Trên cao tốc Long Thành – Dầu Giây, giữa trưa nắng cháy, một người đàn ông trung niên chợt phanh gấp giữa làn đường khẩn cấp. Mặt ông tái đi như không còn giọt máu khi nghe tiếng động lạ từ sau lưng. Và khi mở cốp xe, ông chết lặng: cậu bé ấy, người mà ông không hề hay biết đã ở đó suốt nửa tiếng đồng hồ, đang cầm trên tay một tấm ảnh cũ nhàu nát…
Nguyễn Văn Tâm – 45 tuổi, là một kỹ sư xây dựng, vừa nhận chuyển công tác từ Biên Hòa về TP.HCM. Ông sống một mình đã gần 10 năm kể từ ngày ly hôn. Cuộc hôn nhân ấy tan vỡ không phải vì hết yêu, mà vì nghèo đói, mâu thuẫn không lối thoát, và một sai lầm khiến ông luôn day dứt – sự vắng mặt trong những ngày tháng quan trọng nhất của con trai.
Sáng hôm ấy, ông thu xếp đồ đạc, chất hành lý vào xe bán tải cũ. Chuyến đi này đánh dấu một khởi đầu mới – một vị trí tốt hơn, thu nhập cao hơn. Ông quyết định sẽ cố gắng làm lại cuộc đời, dù đã quá muộn để bù đắp.
Chiếc xe rời khỏi khu dân cư ở Biên Hòa lúc 10 giờ sáng. Cao tốc khá thông thoáng. Tâm bật một bản nhạc Bolero yêu thích, rít một hơi thuốc rồi thả hồn theo dòng xe. Mọi thứ tưởng chừng suôn sẻ.
Thế nhưng, khoảng 30 phút sau khi vào cao tốc, ông giật mình vì nghe tiếng “soạt… soạt” nhỏ từ phía sau. Ông liếc gương chiếu hậu – chẳng thấy gì bất thường. Rồi một tiếng ho nhẹ vang lên. Ông tái mặt.
“Có ai đó trong xe?” – Tâm thì thầm, tim đập mạnh. Ông lập tức tấp vào làn dừng khẩn cấp, bật đèn hazard và bước xuống, tay run run mở cửa phía sau. Không có ai.
Chợt, ông nghe tiếng động từ cốp xe phía sau. Dù bán tải có thùng kín, nhưng ông chưa từng nghĩ có ai lọt vào được. Tay run lên vì hoảng, ông mở cốp. Và trước mắt ông là một cảnh tượng kỳ lạ – một cậu bé chừng 10 tuổi, gầy gò, mặt lem nhem, ôm balo cũ kỹ, đang nhìn ông bằng ánh mắt sợ hãi xen lẫn quyết đoán.
– Cháu… cháu không ăn cắp gì đâu! – Cậu bé thốt lên, lùi lại trong góc thùng xe.
Tâm sững sờ vài giây. Trái tim ông quặn lên.
– Cháu… là ai? Sao cháu lại ở đây?
Cậu bé không trả lời ngay, chỉ rút trong túi ra một tấm ảnh. Đó là một người đàn ông trẻ, tay bế một đứa bé mới sinh – bức ảnh rõ ràng đã bạc màu, nhưng nét mặt trong ảnh… giống Tâm đến kỳ lạ.
– Mẹ cháu nói… chú là ba cháu.
Một cơn gió nóng phả qua mặt Tâm, mà ông cảm giác như lạnh băng. Đôi chân gần như khuỵu xuống. Ông không dám tin.
– Mẹ cháu tên gì?
– Mẹ tên Trinh… Nguyễn Thị Trinh. Mẹ mất rồi. Trước khi mất, mẹ nói nếu một ngày cháu không ai nuôi, hãy tìm về cha. Mẹ nói chú làm kỹ sư, tên là Tâm, ở Biên Hòa. Cháu hỏi bác tổ trưởng ở khu trọ, bác ấy chỉ cho cháu nhà chú.
Ông nhớ Trinh – người phụ nữ hiền lành, sống cùng ông thời trẻ. Họ từng có thời gian yêu nhau cháy bỏng, nhưng khi ông rơi vào khủng hoảng nợ nần và thất nghiệp, Trinh buộc phải chia tay. Ông không biết cô mang thai, càng không biết mình có một đứa con.
– Sao cháu lại… leo vào xe chú?
– Cháu không dám gặp chú lúc đó. Cháu sợ chú không nhận. Nhưng thấy chú chất đồ vào xe, cháu lẻn vào thùng rồi nấp. Cháu chỉ muốn đi theo chú… nếu chú là ba cháu thật.
Tâm đứng chết lặng. Bao năm qua, ông sống đơn độc, cay đắng vì quá khứ, chưa từng nghĩ sẽ có ngày một cậu bé gọi mình là cha. Càng không thể tin, cuộc đời lại bày ra trước mặt ông một sự thật quá muộn màng.
Ông cúi xuống, quỳ gối trước cậu bé, nhìn sâu vào đôi mắt ngây thơ ấy.
– Tên cháu là gì?
– Mẹ gọi cháu là Bình.
Tâm đưa tay ra, run rẩy.
– Lên xe với ba. Mình nói chuyện từ đầu.
Cậu bé mím môi, rồi chầm chậm nắm lấy bàn tay người đàn ông.
Chiếc xe tiếp tục lăn bánh trên cao tốc, nhưng tâm trí của Nguyễn Văn Tâm thì dậy sóng hơn bao giờ hết. Người đàn ông 45 tuổi, cả đời tưởng mình cô độc, bỗng chốc có một cậu con trai ngồi bên cạnh – không giấy tờ, không chứng cứ, chỉ có một tấm ảnh và một lời kể.
Bình ngồi sát cửa sổ, tay vẫn ôm chặt chiếc ba lô cũ sờn. Cậu bé không hỏi gì, không đòi gì. Cậu chỉ im lặng nhìn đường, ánh mắt vừa mừng rỡ vừa lo lắng. Tâm thì khác – ông không thể ngừng suy nghĩ. Một phần trong ông khao khát tin cậu bé, phần khác lại gào lên những câu hỏi thực tế.
“Nhỡ không phải con mình thì sao? Nhỡ đây là trò lừa đảo?”
Thế nhưng, mỗi lần nhìn thấy ánh mắt ấy – đôi mắt rất giống ông thời còn trẻ – những nghi ngờ ấy lại lùi lại. Lòng ông ngổn ngang.
Về đến Sài Gòn, Tâm đưa Bình về căn hộ thuê tạm ở quận 2. Không rộng rãi gì, chỉ vừa đủ gọn cho một người sống một mình. Giờ thì có thêm hai người.
Ông làm cơm, đơn giản chỉ có trứng chiên và canh rau. Bình ăn rất ít, dù rõ ràng cậu đói. Cậu cứ ngó quanh, vẻ lạ lẫm.
– Cháu có muốn đi học lại không? – Tâm hỏi.
Bình ngẩng đầu, ngập ngừng.
– Cháu nghỉ học từ lúc mẹ bệnh. Giờ… cháu cũng không có giấy khai sinh.
Tâm lặng người. Đúng rồi, một đứa trẻ không giấy tờ, không hộ khẩu, không ai bảo hộ… thì làm sao nhập học? Làm sao sống?
Ngay tối đó, ông gọi điện cho người quen, hỏi về thủ tục xác minh huyết thống. Phải mất ít nhất 10 ngày để làm xét nghiệm ADN. Tâm quyết định: ông sẽ chờ, dù kết quả ra sao, ông cũng sẽ chăm sóc thằng bé trong thời gian đó.
10 ngày sau, kết quả khiến ông ngồi lặng rất lâu trong xe ô tô – không cần đến một chữ, chỉ cần một hàng: Xác nhận quan hệ cha – con ruột.
Ông cười. Cười đến khi mắt đỏ hoe.
Từ đó, cuộc sống của Tâm đảo lộn hoàn toàn.
Mỗi sáng, ông đưa Bình đến lớp bổ túc gần nhà. Trường miễn học phí cho trẻ có hoàn cảnh đặc biệt, miễn là người giám hộ cam kết đi làm giấy tờ sau khi có ADN. Bình học giỏi, chăm ngoan, và ít nói – điều khiến giáo viên ấn tượng nhất.
Tâm thì học làm cha từ đầu: từ việc nấu ăn đủ chất cho trẻ nhỏ, đến chuyện giúp con tập đọc truyện tranh, dạy con đạp xe. Ông học cách lắng nghe – điều mà cả đời ông ít khi làm được, kể cả trong hôn nhân cũ.
Mỗi buổi tối, khi Bình ngủ, ông mở lại tấm ảnh cũ – nơi ông bế đứa bé đỏ hỏn ấy trong tay. Một Trinh trẻ trung, dịu dàng đứng kế bên. Ông bật khóc nhiều lần, nhưng lần nào cũng khẽ thì thầm: “Cảm ơn em… đã giữ lại con cho anh.”
Tuy nhiên, không phải mọi thứ đều dễ dàng.
Một ngày nọ, chị gái Tâm – bà Nguyệt – từ Biên Hòa lên thăm. Vừa bước vào nhà, bà nhìn Bình từ đầu đến chân rồi hỏi gằn:
– Nó là ai?
Tâm trả lời gọn: “Con của em.”
Bà Nguyệt nheo mắt: “Em có con hồi nào? Với ai?”
– Với Trinh. Chị còn nhớ cô ấy không?
Bà Nguyệt im lặng vài giây, rồi cười gằn:
– Con nhỏ ngày xưa nhà nghèo rớt mồng tơi, sống trọ cạnh nhà mình? Em bỏ nó mà giờ lại lôi con nó về đây nuôi? Có chắc là con em không?
– Em làm xét nghiệm rồi. Là con ruột em.
– Thì sao? Nó không có giấy tờ, không có gì chứng minh Trinh từng kết hôn với em. Nhận nó rồi lỡ sau này người ta tới đòi tiền, thì em định thế nào?
Tâm siết tay.
– Em không cần giấy kết hôn. Em chỉ cần biết nó là con em, và em muốn nó có một cuộc sống tử tế.
Bà Nguyệt thở dài:
– Em khờ quá, Tâm à. Cả đời em đã khổ vì nghĩ nhiều cho người khác. Giờ lại kéo thêm thằng nhỏ này vào nữa… Em định sống ra sao?
Tâm nhìn con trai – thằng bé đang ngồi trong góc phòng vẽ tranh bằng bút chì, rất chăm chú. Ông khẽ nói:
– Em từng nghĩ mình sống vì mình, nhưng cuối cùng vẫn thấy trống rỗng. Giờ, có nó bên cạnh, dù cực hơn, nhưng lòng em bình yên hơn bao giờ hết.
Bà Nguyệt không nói gì nữa. Hôm đó bà ở lại ăn cơm – lần đầu tiên trong nhiều năm, hai anh em cùng ngồi bên nhau mà không cãi vã.
Một năm sau.
Bình có giấy khai sinh mới. Trên đó, phần “cha” ghi rõ: Nguyễn Văn Tâm. Cậu bé cũng đã học xong lớp bổ túc, chuẩn bị vào chương trình chính quy. Tâm làm thêm dự án ngoài giờ để có tiền cho Bình học thêm tiếng Anh, toán và kỹ năng sống.
Ngày đưa Bình đi làm căn cước công dân đầu tiên, cậu bé nhìn ông và hỏi:
– Ba có mệt không?
Tâm xoa đầu con, cười hiền:
– Không mệt đâu. Có con rồi, ba sống thật sự mới là sống.
Bình không nói gì, chỉ nắm chặt tay ông. Trong bàn tay nhỏ ấy là một niềm tin – niềm tin không đến từ máu mủ, mà từ những ngày cùng nhau vượt qua tất cả.
Cuộc sống không phải lúc nào cũng cho ta cơ hội làm lại. Nhưng đôi khi, trong một khoảnh khắc bất ngờ – như tiếng động lạ từ thùng xe – mọi định nghĩa về tình thân, trách nhiệm và yêu thương có thể thay đổi mãi mãi.
Tâm đã từng nghĩ mình mất tất cả, nhưng hóa ra… ông chỉ mới bắt đầu sống một cuộc đời đúng nghĩa, nhờ có một cậu bé tên là Bình.
