Cơn mưa trút xuống vào một đêm cuối đông lạnh buốt, khi ông Lâm đang ngồi lặng lẽ bên lò than nhỏ chỉ còn âm ỉ ánh lửa hồng. Tiếng gõ cửa bất ngờ vang lên giữa đêm mưa, kéo theo một giọng nói run rẩy:
— Chú ơi, cho cháu trú nhờ một đêm được không…?
Ông bước ra, cánh cửa mở ra để lộ một cô gái trẻ, toàn thân ướt sũng, tóc tai rối bời, khuôn mặt tái nhợt. Cô không giống người ăn xin, cũng chẳng giống kẻ say xỉn hay lừa lọc. Đôi mắt cô nhìn ông chân thành, lo lắng — nhưng có gì đó rất xa lạ.
Và rồi, giữa đêm tĩnh lặng, khi căn nhà nhỏ chỉ còn tiếng mưa rơi rả rích ngoài hiên, cô gái quay sang nhìn ông, giọng thì thầm:
— Cháu có chuyện này muốn nhờ chú… một chuyện rất kỳ lạ…
Ông Lâm sống một mình trong căn nhà nhỏ ở ngoại ô TP. Đà Lạt. Gần 70 tuổi, vợ mất đã hơn 15 năm, con cái đều ở Sài Gòn. Cuộc sống của ông đơn giản — sáng trồng rau, chiều tưới cây, tối uống trà, nghe radio. Cả đời làm giáo viên, ông là người kỹ lưỡng, kín đáo và nghiêm túc.
Tối đó, trời mưa lớn bất chợt. Sấm chớp đì đùng, khiến ông phải dập tắt bếp lửa sớm. Khi nghe tiếng gõ cửa, ông không ngờ sẽ thấy một cô gái trẻ, chỉ chừng 25–26 tuổi, run rẩy đứng đó.
Không hỏi nhiều, ông mời cô vào.
— Cô gái có ăn gì chưa?
— Dạ chưa… cháu cảm ơn chú. Cháu không có ý quấy rầy, chỉ là trời mưa quá…
— Thôi, có cơm nguội, cô ăn tạm.
Cô gái tên là Hương. Cô nói mình đi phượt Đà Lạt một mình, nhưng xe máy bị hỏng giữa đường, trời mưa quá không gọi được ai, đành đi bộ kiếm chỗ trú. Nhà ông là căn nhà hiếm hoi còn sáng đèn.
Hương ăn uống xong, ông Lâm cho cô tấm mền cũ, trải trên bộ ghế gỗ dài trong phòng khách. Ông về phòng ngủ riêng, không nói thêm gì nữa.
Khoảng nửa đêm, tiếng gió rít qua khe cửa làm ông tỉnh giấc. Ông định ra ngoài đóng cửa sổ thì thấy Hương vẫn còn thức. Cô ngồi bó gối, mắt nhìn ra ngoài trời đêm mưa.
Ông hỏi nhẹ:
— Cô chưa ngủ à?
— Dạ… cháu xin lỗi. Cháu có chuyện muốn hỏi chú. Nhưng cháu ngại quá…
— Cứ nói đi. Nếu chú giúp được thì giúp.
Hương ngập ngừng, rồi cúi đầu nói khẽ:
— Chú có thể giả làm… ba cháu, chỉ trong vài ngày thôi, được không?
Ông Lâm sững người:
— Giả làm ba cô? Là sao?
Hương giải thích. Cô là con gái duy nhất của một người mẹ đơn thân. Mẹ cô mới mất cách đây ba tuần vì ung thư. Trong giấy khai sinh, phần cha để trống.
— Cháu không biết ba mình là ai. Mẹ chưa từng nói. Nhưng bây giờ… cháu sắp cưới.
— Cưới?
— Dạ. Người yêu cháu là con trai một gia đình khá giả. Bác gái — tức mẹ của anh ấy — là người cổ hủ. Bà nói: “Một đứa không biết mặt cha là ai thì làm sao gia giáo?” Cháu buộc phải có cha xuất hiện trong lễ hỏi.
Hương nói, cô không muốn bịa chuyện, nhưng người yêu lại cố thuyết phục cô tìm ai đó “đóng vai”. Họ đã thuê người rồi, nhưng anh kia bị tai nạn xe hôm qua, không thể đi cùng ra mắt nhà trai vào cuối tuần. Cô lên Đà Lạt để “dọn dẹp tinh thần”, ai ngờ xe hư, mưa gió… rồi đến nhà ông.
— Cháu biết điều này rất kỳ cục. Nhưng chú là người duy nhất cháu có thể cầu xin lúc này. Cháu sẽ không làm phiền lâu. Chỉ cần chú nói vài câu trong lễ hỏi… cháu sẽ trả ơn xứng đáng.
Ông Lâm lặng im. Câu chuyện như trò đùa, nhưng ánh mắt cô gái không dối trá. Không phải kiểu “diễn”, mà là khẩn khoản thật sự.
—
Ông Lâm không trả lời ngay. Ông nói để sáng mai tính. Cả đêm ông không ngủ. Trong đầu ông cứ quay cuồng:
“Nếu là người khác… họ sẽ từ chối. Nhưng mình thì sao?”
“Giả làm cha một cô gái xa lạ? Liệu có quá điên rồ?”
Sáng hôm sau, ông dậy sớm nấu cháo. Cô gái vẫn còn ngủ trên ghế, trông mệt mỏi. Nhìn khuôn mặt còn bầm tím nơi khóe mắt, ông chợt thấy điều gì đó sai sai.
— Hương, mắt cháu bị sao vậy?
Cô giật mình, đưa tay che đi.
— Cháu… bị ngã.
Nhưng ông biết, đó không phải vết bầm do ngã. Đó là dấu tay — ai đó đã đánh cô.
Trong lúc rửa chén, ông tình cờ thấy một phong bì rơi ra từ ba lô của cô gái. Trong đó là hồ sơ bệnh án, tên người mẹ đã mất — kèm một lá thư chưa gửi.
Trong thư, mẹ cô viết:
“Mẹ xin lỗi vì không thể cho con biết cha con là ai. Người đó đã bỏ mẹ con ta khi con còn chưa ra đời. Nhưng đừng hận mẹ. Mẹ chỉ muốn giữ con tránh khỏi những vết thương khác…”
Ông Lâm đọc xong, tay run nhẹ. Có cái gì đó khiến tim ông nhói lên. Ông cũng từng có một mối tình xa xưa, khi còn là sinh viên ở Sài Gòn. Cô gái ấy tên… Hà. Rất giống cái tên trong thư: Nguyễn Thị Hà.
Không lẽ…
Ông quay sang nhìn Hương, lúc này đang lặng lẽ nhìn ra vườn.
— Cháu nói cháu tên gì?
— Dạ, cháu tên đầy đủ là Nguyễn Ngọc Hương. Mẹ cháu tên Hà. Sao chú hỏi vậy?
Ông đứng chết lặng. Tên người yêu cũ, hơn 40 năm trước, vẫn còn trong trí nhớ ông. Ông và Hà chia tay vì gia đình ngăn cấm, rồi ông ra Bắc dạy học, không liên lạc gì nữa. Hà có thể… chính là mẹ cô gái?
Sáng hôm đó, sau khi nhìn thấy cái tên “Nguyễn Thị Hà” trong bệnh án và lá thư tuyệt mệnh, ông Lâm cảm thấy như có luồng điện chạy dọc sống lưng. Không phải chỉ vì trùng tên. Không phải vì xúc động nhất thời.
Mà bởi vì… người phụ nữ đó có một nét chữ quen thuộc — nghiêng nghiêng, tròn trịa — giống hệt nét chữ mà hơn bốn mươi năm trước, ông từng nhận từ một người con gái ông yêu tha thiết nhưng phải rời xa vì những áp lực vô hình.
Thời sinh viên, ông Lâm học Đại học Sư phạm Sài Gòn. Năm cuối, ông yêu một cô gái tên Hà, học y tá ở trường Cao đẳng gần đó. Tình yêu của họ rất đẹp — giản dị và trong sáng. Nhưng gia đình ông không chấp nhận một cô gái “quê miền Tây, không môn đăng hộ đối”. Ông bị ép chuyển về Bắc sau khi ra trường, không kịp nói lời chia tay.
Ông vẫn nhớ lần cuối cùng Hà khóc, đưa ông ra bến xe. Cô nói:
— Nếu sau này anh có gia đình, em cũng sẽ không trách… Nhưng nếu em có con, em cũng sẽ không để con phải biết sự thật.
Lúc đó ông tưởng cô chỉ nói trong giận dỗi. Không ngờ lại là lời tiên tri.
Ông Lâm gọi Hương ra vườn sau. Ông muốn hỏi lại rõ hơn:
— Cháu nói mẹ cháu tên gì? Sinh năm bao nhiêu? Quê ở đâu?
Hương ngạc nhiên, nhưng vẫn trả lời.
Toàn bộ thông tin khớp gần như tuyệt đối. Mẹ cô sinh năm 1955, quê ở Vĩnh Long, học y tá, từng làm việc ở Sài Gòn một thời gian trước khi về quê.
Ông Lâm gần như không thở nổi.
Hương nhìn sắc mặt ông tái đi, liền lo lắng:
— Chú không sao chứ? Cháu xin lỗi nếu đã làm phiền chú…
Ông ngồi xuống, nắm nhẹ tay cô gái:
— Hương… cháu có biết… có thể chú chính là cha ruột của cháu không?
Hương đứng sững người.
Cô bật cười, một tiếng cười đầy nghi hoặc:
— Chú đừng đùa cháu như vậy…
— Chú không đùa. Mẹ cháu… từng là người yêu của chú, khi còn học ở Sài Gòn. Chú bị gia đình bắt rời đi, không liên lạc được. Chú không biết… chú không biết gì cả…
Cô gái trào nước mắt, không nói nổi thành lời. Bao nhiêu năm sống không có cha, cô từng mơ có một lần trong đời được nghe ai đó gọi cô là “con”. Nhưng lại vào một tình huống kỳ lạ, trớ trêu thế này.
Họ không dám tin ngay. Ông Lâm nói:
— Nếu cháu đồng ý, chú sẽ đi xét nghiệm ADN. Không phải vì nghi ngờ, mà vì… chú cần chắc chắn, để không làm tổn thương cháu.
Hương gật đầu.
Nhưng rồi cô lại im lặng, hồi lâu mới nói:
— Nếu kết quả đúng, chú có trách mẹ cháu không? Vì đã giấu chú?
Ông Lâm nhìn xa xăm.
— Không. Có lẽ mẹ cháu chỉ muốn bảo vệ cháu. Cũng như chú từng muốn bảo vệ mẹ cháu, nhưng bất lực…
Dù chưa có kết quả xét nghiệm (mất ít nhất vài ngày), ông Lâm vẫn đồng ý đi cùng Hương về Sài Gòn dự lễ ra mắt với vai “cha của cô dâu”.
Ban đầu ông chỉ nghĩ sẽ đóng vai tạm thời. Nhưng sau tất cả, trái tim ông như có sợi dây kết nối không thể cắt rời. Ông chuẩn bị rất kỹ: vest, giày, cả cách đi đứng — như một người cha thật sự.
Buổi lễ diễn ra ở nhà hàng sang trọng, gia đình chú rể nhìn ông với ánh mắt dò xét. Nhưng chỉ sau vài câu trò chuyện, họ bắt đầu tôn trọng người đàn ông có đôi mắt nghiêm nghị, giọng nói đĩnh đạc.
Ông Lâm kể về “thời đi dạy học”, kể về “tuổi thơ của Hương” (những gì cô kể lại ông ghi nhớ từng chi tiết), và cả những bài học đạo đức mà “ông đã dạy con gái từ nhỏ”.
Tất cả đều tin.
Hương nhìn ông, mắt đỏ hoe. Trong khoảnh khắc đó, cô không còn nghĩ ông là “diễn viên đóng vai cha”. Cô thực sự tin — ông là người cha trong giấc mơ tuổi thơ của cô.
Bốn ngày sau, kết quả xét nghiệm được gửi về.
Ông Lâm lặng người khi thấy dòng chữ in đậm:
“Quan hệ huyết thống CHA – CON: Xác suất 99.9987%”
Không còn nghi ngờ. Hương đúng là con ruột của ông. Máu thịt của ông.
Ông ngồi yên rất lâu, cầm tờ giấy mà nước mắt rơi lúc nào không hay.
Còn Hương, khi nhận kết quả, cô ôm ông và nói lần đầu tiên trong đời:
— Ba.
Ông khựng người. Hai chữ ấy… ông từng chờ cả đời, tưởng không bao giờ có.
— Con gái của ba.
Sau buổi lễ, ông Lâm quyết định bán mảnh đất nhỏ ở Đà Lạt, về Sài Gòn sống gần con gái. Họ thuê một căn nhà nhỏ, đủ để mỗi sáng ông pha trà, còn Hương đi làm về có người đợi ở hiên cửa.
Ông không cần gì nhiều. Chỉ cần được nghe ai đó gọi ông là “ba” mỗi ngày.
Còn Hương, từ một cô gái mồ côi, tổn thương vì thiếu tình thân, giờ đây có một người cha — không chỉ là người đóng vai, mà là người thật sự đã luôn chờ cô… cả đời.