“Người ta nói hôn nhân là chuyện của hai người, nhưng khi bước vào rồi mới biết, đôi khi nó lại là cuộc chiến của cả hai gia đình. Và trong cuộc chiến đó, kẻ thắng chưa chắc đã hạnh phúc, nhưng kẻ thua thì chắc chắn mất mát.”

Chúng tôi đã dành dụm suốt 5 năm trời, mỗi tháng bớt từng đồng từ lương, ăn tiêu tằn tiện để gom góp được 1 tỷ đồng – số tiền mà cả hai dự định sẽ làm vốn mua một căn nhà nhỏ trước khi có con. Tôi tin tưởng chồng, để anh giữ thẻ tiết kiệm, vì nghĩ đàn ông thì lo chuyện lớn, mình chỉ cần vun vén gia đình.

Nhưng một buổi chiều, khi đi làm về, tôi bất ngờ nhận tin nhắn từ ngân hàng: “Số dư tài khoản của quý khách hiện là 0đ”. Tim tôi như rơi xuống, tôi lập tức gọi cho chồng, giọng run run hỏi:
– Anh rút hết tiền làm gì vậy?
– Anh… xây lại nhà cho mẹ. Mẹ ở nhà cũ dột nát, anh không thể để bà khổ được.

Tôi bỏ dở cả bữa cơm tối, tức tốc sang nhà mẹ chồng. Đứng giữa sân, tôi nhìn căn nhà đang xây dở, gạch đá ngổn ngang, và mẹ chồng thì đang ngồi chỉ đạo thợ. Tôi gằn giọng hỏi:
– Sao mẹ lại lấy tiền tiết kiệm của vợ chồng con?
Bà chỉ cười nhạt:
– Tiền con trai cũng là tiền của mẹ. Nhà mẹ, mẹ muốn làm gì thì làm.

Câu nói ấy như dao cứa vào lòng. Tôi quay về, không khóc, không cãi nhau nữa. Đêm hôm đó, tôi lặng lẽ soạn hồ sơ, sang tên toàn bộ mảnh đất cha mẹ tôi cho trước khi cưới sang tên mẹ đẻ. Ba ngày sau, tôi nộp đơn ly hôn.

Tin tôi đòi ly hôn khiến cả nhà chồng náo loạn. Chồng tôi cuống cuồng gọi điện, xin lỗi, nói sẽ vay mượn trả lại tiền, thậm chí hứa bán chiếc xe anh rất quý để bù vào. Nhưng tôi chỉ trả lời một câu: “Anh đã chọn mẹ, thì hãy sống với mẹ.”

Nhà chồng tổ chức một “phiên họp gia đình”, gọi cả họ hàng tới để khuyên giải. Ai cũng nói tôi “làm quá”, “chuyện có mỗi cái nhà, rồi sau này mình vẫn có thể kiếm lại tiền”. Nhưng không ai hiểu rằng, điều tôi mất không chỉ là 1 tỷ đồng, mà là niềm tin, là cảm giác an toàn trong hôn nhân.

Mẹ chồng thì vẫn giữ thái độ thản nhiên, thậm chí còn mỉa mai:
– Con gái thời nay chỉ biết nghĩ cho mình. Mẹ nuôi con trai lớn khôn, giờ nó xây nhà cho mẹ là đạo hiếu.
Tôi im lặng, nhưng trong lòng đã khép chặt mọi cánh cửa quay lại.

Ngày ra tòa, chồng và cả nhà chồng mới bàng hoàng khi biết mảnh đất duy nhất mà hai vợ chồng có trước khi cưới – vốn là quà cưới bố mẹ tôi tặng – đã được tôi sang tên cho mẹ đẻ. Luật sư của tôi trình bày rõ: tài sản này là tài sản riêng trước hôn nhân, tôi có toàn quyền định đoạt.

Họ nhìn nhau lúng túng, rồi chuyển sang tức giận, trách tôi “tính toán”, “trả thù”. Nhưng tôi chỉ cười:
– Tôi chỉ học từ mẹ chồng một điều: Tiền và tài sản của mình thì muốn làm gì là quyền của mình.

Phiên tòa kết thúc nhanh chóng. Tôi bước ra khỏi cánh cửa, hít một hơi thật sâu. Không còn là vợ của ai, không còn nợ ai một sự nhẫn nhịn nào nữa. Tôi biết, con đường phía trước sẽ khó khăn, nhưng ít ra tôi đã bảo vệ được điều quan trọng nhất – quyền tự quyết và sự tôn trọng dành cho chính mình.

Chủ xe có thể tự chuyển đổi tài khoản VETC và ePass sang tài khoản giao thông ngay trên ứng dụng smartphone chỉ trong vài phút.

Theo Nghị định 119/2024 của Chính phủ quy định về thanh toán điện tử giao thông đường bộ, từ ngày 1/10/2025, chủ xe ô tô phải chuyển đổi tài khoản thu phí hiện tại sang tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt. Nếu không, phương tiện sẽ không thể lưu thông qua các trạm thu phí điện tử không dừng (ETC).

Điều kiện để thực hiện việc chuyển đổi sang tài khoản giao thông trên ứng dụng VETC và ePass sẵn có là căn cước công dân và tài khoản ngân hàng.

Cách chuyển đổi từ tài khoản VETC sang tài khoản giao thông

Bước 1: Đăng nhập vào ứng dụng VETC, chọn mục Thiết lập ví.

Bước 2: Xác thực giấy tờ, yêu cầu có căn cước công dân (CCCD) gắn chip.

Bấm vào Bắt đầu xác thực > Chụp 2 mặt CCCD > Nhấn Tiếp theo.

Bước 3: Thực hiện kết nối NFC và Chụp hình chân dung (Xác thực khuôn mặt).

Bước 4: Kiểm tra thông tin trên hợp đồng và nhấn Xác nhận.

Bước 5: Nhập mật khẩu và ấn Tiếp tục.

Thông báo trả về Xác thực Ví VETC thành công.

Bước 6: Liên kết ví VETC và tài khoản ngân hàng.

Chọn ngân hàng rồi nhấn Tiếp tục. Điền thông tin tài khoản ngân hàng và nhấn Tiếp tục.

Bước 7: Nhập mã OTP gửi về số điện thoại để xác nhận. Ứng dụng thông báo Liên kết thành công.

Lưu ý: Trên app VETC, phần tài khoản tiền có trong “Ví VETC” cần định danh chính là tài khoản giao thông mới, còn phần hiển thị ở “TK giao thông” là số tiền theo cách thanh toán cũ, sẽ được trừ dần đến khi hết trong tài khoản đó.

Cách chuyển đổi từ tài khoản ePass sang tài khoản giao thông

Với ePass, việc chuyển sẽ đơn giản hơn khi tài khoản trên ứng dụng này chính là tài khoản giao thông. Do đó, chủ xe chỉ cần liên kết với ứng dụng thanh toán trên nền tảng.

Bước 1: Bấm vào Tài khoản trên ứng dụng ePass

Bước 2:  Chọn Quản lý liên kết > Thêm tài khoản liên kết

Bước 3: Chọn nền tảng thanh toán là Viettel Money hoặc thẻ tín dụng (lưu ý thẻ tín dụng sẽ tính thêm phí khoảng 2%).

Bước 4: Điền thông tin và hoàn thành các bước xác thực.

Ví dụ, trường hợp chọn Viettel Money: Tích vào ô Đồng ý, nhấn Tiếp tục và nhập mật khẩu tài khoản Viettel Money > Hoàn tất quá trình liên kết theo hướng dẫn.

Nhiều người dân “choáng váng” khi phải nộp tiền sử dụng đất theo bảng giá đất mới gấp nhiều lần so với trước đây.

Mới đây, một người dân ngụ quận 7, Tp.HCM (cũ) đi chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp lên đất ở cho miếng đất 400m2 đã phải đóng tiền sử dụng đất lên đến 14 tỉ đồng.

Với khu đất này trước đây người dân chuyển mục đích cao nhất khoảng 2 tỉ đồng nhưng nay lên 14 tỉ đồng, gấp 8 lần. Dù tiền sử dụng đất tăng cao, nhưng giá đất không thể tăng theo tương đương.

Trước đó, một người dân tại Nghệ An hoang mang khi chuyển 300m2 đất vườn thành đất ở phải nộp thuế gần 4,5 tỉ đồng.

Cụ thể, người dân này sở hữu mảnh đất từ trước năm 1993 và đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Sau đó, muốn chia cho con cái nên đi tách thửa sang tên lô đất 300m2. Theo luật cũ, người này nhẩm mức thuế phải đóng khoảng 600 triệu đồng . Tuy nhiên, khi nhận giấy báo tiền thuế với mức giá 4,5 tỉ đồng khiến người này choáng váng.

Chia sẻ trong hội thảo do báo Thanh Niên tổ chức mới đây, Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM (HoREA) đã dẫn chứng các trường hợp người dân, doanh nghiệp đang phải chịu tình trạng giá đất, thuế đất quá cao.

Chẳng hạn, một doanh nghiệp thuê kho diện tích 11.000m2 ở quận 4 (cũ) năm 2022. Giá đất thời điểm đó là 300.000 đồng/m2 và tiền thuê trả hàng năm là 3,3 tỉ đồng. Đến năm 2023, Tp.HCM điều chỉnh hệ số, doanh nghiệp phải trả tiền thuê lên 7,7 tỉ đồng/năm.

Sang tháng 1/2025 thì áp dụng tỷ lệ phần trăm trên bảng giá đất mới, giá đất tăng cao và tiền thuê đất doanh nghiệp phải trả lên hơn 21 tỉ đồng, cao hơn 3 lần so với năm 2023 và cao gấp 7 lần so với năm 2022. Chi phí thuê kho là chi phí logistics và sẽ được tính vào chi phí hàng hóa dịch vụ.

Một trường hợp khác là gia đình ông Nguyễn An (Hóc Môn, Tp.HCM) có ngôi nhà cấp 4 xây năm 2005 với diện tích khoảng 75m2 trên đất được ông bà nội để lại. Từ năm đó đến nay, gia đình chưa đủ điều kiện để xin cấp giấy chứng nhận.

Năm 2010 thì được UBND huyện Hóc Môn (cũ) cấp số nhà cho căn nhà trên. Đến cuối năm 2024, gia đình quyết định xin giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, công ty đo vẽ ra được diện tích phần đất trên là 208m2. Bảng giá đất theo quy định là hơn 11 triệu đồng/m2.

Khi gia đình tìm hiểu về dự kiến tài chính cần có để thực hiện việc hợp thức hóa nhà, xin cấp giấy chứng nhận thì được biết tiền thuế sử dụng đất phải đóng gần 1,7 tỉ đồng, ngoài khả năng tài chính của gia đình.

Theo ông Châu, những ví dụ trên cho thấy, giá đất tăng, nghĩa vụ tài chính tăng đang dẫn đến rất nhiều bất cập trên thị trường với cả doanh nghiệp, người dân và nền kinh tế. Việc tiền thuê đất tăng sẽ gây ra hệ quả tất yếu là làm cho chi phí logistics sẽ tăng, đẩy giá hàng hóa, dịch vụ lên cao và cuối cùng là làm suy giảm sức cạnh tranh của cả nền kinh tế.

Để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, ông Lê Hoàng Châu kiến nghị giảm tỉ lệ phần trăm tính đơn giá thuê đất hằng năm từ mức 0,25% – 3% hiện hành xuống còn 0,25% – 1,5%. Mức điều chỉnh này nhằm tạo điều kiện để các địa phương ban hành mức thu phù hợp với thực tế và năng lực tài chính của doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh bảng giá đất điều chỉnh mới đã tăng từ 2 đến gần 40 lần tại TP.HCM.

Trong khi đó, tiền sử dụng đất của người dân khi chuyển mục đích từ đất nông nghiệp lên đất ở cũng nên thu một tỷ lệ nhất định thay vì thu đủ 100% như hiện nay. Mức thu được ông Lê Hoàng Châu đề xuất là 20% đối với đất trong hạn mức và thu 30% đối với đất ngoài hạn mức.

Về lâu dài, HoREA kiến nghị cần sửa đổi điểm d khoản 2 Điều 257 Luật Đất đai 2024 để bãi bỏ quy định Chính phủ được phép yêu cầu nộp bổ sung khoản tiền chưa được tính trước đây. Việc này nhằm đảm bảo tính đồng bộ trong hệ thống pháp luật, tránh chồng chéo và hồi tố không hợp lý.

HoREA đánh giá cao việc Bộ Tài chính lắng nghe và tiếp thu ý kiến từ cộng đồng doanh nghiệp và các hiệp hội, đồng thời kêu gọi các cơ quan soạn thảo tiếp tục xem xét, điều chỉnh để chính sách đất đai ngày càng hợp lý, minh bạch và giảm gánh nặng cho người dân, doanh nghiệp.

Nhiều doanh nghiệp vận hành tải cho rằng nguyên nhân chính gây tai nạn giao thông nằm ở con người chứ không phải phương tiện tiện lợi và việc làm không hợp lệ khi chưa có giải pháp thay thế sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của hoạt động kinh doanh.

Nhiều ý kiến cho rằng cần phải chỉ ra rõ ràng nếu có chế độ xe ngủ nằm. Ảnh: CV

Gần đây, xuất hiện ý tưởng sản xuất se khít quản lý, thậm chí còn đảm bảo xe khách nằm để giảm tai nạn giao thông. Tuy nhiên, vấn đề sản xuất này lập tức nguy hiểm phải phản ứng từ phía doanh nghiệp vận tải và các hiệp hội lớn. Nhiều ý kiến cho rằng việc cấm sẽ không được giải quyết triệt để để gây ra nạn nhân, gây xáo trộn thị trường vận tải, ảnh hưởng đến quyền lợi của hàng triệu hành khách.

“Xe giường nằm không có tội”

Trao đổi với Báo Thanh tra, ông Đỗ Văn Bằng, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội, nhận định đây chỉ là quan điểm cá nhân, về bản chất không khả thi và chưa có cơ sở khoa học cũng như pháp lý để áp dụng.

“Xe giường nằm không có tội. Ngược lại, đây là loại hình vận động tải đáp ứng rất hiệu quả nhu cầu đi lại đường dài của khách hàng”, ông Bằng nói.

Theo ông Bằng, nhiều doanh nghiệp vận hành đã bỏ ra khoản vốn rất lớn để mua sắm, nâng cấp đội xe giường nằm, bảo đảm đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn và điều kiện kinh doanh theo quy định pháp luật.

“Do đó, nếu muốn hạn chế hoặc cấm loại hình này, cần có lộ trình rõ ràng để tránh xáo trộn thị trường vận tải, đồng thời bảo vệ quyền lợi của hành khách và doanh nghiệp”, ông Bằng nói thêm.

Tương tự, ông Khúc Hữu Thanh Hải, Giám đốc Công ty Cổ phần Vận tải, thương mại và dịch vụ Đất Cảng cho rằng xe khách giường nằm hiện đang đáp ứng rất tốt nhu cầu đi lại của người dân, đặc biệt trên các tuyến đường dài.

Theo ông, yếu tố quyết định an toàn hay không vẫn nằm ở con người, từ người lái cho đến khâu quản lý, giám sát, chứ không phải ở bản thân phương tiện.

“Thị trường vận tải đường bộ, nhất là ở phân khúc đường dài, xe khách giường nằm đã chứng minh được hiệu quả cả về phục vụ hành khách lẫn hiệu quả kinh doanh cho doanh nghiệp. Nhu cầu lớn, lượng khách ổn định và chi phí vận hành hợp lý giúp loại hình này duy trì lợi thế. Nếu cấm, chắc chắn sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp và quyền lợi đi lại của hành khách”, ông Hải nhận định.

Ông Hải cũng đặt vấn đề: Nếu cấm thì phương tiện thay thế là gì và cần có lộ trình rõ ràng, tránh gây xáo trộn lớn cho thị trường và đời sống người dân.

“Trước mắt, thay vì cấm, nên siết chặt quy trình sản xuất và kiểm định phương tiện, nâng cao tiêu chuẩn kỹ thuật, tăng cường đào tạo lái xe, đồng thời giám sát chặt chẽ việc chấp hành quy định an toàn giao thông để bảo đảm an toàn tối đa cho hành khách”, ông Hải nêu quan điểm.

Xe đủ điều kiện an toàn được phép lưu thông

Theo ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam (VATA), các xe ô tô giường nằm được phép lưu thông hiện nay đều đã đăng ký và kiểm định theo đúng quy định về an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.

Với xe khách giường nằm hoán cải, ông Quyền nhấn mạnh đây chủ yếu là thay đổi về nội thất và quá trình hoán cải phải được thiết kế, phê duyệt, thi công đúng quy trình, tuân thủ đầy đủ các quy định của cơ quan có thẩm quyền thì phương tiện mới đủ điều kiện ra đường.

Về nguyên nhân các vụ tai nạn giao thông liên quan đến xe giường nằm, Chủ tịch VATA khẳng định vấn đề không nằm ở kết cấu xe mà chủ yếu do yếu tố con người. Cụ thể, có trường hợp doanh nghiệp sử dụng lốp quá hạn, thiếu kiểm tra bảo dưỡng định kỳ hoặc không chấp hành quy định về vận hành, phù hiệu xe…

“Việc đổ lỗi hoàn toàn cho xe khách giường nằm khi xảy ra tai nạn là chưa khách quan và không đúng cơ sở pháp lý”, ông Quyền nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Văn Quýnh, đại diện hãng Vận tải Bắc Nam, cho rằng về nguyên tắc, bất kỳ loại xe nào cũng phải đáp ứng đầy đủ các yêu cầu kỹ thuật tối thiểu theo quy định pháp luật mới được phép lưu thông. Tuy nhiên, mỗi loại phương tiện có mức độ an toàn khác nhau, và quan trọng hơn cả là phải được vận hành phù hợp với đặc thù của chính loại phương tiện đó.

Ông Quýnh phân tích, cùng một chiếc xe, dù chạy ở đường đeo dốc, nhiều khúc cua sẽ đòi hỏi kỹ năng điều khiển, tốc độ và quy trình an toàn khác chắc chắn nên khi chạy ở đường bằng bằng. Làm như vậy, để đảm bảo an toàn, không chỉ phương tiện phải đạt tiêu chuẩn, mà con người điều khiển cũng phải được đào tạo, giám sát và kèm thủ thuật đúng quy định vận hành.

“Tuy nhiên, để quyết định sách khách hàng, cần thiết phải phân tích rõ các dịch vụ tai nạn xem nguyên nhân xuất phát kết cấu xe hay từ lỗi con người. Khi có số liệu minh bạch và đầy đủ, cơ quan chức năng mới có thể đưa ra đề xuất phù hợp, vừa đảm bảo an toàn giao thông, vừa không tạo ảnh hưởng quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp và hành khách”, ông Quýnh nêu quan điểm.

Đồng quan điểm, ông Đỗ Văn Bằng cho biết, thống kê cho thấy nguyên nhân các tai nạn giao thông chủ yếu xuất phát lỗi của người điều khiển phương tiện tiện lợi. Vì vậy, theo ông, giải pháp trước tiên để giảm thiểu rủi ro cho xe giường nằm là chặt công tác quản lý, từ khâu kiểm tra phương tiện tiện lợi để đến giám sát hoạt động tải.

“Doanh nghiệp phải tăng cường giám sát nội bộ, bảo đảm mọi quy luật đi kèm thủ pháp luật. Về phía tài xế, cần nâng cao ý thức chấp hành luật, đặc biệt là các quy định về tốc độ, điều kiện sức khỏe và thời gian làm việc phù hợp với từng ngày, từng điều kiện đường sá”, ông Bằng đề xuất.

Ý kiến trúc chặt, thậm chí là đột phá xe ngủ nhằm giảm tai nạn giao thông được nêu ra tại hội nghị trao đổi doanh nghiệp kinh doanh vận hành đường bộ về công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông gần đây. Nhóm hỗ trợ cho rằng loại phương tiện tiện lợi này có kích thước lớn, quan trọng, có khả năng cơ động thân thiện, khi xảy ra va chạm dễ dàng để giảm hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là vì phần lớn hoạt động vào ban đêm. Một số quốc gia đã hạn chế chế độ xe tương tự lưu trữ thông tin ở những đường dây chuyền tuyến hoặc vào khung giờ nguy hiểm.

Một “nhà máy muỗi” tại Trung Quốc đang hoạt động hết công suất, sản xuất 5 triệu con muỗi đực để trở thành “lá chắn” đặc biệt trong cuộc chiến chống Chikungunya tại đây.

Ngày 13 tháng 8 năm 2025, chuyên trang Đời sống Pháp luật đăng tải bài viết với tiêu đề “Trung Quốc thả 5 triệu con muỗi mỗi tuần giữa tâm dịch Chikungunya”. Nội dung như sau:

“Lấy muỗi trị muỗi”

Tại cơ sở sản xuất của Công ty Công nghệ Sinh học Wolbaki Quảng Châu (Hoàng Phố, Quảng Châu, Trung Quốc), hàng triệu trứng muỗi nổi lơ lửng trong dung dịch dinh dưỡng bên trong phòng thí nghiệm được duy trì nhiệt độ và độ ẩm ổn định. Cánh tay robot tự động phân loại ấu trùng, máy tách muỗi đực và cái hoạt động với tỷ lệ sai sót dưới 0,5%. Sau khi nở, tỷ lệ nhầm lẫn giới tính ở muỗi thành phẩm thấp hơn 0,3%.

Muỗi truyền virus qua việc hút máu và chỉ muỗi cái mới hút máu người. Muỗi đực không cắn, không hút máu và vô hại với con người. Vì vậy, nếu kiểm soát được số lượng muỗi cái ngay từ nguồn, có thể hạn chế đáng kể dịch bệnh.

Ông Gong Juntao, Phó tổng giám đốc kiêm Giám đốc kỹ thuật của công ty, cho biết: “Chiến lược ‘lấy muỗi trị muỗi’ chủ yếu nhằm giảm số lượng muỗi vằn. Cốt lõi là tận dụng mối quan hệ cộng sinh giữa vi khuẩn Wolbachia và muỗi. Khi muỗi đực mang Wolbachia giao phối với muỗi cái hoang dã không mang vi khuẩn này sẽ khiến trứng không thể phát triển bình thường và không nở thành muỗi con.”

Quy trình bắt đầu bằng việc chọn lọc muỗi cái mang vi khuẩn ổn định để xây dựng quần thể, sau đó nhân giống với quy mô lớn. Hàng trăm nghìn muỗi đực mang vi khuẩn sẽ được thả định kỳ vào khu vực mục tiêu. Vì muỗi cái thường chỉ giao phối một lần trong đời, nên nếu chúng kết đôi với muỗi đực “tuyệt dục”, toàn bộ số trứng sẽ vô hiệu. Sau vài lần thả liên tục, quần thể muỗi ở khu vực sẽ giảm mạnh, qua đó khống chế được dịch bệnh do muỗi truyền.

So với hóa chất diệt muỗi, kỹ thuật này có nhiều ưu thế: hiệu quả cao, rủi ro an toàn sinh học rất thấp, thân thiện với môi trường và “đánh trúng mục tiêu”. “Muỗi đực tuyệt dục của chúng tôi chỉ tác động đến muỗi vằn, loài truyền bệnh sốt xuất huyết Dengue và Chikungunya, mà còn không gây hại cho các loài côn trùng hay thiên địch khác, giúp duy trì cân bằng sinh thái”, ông Gong nhấn mạnh.

Ứng dụng công nghệ sinh học để cắt đứt chuỗi sinh sản của muỗi truyền bệnh và trở thành lá chắn cho công tác phòng chống Chikungunya.

Giảm tới 80% mật độ muỗi trong 6–8 tuần

Từ năm 2015, kỹ thuật này đã được thử nghiệm ở nhiều khu vực tại Trung Quốc.

Tại Bạch Vân (Quảng Châu, Trung Quốc) nhóm nghiên cứu đã áp dụng biện pháp này để phòng dịch sốt xuất huyết Dengue. Theo tỷ lệ thả 5 con muỗi “có lợi” trên mỗi mét vuông, nhóm đã thả khoảng 1 triệu muỗi đực Wolbachia hai lần mỗi tuần khắp khu dân cư. Kết quả cho thấy mật độ muỗi giảm đáng kể, tỷ lệ kiểm soát muỗi vằn duy trì ở mức trên 90% và suốt 7 năm không ghi nhận ca bệnh sốt xuất huyết nào.

Ông Gong cho biết: “Chúng tôi có chiến lược thả rất chặt chẽ, thường áp dụng tỷ lệ trên 5:1, tức là mỗi khi phát hiện 1 con muỗi cái hoang dã, sẽ thả ít nhất 5 con muỗi đực tuyệt dục. Nhờ vậy, chỉ sau 3 tuần, số lượng muỗi có thể giảm một nửa; sau 6–8 tuần, mật độ muỗi hoang dã giảm trên 80%.”

Hiện nay, trước nguy cơ lây lan của Chikungunya, “nhà máy muỗi” tiếp tục tăng tốc sản xuất, đạt công suất 5 triệu muỗi đực mỗi tuần, tạo nguồn lực mạnh mẽ cho công tác phòng chống dịch.

Ngoài việc ứng phó dịch bệnh lần này, Công ty Công nghệ Sinh học Wolbaki Quảng Châu dự kiến sẽ phối hợp với các tổ chức địa phương để duy trì công tác diệt muỗi ở trạng thái thường xuyên, cũng như nâng cao khả năng ứng phó khẩn cấp khi có dịch bùng phát.

Bệnh Chikungunya là bệnh truyền nhiễm do vi rút Chikungunya gây ra, bệnh không lây trực tiếp từ người sang người mà lây truyền qua trung gian là muỗi Aedes (cùng loại muỗi vằn truyền bệnh sốt xuất huyết).

Tính đến ngày 6/8, Trung Quốc đã ghi nhận hơn 7.000 ca nhiễm virus Chikungunya, một loại virus lây truyền qua muỗi. Tâm của đợt bùng phát dịch là thành phố Phật Sơn, thuộc tỉnh Quảng Đông. Giới chức y tế cho biết dịch bệnh đã lan sang Hồng Kông, Ma Cao và tỉnh Hồ Nam, cách tâm dịch hơn 600km về phía bắc.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh châu Âu (ECDC), virus Chikungunya đã khiến 240.000 người nhiễm và 90 người tử vong trên toàn cầu trong năm 2025, ghi nhận tại 16 quốc gia.

Để chủ động phòng, chống bệnh Chikungunya, Bộ Y tế Việt Nam khuyến cáo mạnh mẽ người dân thực hiện các biện pháp phòng bệnh sau:

1. Người về từ các quốc gia, khu vực đang có sự gia tăng dịch bệnh Chikungunya:

– Cần chủ động theo dõi sức khỏe trong vòng 12 ngày.

– Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường về sức khỏe (như sốt, đau khớp, nổi ban …) cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị kịp thời.

2. Người dân tại các hộ gia đình, khu dân cư, cần thực hiện tốt các nội dung

– Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng.

– Hàng tuần thực hiện các biện pháp diệt loăng quăng/bọ gậy bằng cách thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn; thau rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ, lật úp các dụng cụ không chứa nước; thay nước bình hoa/bình bông; bỏ muối hoặc dầu hoặc hóa chất diệt ấu trùng vào bát nước kê chân chạn.

– Hàng tuần loại bỏ các vật liệu phế thải, các hốc nước tự nhiên không cho muỗi đẻ trứng như chai, lọ, mảnh chai, vỏ dừa, mảnh lu vỡ, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá…

– Ngủ màn, mặc quần áo dài phòng muỗi đốt ngay cả ban ngày.

– Tích cực phối hợp với ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch.

– Khi bị sốt đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị. Không tự ý điều trị tại nhà.

Trước đó, báo Nhân Dân đã đăng tải bài viết với tiêu đề “Không chủ quan với dịch bệnh Chikungunya”. Nội dung như sau:

Phó Cục trưởng Phòng bệnh (Bộ Y tế) Võ Hải Sơn cho biết: Chikungunya là bệnh truyền nhiễm do vi-rút Chikungunya (CHIKV) gây ra. Bệnh không lây trực tiếp từ người sang người mà lây truyền qua trung gian là muỗi Aedes (cùng loại muỗi vằn truyền bệnh sốt xuất huyết). Muỗi chủ yếu đốt vào ban ngày và hoạt động mạnh nhất vào sáng sớm và chiều muộn. Bệnh có biểu hiện đặc trưng là sốt cao (khởi phát đột ngột trên 38,5 độ C), thường kèm theo đau khớp dữ dội.

Các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến khác bao gồm: Cứng khớp, viêm khớp, đau đầu, mệt mỏi và phát ban… Ngoài ra, các triệu chứng tương tự như đối với bệnh sốt xuất huyết Dengue nhưng dấu hiệu đau và sưng khớp thường có biểu hiện rõ hơn (bệnh sốt xuất huyết Dengue thường có dấu hiệu xuất huyết nhiều hơn). Người dân không nên tự chẩn đoán, điều trị tại nhà; khi có các dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, phải đến ngay cơ sở y tế nơi gần nhất để được tư vấn, khám, điều trị kịp thời.

Đáng chú ý, nhóm bệnh nhân có nguy cơ mắc bệnh nặng hơn bao gồm cả trẻ sơ sinh bị mắc bệnh khi sinh từ mẹ bị mắc bệnh hoặc bị mắc bệnh trong những tuần sau sinh, người lớn có bệnh lý nền. Hiện không có thuốc kháng vi-rút đặc hiệu để điều trị bệnh Chikungunya, cho nên việc điều trị chủ yếu nhằm giảm các triệu chứng, bao gồm thuốc giảm đau khớp và thuốc hạ sốt. Các triệu chứng của Chikungunya xuất hiện từ 4-8 ngày (dao động từ 2-12 ngày) sau khi bị muỗi nhiễm bệnh đốt. Hầu hết các triệu chứng thường tự mất trong vòng từ 2-7 ngày.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, bệnh Chikungunya được ghi nhận lần đầu năm 1952 tại Tanzania. Ngày 22/7/2025 vừa qua, Tổ chức Y tế Thế giới đã ban hành cảnh báo về sự lây lan nhanh chóng của bệnh Chikungunya với các đợt bùng phát lớn được báo cáo tại các đảo trên Ấn Độ Dương như La Réunion và Mayotte. Các đợt bùng phát này đã lan sang một số khu vực của châu Phi, Nam Á, châu Âu. Đáng chú ý, theo thông báo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc), đợt bùng phát Chikungunya tại tỉnh Quảng Đông đã ghi nhận hơn 4.800 ca mắc bệnh trong nửa đầu năm 2025.

Đây là đợt bùng phát dịch lớn nhất từ trước đến nay tại khu vực này. Tất cả các trường hợp được báo cáo đều ở mức độ nhẹ, không có trường hợp nghiêm trọng hoặc tử vong. Tại Singapore từ đầu năm đến ngày 2/8 cũng đã ghi nhận 17 ca sốt do vi-rút Chikungunya (cùng kỳ năm 2024 có 8 ca); trong đó, ít nhất 13 trường hợp từng đi tới những vùng đang bùng phát dịch ở nước ngoài.

Tại Việt Nam, hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm chưa ghi nhận báo cáo trường hợp bệnh Chikungunya. Tuy nhiên, muỗi Aedes (véc-tơ truyền bệnh) đang vào thời kỳ cao điểm có mật độ muỗi cao tại nhiều địa phương; đông khách du lịch đi và đến Việt Nam, nên tiềm ẩn nguy cơ cao bệnh Chikungunya xâm nhập vào Việt Nam và lây lan nhanh trong cộng đồng dân cư. Do vậy, hệ thống y tế cũng như người dân tuyệt đối không chủ quan. Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) đang phối hợp chặt chẽ với Tổ chức Y tế Thế giới và các cơ quan đầu mối quốc gia thực hiện Điều lệ y tế quốc tế theo dõi và chia sẻ thông tin tình hình dịch bệnh, các biện pháp phòng chống để kịp thời báo cáo và đề xuất các biện pháp phòng chống dịch bệnh phù hợp, hiệu quả.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cho rằng, bên cạnh các hoạt động phòng chống dịch bệnh Chikungunya từ sớm ngay tại cửa khẩu, cơ sở y tế, thì người dân cần thực hiện nghiêm những khuyến cáo của ngành y tế. Những người về từ các quốc gia, khu vực đang có sự gia tăng dịch bệnh Chikungunya cần chủ động theo dõi trong vòng 12 ngày; nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường về sức khỏe như sốt, đau khớp, nổi ban… cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị kịp thời.

Người dân tại các hộ gia đình, khu dân cư, cần: Đậy kín dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng; hằng tuần diệt bọ gậy bằng cách thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn; thau rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ, lật úp các dụng cụ không chứa nước; loại bỏ vật liệu phế thải, các hốc nước tự nhiên như chai, lọ, lốp xe.

Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo nghiên cứu việc có bộ sách giáo khoa dùng chung, từng bước miễn phí sách giáo khoa cho học sinh.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục. Ảnh: quochoi.vn

Sáng ngày 13/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục.

Việc sửa đổi, bổ sung Luật Giáo dục là cần thiết

Đề cập về sự cần thiết của việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, qua quá trình thực hiện Luật Giáo dục 2019 đã phát sinh một số hạn chế, cần tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung như: Hệ thống giáo dục quốc dân chưa đảm bảo yêu cầu mở, linh hoạt, liên thông; mô hình Hội đồng trường trong trường mầm non, trường phổ thông công lập còn hình thức.

Việc kiểm định cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên thông qua tổ chức kiểm định không khả thi; hệ thống chính sách về nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục còn thiếu đồng bộ; quy định về sách giáo khoa, tài liệu giáo dục địa phương chưa thực sự rõ ràng.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn. Ảnh: quochoi.vn

Vì vậy, việc sửa đổi, bổ sung Luật Giáo dục là cần thiết nhằm khắc phục vướng mắc trong thi hành, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế, chuyển đổi số, đồng thời bảo đảm sự phù hợp, thống nhất với các quy định pháp luật mới và chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp và phân cấp, phân quyền.

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số quy định về hệ thống giáo dục quốc dân; cơ sở giáo dục, nhà giáo; quản lý nhà nước về giáo dục; quyền và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động giáo dục. Dự thảo Luật áp dụng đối với toàn bộ hệ thống giáo dục quốc dân.

Nghiên cứu từng bước miễn phí sách giáo khoa cho học sinh

Thay mặt cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh khẳng định, Thường trực Ủy ban cơ bản nhất trí với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật nêu trong Tờ trình của Chính phủ.

Dự án Luật đã thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, phù hợp với Hiến pháp, cơ bản bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật, tính tương thích với các điều ước quốc tế có liên quan. Hồ sơ dự án Luật đầy đủ theo quy định và đủ điều kiện trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến.

Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo lưu ý một số vấn đề như: Về hệ thống giáo dục quốc dân, việc bổ sung mô hình trung học nghề nhằm tạo điều kiện cho học sinh có thêm lựa chọn tiếp tục học chương trình trung học phổ thông, đồng thời được đào tạo kỹ năng nghề; góp phần thực hiện hiệu quả chủ trương phân luồng học sinh.

Thường trực Ủy ban đề nghị xác định rõ vị trí của trung học nghề trong hệ thống giáo dục quốc dân và Khung trình độ quốc gia; nghiên cứu mô hình trường trung học phổ thông nghề (tích hợp giữa trung học phổ thông với giáo dục nghề nghiệp) để đáp ứng nhu cầu của người học được hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh. Ảnh: quochoi.vn

Về văn bằng, chứng chỉ của hệ thống giáo dục quốc dân, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo cân nhắc việc bãi bỏ quy định cấp bằng tốt nghiệp trung học cơ sở. Bằng tốt nghiệp trung học cơ sở xác nhận việc hoàn thành giai đoạn giáo dục cơ bản, làm cơ sở để tiến hành phân luồng học sinh sau trung học cơ sở.

Về bằng trung học nghề, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội đề nghị làm rõ cơ sở xác định tương đương với bằng tốt nghiệp trung học phổ thông. Thường trực Ủy ban cho rằng, nên quy định theo hướng khuyến khích học sinh thi tốt nghiệp trung học phổ thông, đồng thời có chứng chỉ nghề.

Về sách giáo khoa giáo dục phổ thông, Thường trực Ủy ban đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu theo hướng có bộ sách giáo khoa dùng chung, đồng thời có thể có những sách giáo khoa khác là tài liệu tham khảo; nghiên cứu từng bước miễn phí sách giáo khoa cho học sinh.

Về thi tốt nghiệp trung học phổ thông, có 2 loại ý kiến: Thứ nhất là, đề nghị vẫn tổ chức thi tốt nghiệp trung học phổ thông, giao thẩm quyền ra đề thi cho Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo; giao thẩm quyền tổ chức kỳ thi cho các địa phương; nghiên cứu tách kỳ thi tốt nghiệp phổ thông khỏi tuyển sinh đại học. Thứ hai là, đề xuất không tổ chức thi mà nên xét tốt nghiệp trung học phổ thông. Thường trực Ủy ban ủng hộ loại ý kiến thứ nhất và xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội về các quan điểm nêu trên.

Về Hội đồng trường, Theo Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh, Thường trực Ủy ban tán thành quy định bãi bỏ Hội đồng trường trong cơ sở giáo dục công lập. Về nhà giáo, Thường trực Ủy ban đề nghị rà soát, lược bỏ các quy định trùng với Luật Nhà giáo để tránh chồng chéo, trùng lắp trong hệ thống pháp luật. Nghiên cứu bổ sung quy định giảng viên, giáo viên đồng cơ hữu; bổ sung tên gọi của nhà giáo trung học nghề trong điều khoản chuyển tiếp.

Về học phí, chi phí của dịch vụ giáo dục, đào tạo, Thường trực Ủy ban tán thành việc luật hóa chính sách miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh học chương trình phổ thông để thống nhất với Nghị quyết số 217/2025/QH15 của Quốc hội. Đề nghị nghiên cứu bổ sung quy định giao cơ quan có thẩm quyền chủ trì, hướng dẫn, thực hiện tính giá dịch vụ giáo dục; địa phương, cơ sở giáo dục căn cứ hướng dẫn xây dựng, ban hành giá dịch vụ giáo dục của mình.

Về thẩm quyền, thủ tục thành lập hoặc cho phép thành lập; cho phép hoạt động giáo dục, đình chỉ hoạt động giáo dục; sáp nhập, chia, tách, giải thể nhà trường, Thường trực Ủy ban tán thành và đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu hoàn thiện khung pháp lý về chuyển đổi loại hình trường; về chế tài xử lý vi phạm trong lĩnh vực giáo dục; làm rõ vai trò của cơ quan quản lý nhà nước trong đình chỉ hoạt động của cơ sở giáo dục, giải thể nhà trường; thực hiện chức năng quản lý nhà nước về bảo đảm chất lượng đào tạo, bảo vệ quyền lợi của người dạy, người học và cổ đông.

Nguồn: Cổng Thông tin điện tử Quốc hội

Một trẻ sơ sinh 2 ngày tuổi, được mổ lấy thai ở tuần 37 theo yêu cầu của gia đình để “chọn ngày giờ đẹp” đã không thể qua khỏi. Đây là một trường hợp đau lòng vừa được ghi nhận tại Trung tâm Sơ sinh, Bệnh viện Nhi Trung ương.

Ngày 13 tháng 8 năm 2025, báo Nhân Dân đăng tải bài viết với tiêu đề “Sản phụ mất con vì chọn ngày giờ đẹp để sinh mổ”. Nội dung như sau:

Ngay sau sinh, trẻ có biểu hiện suy hô hấp, phải thở oxy và chuyển viện khẩn cấp. Khi đến Trung tâm Sơ sinh, trẻ đã trong tình trạng tím tái, suy tuần hoàn nghiêm trọng và được chẩn đoán tăng áp lực động mạch phổi nặng.

Mặc dù được hồi sức tích cực, sử dụng các kỹ thuật cao như thở máy, dùng surfactant, thở iNO, trẻ vẫn không đáp ứng với các biện pháp điều trị và không qua khỏi.

Trên thực tế, thời gian qua các bác sĩ ghi nhận không ít trường hợp tương tự, trẻ sơ sinh rơi vào tình trạng nguy kịch sau khi được sinh mổ chưa có chuyển dạ, vì gia đình mong muốn “ngày giờ đẹp”.

Theo báo cáo tổng kết công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em của Bộ Y tế năm 2022, tỷ lệ sinh mổ chiếm gần 37% tổng số ca sinh, có một số bệnh viện lên đến 50-60% – cao hơn nhiều lần so với mức 10-15% mà Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo để bảo vệ sức khỏe của mẹ và trẻ sơ sinh nhằm hạn chế các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Hiện nay, tỷ lệ sinh mổ tăng do nhiều nguyên nhân, trong đó phổ biến là việc các gia đình chủ động lựa chọn ngày, giờ sinh. Bên cạnh đó, những ca chuyển dạ có nguy cơ cao thường được bác sĩ chỉ định mổ để bảo đảm an toàn cho mẹ và bé,…

Các chuyên gia y tế cảnh báo, sinh mổ tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn so với sinh thường, gây lo ngại về sức khỏe lâu dài cho cả mẹ và bé.

Sinh thường (sinh qua đường âm đạo) vẫn là phương pháp tự nhiên và an toàn nhất cho cả mẹ và bé. Hình thức sinh này mang lại nhiều lợi ích thiết thực như giúp mẹ phục hồi nhanh hơn, giảm nguy cơ mất máu, viêm nhiễm hậu sản, tiết sữa sớm và tiết kiệm chi phí. Đặc biệt, sinh thường còn giúp mẹ cảm nhận trọn vẹn hành trình “vượt cạn” một cách thiêng liêng và ý nghĩa.

Với em bé, sinh thường hỗ trợ quá trình thích nghi với môi trường bên ngoài tốt hơn. Nhờ áp lực co bóp khi chuyển dạ, chất nhầy trong phổi và đường hô hấp được đẩy ra, giảm nguy cơ suy hô hấp. Trẻ được tiếp xúc với hệ vi sinh có lợi từ đường âm đạo của mẹ, giúp phát triển hệ miễn dịch và hệ tiêu hóa.

Ngoài ra, trẻ sinh thường dễ thực hiện da kề da và bú mẹ sớm ngay tại phòng sinh, từ đó tăng cường gắn kết tình cảm và hỗ trợ phát triển thể chất, cảm xúc ngay từ những giờ đầu đời.

Bác sĩ khuyến cáo, sức khỏe và sự an toàn của mẹ và bé luôn là ưu tiên hàng đầu. Do đó, mổ lấy thai chỉ nên thực hiện khi có chỉ định y khoa rõ ràng. Thay vì lo lắng chọn giờ sinh hay phương pháp can thiệp không cần thiết, mẹ bầu nên chủ động theo dõi thai kỳ định kỳ và lựa chọn cơ sở y tế uy tín với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm. Đây là bước chuẩn bị quan trọng để hành trình sinh nở diễn ra an toàn, suôn sẻ, mang đến một khởi đầu mạnh khỏe và trọn vẹn cho con yêu.

Trước đó, báo VnExpress cũng đăng tải bài viết với tiêu đề “Chọn giờ đẹp để mổ lấy con nhiều nguy hiểm”. Nội dung như sau:

Trẻ có nguy cơ mắc hội chứng suy hô hấp sau sinh do mổ lấy thai chủ động

Trung tâm Sơ sinh – Bệnh viện Nhi Trung ương liên tục tiếp nhận trẻ sinh mổ chủ động gặp các biến chứng nặng phải thở máy, có trẻ cần duy trì thuốc trợ tim, vận mạch. Đặc biệt, có 2 trường hợp trẻ tổn thương phổi nặng, suy hô hấp, suy tuần hoàn, trong đó có 1 ca không qua khỏi.

ThS.BS Nguyễn Thị Hồng Loan – khoa Điều trị tích cực sơ sinh, Trung tâm Sơ sinh (Bệnh viện Nhi Trung ương) chia sẻ về trường hợp bé trai Đ.T.D, 1 ngày tuổi, ở Thái Bình, là con thứ 2 trong gia đình. Đây là lần thứ 2 sản phụ sinh mổ nên gia đình lo lắng những biến chứng của vết mổ đẻ cũ nên quyết định sinh mổ chủ động khi thai nhi được 37 tuần. Sau sinh, trẻ được hỗ trợ thở CPAP (thở áp lực dương liên tục qua mũi). Tuy nhiên, tình trạng suy hô hấp tiến triển, trẻ được đặt nội khí quản chuyển đến Trung tâm Sơ sinh (Bệnh viện Nhi Trung ương). Bệnh nhi vào viện trong tình trạng tổn thương phổi nặng, suy tuần hoàn.

Ngay khi tiếp nhận, các bác sĩ khoa Điều trị tích cực sơ sinh – Trung tâm Sơ sinh đã tiến hành hỗ trợ thở máy cho trẻ. Đồng thời, bệnh nhi được bơm surfatant vào phổi để hỗ trợ hô hấp, kết hợp với thuốc vận mạch, trợ tim liên tục. Sau 7 ngày điều trị, thật may mắn, tình trạng của bé Đ.T.D đã cải thiện và ổn định.

Không may mắn như trường hợp trên, một ca khác là bé trai 1 ngày tuổi ở Nam Định, đẻ mổ chủ động tại bệnh viện địa phương khi thai kỳ ở tuần thứ 36. Khi mẹ phải nằm theo dõi thai kỳ trong 1 tuần, gia đình đã quá lo lắng và mong muốn sinh mổ khi chưa có cơn chuyển dạ.

Trẻ sau sinh suy hô hấp, tăng áp phổi nặng, được chuyển đến Trung tâm Sơ sinh (Bệnh viện Nhi Trung ương) trong tình trạng tím tái, SPO2: 50%, suy tuần hoàn. Ngay lập tức, các bác sĩ tiến hành cho trẻ thở máy tần số cao, duy trì thuốc trợ tim, vận mạch, thuốc giãn mạch phổi. Mặc dù đã được hồi sức tích cực nhưng tình trạng bệnh nhi không cải thiện, trẻ tử vong sau 3 ngày.

Cân nhắc khi chọn sinh mổ theo giờ

Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định mổ chủ động khi chưa chuyển dạ trong một số trường hợp như trọng lượng em bé quá lớn, thai nhi bắt đầu có các dấu hiệu suy thai, thai nhi bị suy dinh dưỡng… hoặc mẹ bầu gặp các triệu chứng như bị nhau tiền đạo trung tâm, nhau thai bị can xi hóa; một số mẹ có tiền sử sản khoa nặng nề như tiền sử thai lưu nhiều lần, thai lưu trước chuyển dạ.

ThS.BS Nguyễn Thị Hồng Loan cho biết thêm, mổ lấy thai nếu đúng chỉ định sẽ giúp giảm tỉ lệ tai biến cho thai nhi. Tuy nhiên, mổ lấy thai cũng là nguyên nhân của những tai biến khác đối với trẻ như hội chứng suy hô hấp cấp ở trẻ sơ sinh. Trẻ được sinh ra do mổ đẻ chủ động có thể bị suy hô hấp với nhiều mức độ: từ khó thở thoáng qua đến suy hô hấp nặng cần thở máy, thậm chí phải cần đến ECMO (tim phổi nhân tạo). Một số trường hợp nặng có thể tử vong. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, mổ lấy thai chủ động khi không có chuyển dạ khiến nguy cơ mắc hội chứng suy hô hấp ở trẻ cao gấp 2,6 lần so với mổ đẻ có chuyển dạ và cao gấp 1,9 lần so với đẻ thường.

Ngoài ra, trẻ sinh mổ còn bị suy giảm khả năng miễn dịch hơn trẻ sinh thường. Nguyên nhân là khi sinh mổ, trẻ giảm tiếp xúc với vi khuẩn trong những ngày đầu tiên sau sinh vì điều kiện vệ sinh vô trùng chặt chẽ khi mổ, trẻ không có nhiều cơ hội tiếp xúc với vi khuẩn cơ thể mẹ và vi khuẩn chủ yếu từ môi trường bệnh viện (khi bé nằm trong bệnh viện). Trong khi đó, nếu sinh thường thì trẻ có nhiều cơ hội tiếp xúc với vi khuẩn cơ thể người mẹ khi đi qua đường âm đạo (vi khuẩn có sẵn ở âm đạo) và môi trường xung quanh.

Việc sinh mổ còn có thể dẫn đến những biến chứng cho người mẹ trong lần mang thai sau, nhất là nguy cơ chửa ngoài dạ con, vỡ tử cung ở mẹ, nhau thai bám vào vết mổ cũ… Bác sĩ khuyến cáo, trước khi đề nghị chọn ngày giờ sinh mổ, sản phụ cần tìm hiểu kỹ những ích lợi và tác hại của nó, lắng nghe những tư vấn của bác sĩ. Nếu bác sĩ không chỉ định mổ lấy thai, sản phụ nên sinh con theo cách tự nhiên.

Theo báo cáo từ MotorcyclesData (MCD), tổng lượng tiêu thụ xe máy trong nửa đầu năm 2025 đạt 1,6 triệu chiếc, tăng 19 % so cùng kỳ năm trước, sau mức tăng trưởng khiêm tốn 4,9 % với 2,9 triệu chiếc bán ra cho cả năm 2024. Dữ liệu từ Vietnam News Agency cũng khẳng định, chỉ riêng quý I/2025, doanh số đạt 673.055 chiếc, tăng 11,48 % so với cùng kỳ 2024, thể hiện bước chuyển rõ rệt của thị trường.

Ở phân khúc xe điện, sự tăng trưởng là ấn tượng nhất. MCD ghi nhận dòng xe điện đô thị (dưới 50 cc tương đương – L1) tăng tới 112,6 %, trong khi phân khúc lớn hơn (L3) tăng 52,6 %. Thống kê cập nhật từ The Investor (trích dẫn MotorcyclesData) cho thấy VinFast đạt mức tăng doanh số đáng chú ý 488 % trong 5 tháng đầu năm 2025, dẫn đầu thị trường xe điện.

Thị trường xe máy Việt hồi sinh mạnh mẽ sau đại dịch. Ảnh minh họa

Thương hiệu Việt này hiện chiếm hơn 43 % thị phần xe điện nội địa, bỏ xa Pega (16 %), Yadea (8,6 %) cùng hàng loạt cái tên như Dibao, Anbico…Chính sự đầu tư mạnh vào sản xuất và chiến lược hạ giá hiệu quả đã giúp VinFast giữ vững vị thế dẫn đầu.

Các hãng xe truyền thống như Honda và Yamaha vẫn giữ thế mạnh. Honda tăng trưởng 6,2 %, Yamaha ấn tượng hơn với 20 %. Trung bình mỗi phút, thị trường tiêu thụ khoảng 5 xe máy mới, theo VAMM.

VinFast áp đảo loạt hãng xe ngoại. Ảnh minh họa

Tháng 4/2025, VinFast áp dụng cắt giảm giá cho nhiều mẫu xe điện từ 3–5 triệu đồng, đặc biệt nhắm đến học sinh, sinh viên và người dùng đô thị. Trong khi đó, Honda tung ra ICON e: và CUV e: – hai mẫu EV pin rời, đi kèm chính sách thuê pin hấp dẫn. Yamaha giới thiệu NEO’s, mẫu xe điện đầu tiên của hãng tại Việt Nam, với khả năng lắp pin phụ và sản xuất lắp ráp trong nước, thậm chí xuất khẩu sang châu Âu.

Reuters nhấn mạnh, hơn 90 % phương tiện tại Việt Nam là xe máy và xe máy vẫn là lựa chọn phổ biến do phù hợp với đô thị đông đúc và chi phí hợp lý. Tuy nhiên, hệ lụy về ô nhiễm cũng là vấn đề nghiêm trọng: xe máy góp phần lớn vào CO, NOx và bụi mịn tại Hà Nội và TP. HCM. Đây là lý do chính phủ thúc đẩy chuyển dịch sang xe thân thiện môi trường.

Theo Vietnam News Agency, với xu hướng hiện tại và nếu có thêm chính sách hỗ trợ phù hợp, xe điện có thể chiếm đến 75 % thị phần Việt Nam vào năm 2035