nhưng Hương biết, đó là ba cô.
Tiếng xe máy rồ lên kéo Hương về thực tại. Một người phụ nữ ghé vào mua mấy cây kem cho con. Cô mỉm cười, lễ phép như thường lệ.
Phía sau nụ cười ấy là cả một bầu trời đã tan vỡ và tự mình vá lại, từng mảnh một.
Thời gian trôi chậm như nhịp kim đồng hồ cũ treo trên vách tường nhà Hương – đều đều, không vội vã, nhưng chẳng bao giờ ngừng lại.
Nam hồi phục dần sau cơn sốt nặng, nhưng sức khỏe yếu hẳn đi. Anh thường xuyên mệt mỏi, đau nhức xương khớp, đi lại khó khăn. Hương để anh ở nhà trông con, còn mình thì tự quán xuyến tất cả: từ tiệm tạp hóa, cơm nước, đến lo tiền học cho bé Tú – con trai họ – năm nay chuẩn bị vào mẫu giáo.
Cuộc sống tuy đơn sơ nhưng dần ổn định. Cũng từ dạo đó, thái độ của ông Tâm có vẻ dịu hơn. Không còn bóng dáng giận dữ, không còn ánh mắt lạnh lùng khi lướt qua Hương hay Nam nữa. Thay vào đó, là sự im lặng đầy ngẫm nghĩ. Thỉnh thoảng, ông dặn bà Lan đưa cháu nội vài hộp sữa, mấy cái bánh hoặc vài quyển truyện tranh cũ.
“Mình cho nó thì cho đàng hoàng. Cứ vòng vo làm gì?” – bà Lan nhỏ nhẹ một lần.
“Thì tôi muốn… cho mà không để nó nghĩ tôi yếu lòng!” – ông Tâm đáp lại, cố giữ vẻ cứng rắn, nhưng rõ ràng đã có điều gì đó đang rạn nứt trong cái vỏ bọc kiêu hãnh của người cha.
Thế nhưng, bình yên chẳng kéo dài được bao lâu.
Một buổi sáng, khi Hương đang dọn hàng ra trước cửa thì có tiếng xe cấp cứu hú lên từ con hẻm nhỏ dẫn vào xưởng mộc. Người trong xóm hớt hải chạy ra. Nam – người vẫn hay ghé đó sửa mấy vật dụng lặt vặt – bất ngờ ngã quỵ khi đang đứng trò chuyện. Anh được chẩn đoán mắc bệnh lý về tim mạch, cần điều trị dài hạn, thậm chí có nguy cơ phải mổ nếu bệnh tiến triển.
Tin như sét đánh ngang tai.
Nam lặng người suốt nhiều ngày sau đó. Anh tránh ánh mắt của Hương, của con, và tuyệt nhiên không bước sang nhà trong – nơi ông Tâm thường ngồi đọc báo buổi sáng. Cảm giác tự ti, bất lực, và gánh nặng bủa vây lấy anh.
Một tối khuya, Hương bất ngờ tỉnh giấc vì tiếng động nhẹ bên cửa. Cô bước ra, thấy Nam đang lặng lẽ thu dọn vài món đồ cá nhân.
“Anh đi đâu vậy?” – giọng cô gần như nghẹn lại.
Nam nhìn cô, đôi mắt trũng sâu vì thiếu ngủ và lo toan: “Anh không thể ở đây mãi như một gánh nặng. Anh sẽ lên Sài Gòn, tìm việc gì nhẹ… có thể trụ lại. Đừng cản anh.”
Hương níu tay chồng: “Anh mà đi giờ này, bệnh trở nặng thì sao? Ở lại, rồi mình tính tiếp…”
Nhưng Nam chỉ nhẹ nhàng gỡ tay cô ra.
Ngay lúc đó, cửa trong bật mở. Ông Tâm xuất hiện, không nói lời nào, chỉ khoanh tay nhìn hai vợ chồng.
“Cậu định đi đâu giữa đêm hôm khuya khoắt?”
Nam cúi đầu: “Con xin lỗi bác. Con không thể… tiếp tục sống nhờ nhà vợ mãi được.”
Im lặng một lúc lâu, ông Tâm bước lại gần, giọng khàn khàn nhưng dứt khoát:
“Cậu có giỏi thì lo cho con gái tôi ở lại đây mà sống cho đàng hoàng. Còn cậu bỏ đi, để nó xoay xở một mình, tôi xem cậu đúng là đồ hèn.”
Nam ngước lên, ánh mắt hoang mang.
“Cậu không thấy con Hương nó gầy đi bao nhiêu à? Từ lúc về đây, nó gồng gánh cả cái nhà này. Nó đâu cần một người đàn ông bỏ trốn khỏi khó khăn?”
Đó là lần đầu tiên sau năm năm, ông Tâm đứng thẳng trước mặt con rể và nói không cần vòng vo.
Từ hôm đó, Nam ở lại.
Ông Tâm vẫn không gọi anh là “con”, nhưng cũng không xưng “cậu” như trước. Hai người đàn ông, cách nhau cả thế hệ, bắt đầu cùng nhau sửa cái mái tôn bị dột, làm lại cái cổng sắt cũ kỹ trước nhà. Họ không nói chuyện nhiều, nhưng cũng không còn tránh mặt nhau.
Dần dần, Nam phụ việc tại tiệm điện nước gần chợ – việc nhẹ, không đòi hỏi sức lực nhiều. Ông Tâm, hôm nọ đi ngang, còn bảo: “Ráng học nghề cho giỏi. Biết đâu sau này mở được tiệm riêng.”
Một ngày cuối tháng, Hương nhận được cuộc gọi từ công ty cũ ở Sài Gòn. Một vị trí quản lý đang trống, sếp cũ muốn mời cô quay lại.
Cô phân vân. Mức lương rất tốt. Cơ hội ổn định tương lai. Nhưng nếu đi, ai sẽ chăm Nam? Ai sẽ lo cho con? Tiệm tạp hóa ai coi?
Tối đó, cô ngồi trước hiên nhà, lặng lẽ tính toán thì ông Tâm mang ghế ra ngồi cạnh. Một lát sau, ông nói:
“Con đi làm lại đi. Ở đây có ba với mẹ con trông cháu được. Tiệm tạp hóa để đó, ba coi phụ vài tiếng cũng được.”
Hương sững sờ.
Ông nhìn thẳng: “Ba từng nghĩ con gái ba ngu dại. Nhưng giờ ba biết, con gan lì và mạnh mẽ hơn cả ba tưởng.”
Cô quay đi, nước mắt lăn dài.
Cuối cùng, Hương nhận việc. Mỗi cuối tuần, cô về quê thăm nhà, mang theo thuốc cho Nam, đồ chơi mới cho con, và những câu chuyện về thành phố nơi giấc mơ từng bị dang dở, giờ đang dần sáng trở lại.
Một buổi chiều, bé Tú lon ton chạy ra khoe bức tranh vẽ gia đình: một ngôi nhà nhỏ, có ông ngoại ngồi đọc báo, bà ngoại tưới cây, bố đang sửa bóng đèn, và mẹ đứng bên xe máy chuẩn bị đi làm.
Ở góc bức tranh, có bốn chữ nguệch ngoạc nhưng tròn trịa: “Nhà mình hạnh phúc.”
Hương nhìn bức tranh, rồi nhìn Nam đang cặm cụi lắp chiếc ổ khóa mới dưới bếp. Xa xa, ông Tâm đang lom khom nhổ cỏ bên hàng rào. Gió quê thổi nhè nhẹ qua mái tóc cô.
Cánh cửa từng khép chặt giữa hai thế hệ, giờ đã hé mở. Không cần nói nhiều. Chỉ cần người ta còn dám ở lại.
Lực lượng chức năng cắm biển cảnh báo và di dời tài sản người dân. Ảnh: Công an tỉnh Phú Thọ
